1O langit, pamati kay mosulti ako!
O yuta, pamatia ang akong mga pulong.
2Ang akong mga pagtulon-an sama sa ulan o tun-og nga nagatulo.
Ang akong mga pulong sama sa yamog diha sa mga sagbot o sama sa talithi diha sa mga tanom.
3Imantala ko ang ngalan sa Ginoo.
Dayegon ko ang pagkagamhanan sa atong Dios!
4Siya ang bato nga salipdanan ko.
Hingpit ang iyang mga buhat,
ug matarong ang tanan niyang mga pamaagi.
Matinumanon siya nga Dios ug dili masayop;
matarong siya ug makiangayon.
5Apan kamo nagpakasala kaniya ug wala na niya kamo ilha nga iyang mga anak, tungod sa inyong kadaotan.
Mga masinupakon ug limbongan nga henerasyon!
6Mao ba kini ang inyong ibalos sa Ginoo?
Mga buang-buang gayod kamo ug kulang sa panabot.
Dili ba siya ang inyong Amahan nga nagbuhat kaninyo?
7Hinumdomi ninyo ang nanglabay nga mga katuigan;
hunahunaa ninyo ang nangagi nga mga henerasyon.
Pangutan-a ninyo ang inyong mga katigulangan kay suginlan nila kamo.
Pangutan-a ninyo ang inyong mga tigdumala kay isaysay nila kini kaninyo.
8Sa dihang gihatagan sa Labing Halangdong Dios ang mga nasod sa ilang yuta ug sa dihang gibahin-bahin niya ang katawhan,
gibutangan niya kini ug mga utlanan basi sa gidaghanon sa mga anghel sa Dios.32:8 mga anghel sa Dios: Mao kini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, mga anak sa Dios. Sa Masoretic Text, mga kaliwat ni Israel.
9Karon gipili sa Ginoo ang mga kaliwat ni Jacob ingon nga iyang katawhan.
10Nakita niya sila sa disyerto, sa dapit nga awaaw.
Giatiman niya sila ug giampingan, nga daw nagaamping sa iyang kaugalingong mata.
11Gibantayan niya sila, sama sa agila nga nagabantay sa iyang mga piso samtang iya kining ginatudloan sa paglupad.
Ginabukhad niya ang iyang mga pako sa pagsalo ug pagsapnay kanila.
12Ang Ginoo lang gayod ang migiya sa iyang katawhan,
ug walay mitabang nga laing dios.
13Gipagahom niya sila sa mga bukid,
ug gipakaon sa mga abot sa yuta.
Gibuhi niya sila sa dugos gikan sa bato
ug sa lana gikan sa olibo sa batoon nga dapit.
14Gihatagan niya sila ug mga keso ug gatas gikan sa mga baka ug karnero,
ug gihatagan ug tambok nga mga karnero, mga baka, ug mga kanding gikan sa Basan.
Gihatagan usab niya sila sa labing maayong mga trigo
ug gipainom sa labing maayong bino gikan sa ubas.
15Nagmauswagon ang mga Israelinhon32:15 mga Israelinhon: sa Hebreo, Jeshurun, nga ang buot ipasabot, mga matarong. apan nagrebelde sila.
Nanambok sila ug milig-on, apan gitalikdan nila ang Dios nga nagbuhat kanila,
ug gisalikway nila ang ilang bato nga salipdanan nga mao ang ilang Manluluwas.
16Gipapangabugho nila ug gipasuko ang Ginoo sa ilang mangil-ad nga mga dios.
17Naghalad sila ngadto sa mga demonyo nga dili tinuod nga dios—mga dios nga wala nila mailhi ug bag-o lang, nga wala tahora sa ilang mga katigulangan.
18Gikalimtan nila ang Dios nga ilang bato nga salipdanan nga nagbuhat kanila.
19Nakita kini sa Ginoo, ug tungod sa iyang kasuko gisalikway niya sila nga iyang mga anak.
20Miingon siya, “Talikdan ko sila,
ug tan-awon ko kon unsa ang ilang dangatan,
kay mga daotan sila nga henerasyon, mga anak nga dili matinumanon.
21Gipapangabugho nila ako sa dili tinuod nga dios,
ug gipasuko nila ako sa ilang mga walay pulos nga mga dios-dios.
Busa papangabughoon ko usab sila pinaagi sa pagpanalangin sa ubang mga nasod.
Pasuk-on ko sila pinaagi sa pagpanalangin sa buang-buang nga mga nasod.
