Deuteronomio 32 – APSD-CEB & KSS

Ang Pulong Sa Dios

Deuteronomio 32:1-52

1O langit, pamati kay mosulti ako!

O yuta, pamatia ang akong mga pulong.

2Ang akong mga pagtulon-an sama sa ulan o tun-og nga nagatulo.

Ang akong mga pulong sama sa yamog diha sa mga sagbot o sama sa talithi diha sa mga tanom.

3Imantala ko ang ngalan sa Ginoo.

Dayegon ko ang pagkagamhanan sa atong Dios!

4Siya ang bato nga salipdanan ko.

Hingpit ang iyang mga buhat,

ug matarong ang tanan niyang mga pamaagi.

Matinumanon siya nga Dios ug dili masayop;

matarong siya ug makiangayon.

5Apan kamo nagpakasala kaniya ug wala na niya kamo ilha nga iyang mga anak, tungod sa inyong kadaotan.

Mga masinupakon ug limbongan nga henerasyon!

6Mao ba kini ang inyong ibalos sa Ginoo?

Mga buang-buang gayod kamo ug kulang sa panabot.

Dili ba siya ang inyong Amahan nga nagbuhat kaninyo?

7Hinumdomi ninyo ang nanglabay nga mga katuigan;

hunahunaa ninyo ang nangagi nga mga henerasyon.

Pangutan-a ninyo ang inyong mga katigulangan kay suginlan nila kamo.

Pangutan-a ninyo ang inyong mga tigdumala kay isaysay nila kini kaninyo.

8Sa dihang gihatagan sa Labing Halangdong Dios ang mga nasod sa ilang yuta ug sa dihang gibahin-bahin niya ang katawhan,

gibutangan niya kini ug mga utlanan basi sa gidaghanon sa mga anghel sa Dios.32:8 mga anghel sa Dios: Mao kini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, mga anak sa Dios. Sa Masoretic Text, mga kaliwat ni Israel.

9Karon gipili sa Ginoo ang mga kaliwat ni Jacob ingon nga iyang katawhan.

10Nakita niya sila sa disyerto, sa dapit nga awaaw.

Giatiman niya sila ug giampingan, nga daw nagaamping sa iyang kaugalingong mata.

11Gibantayan niya sila, sama sa agila nga nagabantay sa iyang mga piso samtang iya kining ginatudloan sa paglupad.

Ginabukhad niya ang iyang mga pako sa pagsalo ug pagsapnay kanila.

12Ang Ginoo lang gayod ang migiya sa iyang katawhan,

ug walay mitabang nga laing dios.

13Gipagahom niya sila sa mga bukid,

ug gipakaon sa mga abot sa yuta.

Gibuhi niya sila sa dugos gikan sa bato

ug sa lana gikan sa olibo sa batoon nga dapit.

14Gihatagan niya sila ug mga keso ug gatas gikan sa mga baka ug karnero,

ug gihatagan ug tambok nga mga karnero, mga baka, ug mga kanding gikan sa Basan.

Gihatagan usab niya sila sa labing maayong mga trigo

ug gipainom sa labing maayong bino gikan sa ubas.

15Nagmauswagon ang mga Israelinhon32:15 mga Israelinhon: sa Hebreo, Jeshurun, nga ang buot ipasabot, mga matarong. apan nagrebelde sila.

Nanambok sila ug milig-on, apan gitalikdan nila ang Dios nga nagbuhat kanila,

ug gisalikway nila ang ilang bato nga salipdanan nga mao ang ilang Manluluwas.

16Gipapangabugho nila ug gipasuko ang Ginoo sa ilang mangil-ad nga mga dios.

17Naghalad sila ngadto sa mga demonyo nga dili tinuod nga dios—mga dios nga wala nila mailhi ug bag-o lang, nga wala tahora sa ilang mga katigulangan.

18Gikalimtan nila ang Dios nga ilang bato nga salipdanan nga nagbuhat kanila.

