Ang Napulo ka Sugo
(Exo. 20:1-17)
1Gitigom ni Moises ang tanang mga Israelinhon ug giingnan: “Mga Israelinhon! Pamatia ninyo ang mga tulumanon ug mga lagda nga ihatag ko kaninyo karong adlawa. Tun-i ninyo kini ug tumana gayod. 2Ang Ginoo nga atong Dios naghimo ug kasabotan uban kanato didto sa Bukid sa Sinai.5:2 Bukid sa Sinai: sa Hebreo, Horeb. 3Wala niya kini himoa kaniadto sa atong mga katigulangan kondili kanatong tanan nga buhi karon. 4Didto sa bukid nakigsulti ang Ginoo kaninyo taliwala sa kalayo nga daw nagaatubangay lang kamo. 5Mitindog ako sa taliwala ninyo ug sa Ginoo niadto nga higayon sa pagsulti kaninyo sa mensahe sa Ginoo, kay nahadlok kamo sa kalayo ug dili kamo mosaka sa bukid. Miingon ang Ginoo,
6“ ‘Ako ang Ginoo nga inyong Dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto diin kamo giulipon.
7“ ‘Ayaw kamo pagsimba ug laing dios gawas kanako.
8“ ‘Ayaw kamo paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga anaa sa langit o sa yuta o sa tubig. 9Ayaw gayod ninyo kini yukbo-i o simbaha, kay ako, ang Ginoo nga inyong Dios, abughoan. Dili ako gusto nga may lain kamong simbahon. Silotan ko ang mga nakasala kanako apil ang ilang mga kaliwat hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga henerasyon nga nagasalikway kanako. 10Apan ginapakita ko ang akong paghigugma ngadto sa daghan kaayong henerasyon nga nagahigugma kanako ug nagatuman sa akong mga sugo.
11“ ‘Ayaw ninyo gamita ang akong ngalan sa walay pasipala, kay ako, ang Ginoo nga inyong Dios, magasilot kang bisan kinsa nga mogamit sa akong ngalan sa walay pasipala.
12“ ‘Tumana ninyo ang akong mga ginapahimo kaninyo sa Adlaw nga Igpapahulay, ug himoa ninyo kini nga pinasahi nga adlaw alang kanako, ang Ginoo nga inyong Dios, sumala sa gimando ko kaninyo. 13Magtrabaho kamo sulod sa unom ka adlaw, 14apan ang ikapito nga adlaw, ang Adlaw nga Igpapahulay, inyong igahin alang kanako, ang Ginoo nga inyong Dios. Ayaw kamo pagtrabaho niining adlawa apil ang inyong mga anak, mga ulipon, mga baka, mga asno, ug uban pa ninyong kahayopan, o ang mga langyaw nga nagapuyo uban kaninyo. Ang inyong mga sulugoon kinahanglang mopahulay usab sama kaninyo. 15Hinumdomi ninyo nga nahimo usab kamong mga ulipon kaniadto sa Ehipto, ug ako, ang Ginoo nga inyong Dios, nagpagawas kaninyo pinaagi sa akong dakong gahom. Busa ako, ang Ginoo nga inyong Dios, nagmando kaninyo nga tumanon ninyo ang akong mga ginapahimo sa Adlaw nga Igpapahulay.
16“ ‘Tahora ninyo ang inyong amahan ug inahan sumala sa gimando ko kaninyo, aron magkinabuhi kamo ug dugay ug mahimong maayo ang inyong kahimtang diha sa yuta nga ihatag ko kaninyo.
17“ ‘Ayaw kamo pagpatay.
18“ ‘Ayaw kamo panapaw.
19“ ‘Ayaw kamo pangawat.
20“ ‘Ayaw kamo pagsaksi ug bakak batok sa inyong isigka-tawo.
21“ ‘Ayaw kamo kaibog sa asawa sa inyong isigka-tawo o sa iyang balay, yuta, mga sulugoon, mga kahayopan,5:21 kahayopan: sa literal, baka o asno. o sa bisan unsa nga anaa kaniya.’
22“Mao kana ang mga sugo sa Ginoo kaninyong tanan nga nanagtigom didto sa bukid. Sa dihang nagsulti siya sa makusog nga tingog gikan sa taliwala sa kalayo nga nalibotan sa bagang panganod, gihatag niya kini nga mga sugo ug wala na niya dugangi. Gisulat niya kini sa duha ka lagpad nga bato ug gihatag kanako.
23“Sa dihang nadunggan ninyo ang tingog gikan sa kangitngit samtang nagadilaab ang bukid, miduol kanako ang tanang pangulo sa inyong mga tribo ug ang inyong mga tigdumala. 24Ug miingon sila, ‘Gipakita sa Ginoo nga atong Dios ang iyang gahom ug kadungganan kanato, ug nadunggan nato ang iyang tingog gikan sa taliwala sa kalayo. Nakita nato karong adlawa nga mahimo diay magpabiling buhi ang tawo bisan nakigsulti ang Dios kaniya. 25Apan dili namo ibutang sa peligro ang among kinabuhi. Kay kon madunggan namo pag-usab ang tingog sa Ginoo nga atong Dios, sigurado nga lamyon gayod kami sa gamhanan nga kalayo, 26kay walay laing tawo nga nakadungog ug sama sa atong nadungog nga nagpabiling buhi. 27Ikaw na lay duol sa Ginoo nga atong Dios, ug pamatia ang tanan nga isulti niya. Unya isugilon kanamo ang tanang giingon niya, kay pamation namo kini ug tumanon.’