22Kay ang akong kasuko nagdilaab nga morag kalayo.
Mosunog kini sa yuta ug sa tanang anaa niini,
apil sa kinahiladman sa yuta,32:22 kinahiladman sa yuta: o, dapit sa mga patay. ug sa pundasyon sa mga bukid.”
23“Padad-an ko sila ug mga kalamidad,
ug ig-on ko sila sa akong mga pana.
24Pagutman ko sila;
mangamatay sila sa kagutom ug sa sakit.
Padad-an ko sila sa mabangis nga mga mananap sa paghasol kanila,
ug mga lala nga bitin sa pagpaak kanila.
25Sa gawas sa ilang balay daghan ang mangamatay sa gira, ug sa sulod magahari ang kahadlok.
Mangamatay ang mga tigulang, mga batan-on, ug mga kabataan.
26Nagaingon ako nga katagon ko sila hangtod nga dili na sila mahinumdoman sa kalibotan.
27Apan dili ko tugotan nga magpasigarbo ang ilang mga kaaway ug moingon,
‘Napildi nato sila. Dili ang Ginoo ang naghimo niini.’ ”
28Ang Israel usa ka nasod nga walay kaalam ug panabot.
29Kon maalamon lang sila, masabtan unta nila ang ilang dangatan.
30Unsaon gud paggukod sa usa ka tawo sa 1,000?
Unsaon gud pag-abog sa duha ka tawo sa 10,000?
Gawas lang kon gitugyan sila sa Ginoo nga ilang bato nga salipdanan.
31Kay ang salipdanan nga bato sa atong mga kaaway dili sama sa atong salipdanan nga bato, ug bisan sila nakahibalo niini.
32Ang atong mga kaaway, nga pareho kadaotan sa mga lumulupyo sa Sodoma ug Gomora, sama sa bunga sa ubas nga pait ug makahilo,
33ug ang ilang bino makamatay sama sa lala sa bitin.
34Nakahibalo ang Ginoo sa ilang kadaotan,
gipugngan lang una niya kini ug nagahulat sa husto nga panahon sa pagsilot kanila.
35Manimalos ang Ginoo ug magasilot kanila,
kay moabot ang panahon nga madakin-as gayod sila.
Hapit na moabot ang ilang kalaglagan.
36Hukman sa Ginoo ang iyang katawhan;
kaloy-an niya sila nga iyang mga alagad kon makita niya nga wala na silay kusog ug diotay na lang ang nabilin kanila, ulipon man o dili ulipon.
37Unya mangutana ang Ginoo sa iyang katawhan,
“Asa na ang ilang mga dios, ang bato nga ilang salipdanan?
38Asa na ang ilang mga dios nga mikaon sa tambok ug miinom sa bino sa ilang mga halad?
Patabanga sila kaninyo, ug himoa ninyo silang inyong panalipod!
39Tan-awa ninyo karon; ako mao lang gayod ang Dios!
Wala nay lain nga dios gawas kanako.
Ako ang nagahatag ug nagakuha ug kinabuhi; ako ang nagasamad ug nagaayo,
ug walay makalingkawas sa akong mga kamot.
40Karon, ibayaw ko ang akong mga kamot ug manumpa,
‘Maingon nga buhi ako sa walay kataposan,
41bairon ko ang nagasidlak kong espada ug gamiton ko kini sa pagsilot.
Panimaslan ko ang akong mga kaaway ug pabayron ang mga nagadumot kanako.
42Ang akong pana mabulit sa ilang mga dugo,
ug ang akong espada motadtad sa ilang mga lawas.
Mangamatay apil ang mga dinakpan ug apil usab ang ilang mga pangulo.’ ”
43Dayega ninyo ang katawhan sa Ginoo, O mga nasod,32:43 Dayega… nasod: o, Magkalipay kamong mga nasod uban sa katawhan sa Ginoo. kay panimaslan sa Ginoo ang nagpatay niining iyang mga alagad.
Panimaslan niya ang iyang mga kaaway,
ug hinloan niya ang iyang yuta ug ang iyang katawhan.