19Nakita kini sa Ginoo, ug tungod sa iyang kasuko gisalikway niya sila nga iyang mga anak.

20Miingon siya, “Talikdan ko sila,

ug tan-awon ko kon unsa ang ilang dangatan,

kay mga daotan sila nga henerasyon, mga anak nga dili matinumanon.

21Gipapangabugho nila ako sa dili tinuod nga dios,

ug gipasuko nila ako sa ilang mga walay pulos nga mga dios-dios.

Busa papangabughoon ko usab sila pinaagi sa pagpanalangin sa ubang mga nasod.

Pasuk-on ko sila pinaagi sa pagpanalangin sa buang-buang nga mga nasod.

22Kay ang akong kasuko nagdilaab nga morag kalayo.

Mosunog kini sa yuta ug sa tanang anaa niini,

apil sa kinahiladman sa yuta,32:22 kinahiladman sa yuta: o, dapit sa mga patay. ug sa pundasyon sa mga bukid.”

23“Padad-an ko sila ug mga kalamidad,

ug ig-on ko sila sa akong mga pana.

24Pagutman ko sila;

mangamatay sila sa kagutom ug sa sakit.

Padad-an ko sila sa mabangis nga mga mananap sa paghasol kanila,

ug mga lala nga bitin sa pagpaak kanila.

25Sa gawas sa ilang balay daghan ang mangamatay sa gira, ug sa sulod magahari ang kahadlok.

Mangamatay ang mga tigulang, mga batan-on, ug mga kabataan.

26Nagaingon ako nga katagon ko sila hangtod nga dili na sila mahinumdoman sa kalibotan.

27Apan dili ko tugotan nga magpasigarbo ang ilang mga kaaway ug moingon,

‘Napildi nato sila. Dili ang Ginoo ang naghimo niini.’ ”

28Ang Israel usa ka nasod nga walay kaalam ug panabot.

29Kon maalamon lang sila, masabtan unta nila ang ilang dangatan.

30Unsaon gud paggukod sa usa ka tawo sa 1,000?

Unsaon gud pag-abog sa duha ka tawo sa 10,000?

Gawas lang kon gitugyan sila sa Ginoo nga ilang bato nga salipdanan.

31Kay ang salipdanan nga bato sa atong mga kaaway dili sama sa atong salipdanan nga bato, ug bisan sila nakahibalo niini.

32Ang atong mga kaaway, nga pareho kadaotan sa mga lumulupyo sa Sodoma ug Gomora, sama sa bunga sa ubas nga pait ug makahilo,

33ug ang ilang bino makamatay sama sa lala sa bitin.

34Nakahibalo ang Ginoo sa ilang kadaotan,

gipugngan lang una niya kini ug nagahulat sa husto nga panahon sa pagsilot kanila.

35Manimalos ang Ginoo ug magasilot kanila,

kay moabot ang panahon nga madakin-as gayod sila.

Hapit na moabot ang ilang kalaglagan.

36Hukman sa Ginoo ang iyang katawhan;

kaloy-an niya sila nga iyang mga alagad kon makita niya nga wala na silay kusog ug diotay na lang ang nabilin kanila, ulipon man o dili ulipon.

37Unya mangutana ang Ginoo sa iyang katawhan,

“Asa na ang ilang mga dios, ang bato nga ilang salipdanan?

38Asa na ang ilang mga dios nga mikaon sa tambok ug miinom sa bino sa ilang mga halad?

Patabanga sila kaninyo, ug himoa ninyo silang inyong panalipod!

39Tan-awa ninyo karon; ako mao lang gayod ang Dios!

Wala nay lain nga dios gawas kanako.

Ako ang nagahatag ug nagakuha ug kinabuhi; ako ang nagasamad ug nagaayo,

ug walay makalingkawas sa akong mga kamot.