28“Nadungog sa Ginoo ang inyong giingon sa dihang nakigsulti kamo kanako, ug miingon siya kanako, ‘Nadungog ko kon unsa ang giingon niining mga tawhana kanimo, ug maayo ang tanan nilang gisulti. 29Hinaut nga motahod sila kanunay kanako ug motuman sa akong mga sugo aron mahimong maayo ang ilang kahimtang ug sa ilang mga kaliwat hangtod sa kahangtoran. 30Lakaw ug sultihi sila nga mobalik na sa ilang mga tolda. 31Apan ikaw magpabilin dinhi kanako aron ihatag ko kanimo ang tanang mga sugo, tulumanon, ug lagda nga itudlo mo kanila nga ilang sundon didto sa yuta nga gihatag ko kanila nga ilang panag-iyahon.’
32“Busa tumana gayod ninyo pag-ayo ang gimando kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios. Ayaw ninyo lapasa ang bisan usa sa iyang mga sugo. 33Pagkinabuhi kamo sumala sa gisugo kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios aron magkinabuhi kamog dugay ug magmauswagon kamo didto sa yuta nga inyo unyang panag-iyahon.”
The Ten Commandments
1Moses sent for all the Israelites. Here is what he said to them.
Israel, listen to me. Here are the rules and laws I’m announcing to you today. Learn them well. Be sure to obey them. 2The Lord our God made a covenant with us at Mount Horeb. 3He didn’t make it only with our people of long ago. He also made it with us. In fact, he made it with all of us who are alive here today. 4The Lord spoke to you face to face. His voice came out of the fire on the mountain. 5At that time I stood between the Lord and you. I announced to you the Lord’s message. I did it because you were afraid of the fire. You didn’t go up the mountain.
The Lord said,
6“I am the Lord your God. I brought you out of Egypt. That is the land where you were slaves.
7“Do not put any other gods in place of me.
8“Do not make statues of gods that look like anything in the sky or on the earth or in the waters. 9Do not bow down to them or worship them. I am the Lord your God. I want you to worship only me. I cause the sins of the parents to affect their children. I will cause the sins of those who hate me to affect even their grandchildren and great-grandchildren. 10But for all time to come I show love to all those who love me and keep my commandments.
11“Do not misuse the name of the Lord your God. The Lord will find guilty anyone who misuses his name.
12“Keep the Sabbath day holy. Do this just as the Lord your God has commanded you. 13Do all your work in six days. 14But the seventh day is a sabbath to honor the Lord your God. Do not do any work on that day. The same command applies to your sons and daughters, your male and female servants, your oxen, your donkeys and your other animals. It also applies to any outsiders who live in your towns. I want your male and female servants to rest, just as you do. 15Remember that you were slaves in Egypt. The Lord your God reached out his mighty hand and powerful arm and brought you out of there. So the Lord your God has commanded you to keep the Sabbath day holy.
16“Honor your father and mother, just as the Lord your God has commanded you. Then you will live a long time in the land he is giving you. And things will go well with you there.
17“Do not murder.
18“Do not commit adultery.
19“Do not steal.
20“Do not be a false witness against your neighbor.
21“Do not want to have your neighbor’s wife. Do not desire anything your neighbor owns. Do not desire to have your neighbor’s house or land, male or female servant, ox or donkey.”
22These are the commandments the Lord announced in a loud voice to your whole community. He gave them to you there on the mountain. He spoke out of the fire, cloud and deep darkness. He didn’t add anything else. Then he wrote the commandments on two stone tablets. And he gave them to me.
23The mountain was blazing with fire. You heard the voice coming out of the darkness. So your elders and all the leaders of your tribes came to me. 24You said, “The Lord our God has shown us his glory and majesty. We have heard his voice coming out of the fire. Today we have seen that a person can still stay alive even if God speaks with them. 25But why should we die? This great fire will burn us up. We’ll die if we hear the voice of the Lord our God again. 26We have heard the voice of the living God. We’ve heard him speaking out of the fire. Has any other human being ever heard him speak like that and stayed alive? 27Go near and listen to everything the Lord our God says. Then tell us what he tells you. We will listen and obey.”
28The Lord heard you when you spoke to me. He said to me, “I have heard what these people said to you. Everything they said was good. 29But I wish they would always have respect for me in their hearts. I wish they would always obey all my commands. Then things would go well with them and their children forever.
30“Go and tell them to return to their tents. 31But you stay here with me. Then I will give you all my commands, rules and laws. You must teach the people to obey them in the land I am giving them as their very own.”
32So be careful to do what the Lord your God has commanded you. Don’t turn away from his commands to the right or the left. 33Live exactly as the Lord your God has commanded you to live. Then you will enjoy life in the land you will soon own. Things will go well with you there. You will live there for a long time.