44Gisulti ni Moises uban ni Josue32:44 Josue: sa Hebreo, Hosea. nga anak ni Nun ang mensahe niini nga awit ngadto sa mga tawo. 45Pagkahuman ug sulti ni Moises niini, 46miingon siya sa mga tawo, “Itanom gayod ninyo sa inyong mga kasingkasing ang tanan nakong gisulti kaninyo karong adlawa. Itudlo usab ninyo kini sa inyong mga anak aron matuman nila pag-ayo ang tanang gisulti niini nga mga sugo. 47Kini nga mga sugo dili ordinaryo lang nga mga pulong; kini maghatag kaninyo ug kinabuhi. Kon tumanon ninyo kini magkinabuhi kamo ug dugay sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.”
Ang Kamatayon ni Moises
48Niana mismong adlawa miingon ang Ginoo kang Moises, 49“Lakaw sa Moab, sa kabukiran sa Abarim ug tungas sa Bukid sa Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Lantawa didto ang Canaan, ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon nga ilang panag-iyahan. 50Ug nianang bukira mamatay ka ug makig-uban sa imong mga katigulangan, maingon nga si Aaron nga imong igsoon namatay sa Bukid sa Hor ug giuban usab sa iyang katigulangan. 51Kay duha kamong nawad-an ug pagsalig kanako atubangan sa mga Israelinhon sa dihang didto pa kamo sa tubig sa Meriba Kadesh,32:51 Meriba Kadesh: o, Meriba sa Kadesh. sa kamingawan sa Zin. Wala ninyo pasidunggi ang akong pagkabalaan sa ilang atubangan. 52Busa makita mo lang sa halayo ang yuta nga ihatag ko sa mga Israelinhon, apan dili ka makasulod didto.”
Het lied van Mozes
1‘Luister, hemelen en aarde, luister naar wat ik zeg!
2Mijn woorden zullen op u vallen als de zachte regen en de dauw, als regensluiers op het gras en als regensluiers op het jonge groen.
3Ik wil de grootheid van de Here uitroepen en van zijn glorie vertellen.
4Hij is de Rots, zijn daden zijn volmaakt. Alles wat Hij doet, is rechtvaardig en goed. Hij is God, een God die trouw is, zonder bedrog, Hij is de Rechtvaardige.
5Maar Israël is ontrouw geworden. Haar zonde is een schandvlek en zij behoort niet langer aan Hem toe. Het is een koppig en ontaard geslacht.
6Behandelt u de Here zo, dwaas en onwijs volk? Is God dan niet uw Vader? Heeft Hij u niet gemaakt? Heeft Hij u niet voorbereid en sterk gemaakt?
7Denk toch eens terug aan heel lang geleden, vraag het uw vader of een oudere man. Zij zullen u ervan vertellen.
8Toen God de wereld tussen de volken verdeelde, gaf Hij elk een vast gebied. Hij stelde de grenzen vast naar het getal van de zonen van Israël.
9Maar Israël behoort de Here toe, het is het erfdeel van de Here!
10Hij beschermde Israël in de wildernis, in een streek die huilt van eenzaamheid, als zijn eigen oogappel.
11Hij spreidde zijn vleugels over Israël uit, net als een arend zijn jongen op de vleugels neemt en zo beschermt. Zo doet de Here met zijn volk, de Israëlieten!
12Toen de Here hun enige leider was en zij geen andere goden aanbaden,
13gaf de Here vruchtbare heuveltoppen aan hen en golvende, vruchtbare velden. Honing uit de rotsen en olie uit het keiharde gesteente.
14Hij gaf hun melk en vlees—van de beste schapen en rammen van Basan en van geiten—en het beste deel van de tarwe. Zij dronken fonkelende wijn, heerlijk druivenbloed.
15Maar het rechtschapen Israël werd dik en vetgemest en kwam in verzet. In de overvloed vergat het zijn God en keerde de Rots van zijn behoud de rug toe.
16Israël ging andere goden achterna en wekte zo de toorn van de Here op, want Hij is een jaloerse God.
17Het volk bracht offers aan boze geesten, nieuwe goden die nog nooit eerder waren aanbeden.
18De Israëlieten hadden geen oog meer voor de Rots die hen had gesteund en vergaten dat God hen had gemaakt.
19De Here zag wat zij deden en werd daardoor zo gekrenkt dat Hij Zich van zijn kinderen afkeerde.
20Hij zei: “Ik trek Mij van hen terug, dan zullen we eens zien wat van hen terechtkomt! Want zij zijn door en door slecht, trouw kennen ze niet.
21Zij hebben Mij diep beledigd en jaloers gemaakt op hun afgoden, die geen goden zijn. Nu zal Ik hen op mijn beurt beledigen en jaloers maken op een volk dat geen volk is, Ik maak u kwaad op een volk dat geen inzicht heeft.