40Karon, ibayaw ko ang akong mga kamot ug manumpa,

‘Maingon nga buhi ako sa walay kataposan,

41bairon ko ang nagasidlak kong espada ug gamiton ko kini sa pagsilot.

Panimaslan ko ang akong mga kaaway ug pabayron ang mga nagadumot kanako.

42Ang akong pana mabulit sa ilang mga dugo,

ug ang akong espada motadtad sa ilang mga lawas.

Mangamatay apil ang mga dinakpan ug apil usab ang ilang mga pangulo.’ ”

43Dayega ninyo ang katawhan sa Ginoo, O mga nasod,32:43 Dayega… nasod: o, Magkalipay kamong mga nasod uban sa katawhan sa Ginoo. kay panimaslan sa Ginoo ang nagpatay niining iyang mga alagad.

Panimaslan niya ang iyang mga kaaway,

ug hinloan niya ang iyang yuta ug ang iyang katawhan.

44Gisulti ni Moises uban ni Josue32:44 Josue: sa Hebreo, Hosea. nga anak ni Nun ang mensahe niini nga awit ngadto sa mga tawo. 45Pagkahuman ug sulti ni Moises niini, 46miingon siya sa mga tawo, “Itanom gayod ninyo sa inyong mga kasingkasing ang tanan nakong gisulti kaninyo karong adlawa. Itudlo usab ninyo kini sa inyong mga anak aron matuman nila pag-ayo ang tanang gisulti niini nga mga sugo. 47Kini nga mga sugo dili ordinaryo lang nga mga pulong; kini maghatag kaninyo ug kinabuhi. Kon tumanon ninyo kini magkinabuhi kamo ug dugay sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.”

Ang Kamatayon ni Moises

48Niana mismong adlawa miingon ang Ginoo kang Moises, 49“Lakaw sa Moab, sa kabukiran sa Abarim ug tungas sa Bukid sa Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Lantawa didto ang Canaan, ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon nga ilang panag-iyahan. 50Ug nianang bukira mamatay ka ug makig-uban sa imong mga katigulangan, maingon nga si Aaron nga imong igsoon namatay sa Bukid sa Hor ug giuban usab sa iyang katigulangan. 51Kay duha kamong nawad-an ug pagsalig kanako atubangan sa mga Israelinhon sa dihang didto pa kamo sa tubig sa Meriba Kadesh,32:51 Meriba Kadesh: o, Meriba sa Kadesh. sa kamingawan sa Zin. Wala ninyo pasidunggi ang akong pagkabalaan sa ilang atubangan. 52Busa makita mo lang sa halayo ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon, apan dili ka makasulod didto.”

Kurdi Sorani Standard

دواوتار 32:1-52

1گوێ شل بکە ئەی ئاسمان، وا قسە دەکەم،

با زەویش گوێ بگرێت لە وشەی دەمم.

2فێرکردنم وەک باران دەبارێت،

وشەم وەک شەونم دەتکێت،

وەک نمە باران بەسەر سەوزایی

وەک ڕەهێڵ بەسەر گیا.

3ناوی یەزدان ڕادەگەیەنم،

مەزنایەتی بە خودامان ببەخشن.

4خودا تاشەبەردە، کردارەکانی تەواوە،

چونکە هەموو ڕێگاکانی دادپەروەرییە،

خودایەکی دڵسۆزە، ستەمکاریی تێدا نییە،

ئەو ڕاستودروست و دادپەروەرە.

5لە ڕەفتاردا گەندەڵ بوون لە بەرامبەر ئەو

چونکە لەکەدارن، کچ و کوڕی ئەو نین، کەموکوڕییان ئەوەیە،

نەوەیەکی چەوت و خوارن.

6ئایا بەم شێوەیە پاداشتی یەزدان دەدەنەوە،

ئەی گەلی گێل و نادانا؟

ئایا ئەو باوک و دروستکەرتان نییە،

ئەوەی دروستی کردن و پێکی هێنان؟

7یادی ڕۆژانی دێرین بکەنەوە،

لە ساڵانی نەوەکانی پێشوو وردبنەوە،

لە باوکتان بپرسن پێتان ڕادەگەیەنێت،

لە پیرانتان بپرسن پێتان دەڵێن.

8کاتێک خودای هەرەبەرز نەتەوەکانی بەش بەش کرد،

کاتێک نەوەی ئادەمی دابەش کرد،

سنووری بۆ گەلان دانا،

بەگوێرەی ژمارەی نەوەی ئیسرائیل.

9بەشی یەزدان گەلەکەیەتی،

یاقوب بەشی میراتەکەیەتی.

10لە خاکێکی چۆڵ دۆزییەوە،

لە چۆڵەوانییەکی ترسناک و وێراندا،

دەوری دا و بایەخی پێیدا،

وەک گلێنەی چاوی پاراستی.

11وەک هەڵۆ هێلانەی خۆی دەهەژێنێت،

لەسەر بێچووەکانی باڵەفڕکێ دەکات،

باڵەکانی لێک دەکاتەوە و دەیبات،

لەسەر شاپەڕەکانی هەڵیدەگرێت.

12ئاوا یەزدان بە تەنها ڕابەرایەتی کرد،

هیچ خوداوەندێکی بێگانەی لەگەڵ نەبوو.

13سواری بەرزاییەکانی زەوی کرد،

لە بەروبوومی دەشتودەری خوارد،

لە تاشەبەردەوە هەنگوینی دەرخوارد دا،

زەیتیش لە بەردەئەستێوە.

14دەڵەمە32‏:14 یان دەرەمە، قۆناغی پێش دروستبوونی پەنیر.‏ و شیری مەڕوماڵات،

لەگەڵ دوگی32‏:14 دوگ یان دونگ.‏ بەرخ و

بەرانی باشان و تەگە32‏:14 نێری، سابرێن.‏،

لەگەڵ چەوری ناوکی گەنم.

تۆ لە خوێنی ترێ شەرابت خواردەوە.

15یەشوروون32‏:15 یەشوروون بە واتای سەرڕاست یان دادپەروەر دێت، وەکو نازناوێک بۆ گەلی ئیسرائیل بەکارهاتووە.‏ قەڵەو بوون و جووتەیان وەشاند،

قەڵەو بوون و پڕ بوون و بە پیو32‏:15 پیو: واتا بەز، لێرە و لە ئایەتی 38.‏ داپۆشران.

ئیتر پشتیان کردە ئەو خودایەی کە دروستی کردبوون،

تاشەبەردی ڕزگارییەکەیان ڕەتکردەوە.

16ئیرەییان32‏:16 ئیرەیی: واتای هەڵوێستی توندی خودا بەرامبەر بە بتپەرستی، چونکە خودا دەیەوێت تەنها ئەو بپەرسترێت.‏ وروژاند بە پەرستنی خودا بێگانەکانیان و

بە بتە قێزەونەکان پەستیان کرد.

17بۆ بتەکان32‏:17 بتەکان: بە واتای ڕۆحە پیسەکان.‏ کە خودا نین قوربانییان سەربڕی،

چەند خودایەک نەیانناسیون،

تازەن و بەم زووانە دەرکەوتوون،

کە باوکانتان لێیان نەترساون.

18ئەو تاشەبەردەی ئێوەی بوو وازتان لێ هێنا،

ئەو خودایەی لەدایکبوونی پێداین لەبیرتان کرد.

19جا یەزدان بینی و ڕەتی کردنەوە،

لەبەر ئەوە تووڕە بوو بەهۆی کچەکانی و کوڕەکانی.

20فەرمووی، «ڕووی خۆم لێیان دەشارمەوە،

سەیر دەکەم کۆتاییان چی دەبێت،

ئەوانە نەوەیەکی هەڵگەڕاوەن،

ئەو کوڕانە دەستپاکیان تێدا نییە.