22Want mijn toorn is een brandend vuur, dat tot de bodem van de hel reikt. Het zal de aarde en alle gewassen die erop groeien, verteren en alle bergen op aarde in vuur en vlam zetten.
23Ik zal rampen over hen uitstorten en hen met mijn pijlen neerschieten.
24Ik zal hen laten vermageren door honger, brandende koorts en dodelijke ziekten. Ik zal wilde beesten op hen loslaten om hen met hun tanden te verscheuren en venijnige slangen die door het stof kruipen.
25Buitenshuis zaait de oorlog verwoesting en binnenshuis heerst de angst voor de dood. Niemand wordt ontzien, man noch vrouw, jong noch oud.
26Ik had besloten hen te verspreiden over verre landen, zodat zelfs de herinnering aan hen zou verdwijnen.
27Maar toen bedacht Ik: ‘Mijn vijanden zullen leedvermaak hebben en zeggen: Israël is door onze kracht vernietigd! Het was niet de Here die dat deed.’ ”
28Israël is een dwaas volk zonder enig verstand.
29Ach, Ik zou willen dat de Israëlieten wijs waren! Konden zij het maar begrijpen! Wisten zij maar wat hun te wachten staat!
30Hoe zou één enkele vijand duizend van hen kunnen achtervolgen, hoe zouden twee vijanden tienduizend van hen op de vlucht kunnen jagen als hun Rots hen niet alleen had gelaten?
31Want de rots van andere volken lijkt in de verste verte niet op onze Rots, gebeden tot hun goden zijn waardeloos.
32Zij doen hetzelfde als de mannen van Sodom en Gomorra: hun daden zijn zo bitter als vergif.
33Hun wijn is slangengif.
34Maar Israël is mijn eigen volk, als een kostbaar juweel weggeborgen in mijn schatkamers.
35Ik zal wraak nemen, Ik zal het kwaad vergelden. Israëls lot staat vast en het zal spoedig met het volk gedaan zijn.
36De Here zal zijn volk recht doen en begrip tonen als de krachten van de mensen zijn uitgeput, als meester en knecht niet meer verder kunnen.
37Dan zal de Here vragen: “Waar zijn hun goden, de rotsen waarop zij vertrouwden?
38Waar zijn nu die goden aan wie zij hun vet en wijn offerden? Laten die goden opstaan en aantonen dat zij hen kunnen helpen.
39Ziet u dan niet dat alleen Ik God ben? Ik dood en Ik maak weer levend. Ik verwond en Ik genees. Er is niemand die iets uit mijn macht kan bevrijden.
40-41 Ik hef mijn hand naar de hemelen en zweer bij Mijzelf: zo waar als Ik eeuwig leef, Ik zal mijn bliksemend zwaard slijpen en Mij wreken op mijn tegenstanders en op hen die Mij haten.
42Mijn pijlen zullen dronken zijn van het bloed. Mijn zwaard zal het vlees verslinden van verslagenen en gevangenen, van de hoofden van de vijand.”
43Volken van de wereld, wees blij met het volk van God! Want Hij wreekt het bloed van zijn dienaren en Hij wreekt zich op zijn tegenstanders. Zo verzoent Hij zijn land en zijn volk.’
44-47Toen Mozes en Jozua alle woorden van het lied aan het volk hadden doorgegeven, zei Mozes tegen de aanwezigen: ‘Onthoud en overdenk de wetten die ik u heb gegeven. Geef ze aan uw kinderen door! Want deze wetten zijn niet alleen maar een verzameling woorden: zij zijn uw hele leven! Door ze te gehoorzamen, zult u lang en voorspoedig leven in het land dat aan de overzijde van de Jordaan ligt en dat u zo dadelijk in bezit gaat nemen.’
48-50Nog diezelfde dag zei de Here tegen Mozes: ‘Ga naar de berg Nebo in het Abarim-gebergte tegenover Jericho, in het land Moab. Beklim de top en kijk dan uit over Kanaän, het land dat Ik het volk Israël ga geven. Nadat u het land hebt gezien, zult u sterven en zult u zich met uw voorouders verenigen, net zoals uw broer Aäron die stierf op de berg Hor. 51-52 Want u was Mij ontrouw te midden van het volk Israël bij uw de bronnen van Meriba, dichtbij Kades in de woestijn Sin. Aan uw voeten zult u het land zien liggen dat Ik het volk Israël geef, maar u mag het niet binnengaan.’