21ئەوان بەوانەی خودا نین ئیرەییان وروژاندم،

بە بتە پووچەکانیان پەستیان کردم،

منیش وایان لێدەکەم ئیرەیی بەوانە ببەن کە گەل نین،

بە نەتەوەیەکی گێل پەستیان دەکەم.

22بە تووڕەییم ئاگرێک داگیرساوە،

گڕ دەگرێت هەتا جیهانی مردووانی ژێرەوە،

زەوی و خەرمانەکەی دەخوات،

بناغەکانی چیاکان دەسووتێنێت.

23«کارەساتیان بەسەردا کۆدەکەمەوە،

تیرەکانم لەواندا دەچەقێنم.

24کاتێک لە برسان کەوتوون،

پەکیان کەوتووە لەبەر تا و پەتای فەوتێنەر،

ددانی دڕندە دەنێرمە سەریان،

لەگەڵ ژەهری مارە خشۆکەکان.

25لە دەرەوە شمشێر جەرگیان دەسووتێنێت و

لەناو ماڵەوەشیان تۆقین،

کوڕی گەنج و پاکیزە لەناودەچن،

منداڵی شیرەخۆر لەگەڵ پیاوی پیر.

26فەرمووم: ”پەرتەوازەیان دەکەم،

یادیان لەنێو خەڵکی دەسڕمەوە.“

27بەڵام لەوە ترسام کە دوژمن پەستم بکات،

کە لەوانەیە دوژمنانیان تێنەگەن،

نەوەک بڵێن: ”خۆمان باڵادەست بووین،

یەزدان هەموو ئەمانەی نەکردووە.“»

28ئەوان نەتەوەیەکن ڕاوێژ لێ بڕاون،

کوا تێگەیشتنیش لەناویان؟

29خۆزگە دانا دەبوون و لەمە تێدەگەیشتن و

کۆتاییەکەیان لەبەرچاو دەگرت.

30چۆن یەکێک هەزار ڕاو دەنێت و

دووان دە هەزار تێکدەشکێنن،

ئەگەر تاشەبەردەکەیان32‏:30 تاشەبەردەکەیان: ڕەوانبێژی لێکچواندنە، مەبەستی یەزدانە. بڕوانە ئایەتی 4.‏ ئەوانی نەفرۆشتبێت32‏:30 نەفرۆشتبێت: مەبەستی سزادانیانە لەبەر شکاندنی پەیمانەکەیان. بڕوانە ئایەتەکانی 18 و 19.‏،

یەزدان بەدەستەوەی نەدابن.

31لەبەر ئەوەی تاشەبەردیان وەک تاشەبەردی ئێمە32‏:31 تاشەبەردی ئێمە: مەبەستی لە یەزدانە.‏ نییە،

تەنانەت دوژمنانیشمان دانی پێدا دەنێن.

32مێویان لە مێوی سەدۆمە و

ترێیان هی باخەکانی عەمۆرایە،

ترێیەکەیان ژەهرە و هێشووەکانیان تاڵن.

33شەرابەکەیان ژەهری مارەکان و

تاڵاوی ماری کۆبرا کوشندەکانە.

34«ئایا ئەمە لەلای من هەڵنەگیراوە،

لەناو گەنجینەکانم مۆری لێ نەدراوە؟

35تۆڵەسەندنەوە هی منە، منم سزا دەدەم،

لە کاتێکدا پێیان دەخلیسکێت،

چونکە ڕۆژی بەڵایان نزیک بووەتەوە و

چارەنووسیان بۆیان خێرایە.»

36یەزدان ئەستۆپاکی گەلەکەی دەسەلمێنێت و

لەگەڵ خزمەتکارەکانی میهرەبان دەبێت،

کە دەبینێت هێزیان بەسەرچووە و

نە کۆیلە و نە ئازاد کەس نەماوە.

37خودا دەفەرموێت: «کوا خوداوەندەکانیان،

ئەو تاشەبەردەی پەنایان بۆ برد،

38ئەو خوداوەندانەی کە پیوی قوربانییەکانیان دەخواردن،

شەرابی خواردنەوە پێشکەشکراوەکانیان دەخواردنەوە؟

با بێن و یارمەتیتان بدەن،

با پارێزگاریتان لێ بکەن!

39«ئێستا ببینن، من، من ئەوم،

هیچ خودایەکی دیکە نییە لە پاڵم.

من دەمرێنم و دەژیێنم،

بریندار دەکەم و من چاک دەکەمەوە،

کەس نییە کەسێک لە دەستی من دەرباز بکات.

40من دەستم بۆ ئاسمان بەرز دەکەمەوە و سوێند دەخۆم:

بە دڵنیاییەوە هەتاهەتایە من زیندووم،

41کاتێک شمشێرە درەوشاوەکەم تیژ بکەمەوە و

بۆ دادوەریکردن بە دەستەوەی بگرم،

تۆڵە لە دوژمنانم دەکەمەوە و

ناحەزانم سزا دەدەم.

42تیرەکانم بە خوێن مەست دەکەم و

شمشێرەکەم گۆشت دەخوات،

لە خوێنی کوژراوان و بەدیلگیراوان،

لە کەللەسەری ڕابەرانی دوژمن.»

43ئەی نەتەوەکان، لەگەڵ گەلی خودا دڵخۆش بن،

چونکە تۆڵەی خوێنی خزمەتکارانی دەکاتەوە،

لە دوژمنانی تۆڵە دەکاتەوە،

کەفارەتی خاک و گەلەکەی خۆی دەکات.

44جا موسا خۆی و یەشوعی کوڕی نون هاتن و هەموو وشەکانی ئەم سروودەیان بۆ گەل خوێندەوە. 45کاتێک موسا لە وتارەکە تەواو بوو، بە هەموو ئەم وشانە بۆ هەموو ئیسرائیل، 46پێی گوتن: «لە دڵەوە لە هەموو ئەو وشانە وردببنەوە کە من ئەمڕۆ شایەتی پێدەدەم لەسەرتان، هەتا فەرمان بە منداڵەکانتان بکەن کە ئاگاداربن کار بە هەموو وشەکانی ئەم فێرکردنە بکەن. 47تەنها وشەی بێ نرخ نییە بۆتان، بەڵکو ژیانتانە، بەهۆی ئەمانەوە تەمەن درێژ دەبن لەسەر ئەو خاکەی لە ڕووباری ئوردون بۆی دەپەڕنەوە هەتا دەستی بەسەردا بگرن.»

موسا لەسەر چیای نیبۆ دەمرێت

48یەزدانیش لە هەمان ڕۆژدا بە موسای فەرموو: 49«سەربکەوە بۆ سەر زنجیرە چیای عەڤاریم، بۆ چیای نیبۆ کە لە خاکی مۆئابە و بەرامبەر بە ئەریحایە و لەوێوە تەماشای خاکی کەنعان بکە کە من وەک موڵک بە نەوەی ئیسرائیلی دەدەم. 50لەو کێوەدا کە بۆی سەردەکەویت دەمریت و دەچیتە پاڵ گەلەکەتەوە، وەک چۆن هارونی برات لە کێوی هۆردا مرد و چووە پاڵ گەلەکەی، 51لەبەر ئەوەی ئێوە ناپاک بوون لەگەڵم لەنێو نەوەی ئیسرائیلدا لەلای مێرگی مەریبای قادێش لە چۆڵەوانی چن، چونکە پیرۆزی منتان لەنێو نەوەی ئیسرائیلدا ڕانەگرت. 52لەبەر ئەوە تۆ ناچیتە ناو ئەو خاکەی کە بە گەلی ئیسرائیلی دەدەم، بەڵکو تەنها لە دوورەوە دەیبینیت.»