Ang Tuig sa Paglimot sa Utang
1“Sa kataposan sa matag pito ka tuig, kinahanglan nga kalimtan na ninyo ang tanang mga utang. 2Mao kini ang inyong himuon: Kinahanglan nga kalimtan na sa nagpautang ang utang sa iyang isigka-Israelinhon. Dili na niya paninglon kay miabot na ang panahon nga gitagana sa Ginoo nga kalimtan ang mga utang. 3Mahimo ninyong paninglan ang langyaw, apan kinahanglan nga kalimtan na ninyo ang utang sa inyong isigka-Israelinhon.
4“Walay kabos kaninyo didto sa yuta nga ginahatag kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios nga inyong panag-iyahon, kay panalanginan gayod niya kamo. 5Kana kon tumanon gayod ninyo ang Ginoo nga inyong Dios ug sundon pag-ayo ang tanang mga sugo nga ginahatag ko kaninyo karong adlawa. 6Panalanginan kamo sa Ginoo nga inyong Dios sumala sa iyang gisaad kaninyo. Daghang mga nasod ang manghulam kaninyo apan kamo dili manghulam. Dumalahan ninyo ang daghang mga nasod apan dili sila mahimong modumala kaninyo.
7“Kon adunay kabos sa inyong mga lungsod, sa yuta nga ginahatag kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios, ayaw kamo paglinaog kaniya. 8Kondili, pagmanggihatagon kamo ug pahulama ninyo siya sa iyang gikinahanglan. 9Ayaw kamo paghunahuna ug daotan, nga tungod kay duol na ang ikapito nga tuig, ang tuig nga kalimtan na ang mga utang, dili na lang kamo magpahulam sa inyong kabos nga katagilungsod. Kon modangop kining kabos nga tawo ngadto sa Ginoo tungod sa inyong gihimo, may tulubagon kamo. 10Paghatag kamo kaniya sa kinasingkasing ug walay pagbagutbot. Kon himuon ninyo kini panalanginan kamo sa Ginoo nga inyong Dios sa tanan ninyong buhaton. 11Dili malikayan nga aduna gayoy mga kabos sa inyong nasod, busa ginamandoan ko kamo nga magmatinabangon gayod kamo kanila.
Ang Paghatag ug Kagawasan sa mga Ulipon
(Exo. 21:1-11)
12“Kon ang imong isigka-Hebreohanon, lalaki man o babaye, gibaligya kanimo ingon nga ulipon, ug nagaalagad siya kanimo sulod sa unom ka tuig, kinahanglan nga hatagan mo siya ug kagawasan sa ikapitong tuig. 13Ug kon hatagan mo na siya ug kagawasan, ayaw siya palakwa nga walay dala. 14Hatagi siya sa walay tihik-tihik sa imong mga kahayopan, trigo, ug duga sa ubas, sumala sa pagpanalangin sa Ginoo nga imong Dios kanimo. 15Hinumdomi ninyo nga mga ulipon usab kamo kaniadto sa Ehipto ug gihatagan usab kamo ug kagawasan sa Ginoo nga inyong Dios. Mao kana nga gihatag ko kini nga sugo kaninyo karong adlawa.
16“Apan kon moingon ang imong ulipon kanimo, ‘Dili ako mobiya kanimo kay gimahal ko ikaw ug ang imong panimalay, ug maayo ang akong kahimtang dinhi uban kanimo,’ 17dad-a siya sa pultahan sa imong balay ug tusoki ang iyang dalunggan nga nakapaod sa pultahan ug mahimo mo na siyang ulipon sa tibuok niyang kinabuhi. Mao usab kini ang himuon mo sa imong ulipon nga babaye.
18“Ayaw pagmakuli sa paghatag ug kagawasan sa imong ulipon kay ang serbisyo nga iyang gihatag kanimo sulod sa unom ka tuig doble pa ug bili sa suholan sa usa ka sulugoon. Kon himuon mo kini panalanginan sa Ginoo nga inyong Dios ang tanan mong pagabuhaton.
Ang Kamagulangan nga mga Hayop
19“Ilain ninyo alang sa Ginoo nga inyong Dios ang tanang kamagulangang anak nga laki sa inyong mga kahayopan. Ayaw ninyo gamita sa pagtrabaho ang mga kamagulangan sa inyong mga baka ug ayaw ninyo guntingi ang mga balhibo sa kamagulangan sa inyong mga karnero. 20Kan-a hinuon ninyo kini ug sa inyong pamilya didto sa presensya sa Ginoo nga inyong Dios matag tuig, sa dapit nga iyang pilion diin siya pasidunggan. 21Apan kon may deperensya ang hayop, pananglitan bakol o buta o uban pang depekto, kinahanglan nga dili ninyo kini ihalad sa Ginoo nga inyong Dios. 22Kaona lang ninyo kini diha sa inyong mga lungsod. Ug ang tanan mahimong mokaon niini, giisip man siyang hinlo o hugaw sumala sa kasugoan, sama sa pagkaon ninyo sa usa ug sa gasela. 23Apan kinahanglan nga dili ninyo kan-on ang dugo; ibubo ninyo kini sa yuta sama sa tubig.
ساڵی بەتاڵکردنەوەی قەرزەکان
1هەر حەوت ساڵ جارێک، لە قەرزەکانتان خۆش بن. 2ئەمەش چۆنیەتی بەتاڵکردنەوەیە، هەموو خاوەن قەرزەکان پێویستە لەو قەرزەی بە نزیکەکەی داوە بەتاڵی بکاتەوە. لە نزیکەکەی یان براکەی داوا ناکاتەوە، چونکە کاتی یەزدان بۆ بەتاڵکردنەوەی قەرزەکان بانگەواز کراوە. 3لە بیانی داوا دەکرێت، بەڵام ئەو قەرزەی لەلای براکەت هەتبوو، ئەوا پێویستە بەتاڵی بکەیتەوە. 4هەرچەندە پێویستە لەنێوتان کەس هەژار نەبێت، چونکە بێگومان یەزدان بەرەکەتدارتان دەکات لەو خاکەی یەزدانی پەروەردگارتان پێتانی دەدات هەتا وەک میرات دەستی بەسەردا بگرن، 5ئەگەر گوێڕایەڵی یەزدانی پەروەردگارتان بوون، هەتا هەموو ئەو فەرمانانەی من ئەمڕۆ فەرمانتان پێ دەکەم، بپارێزن و کاریان پێ بکەن. 6یەزدانی پەروەردگارتان بەرەکەتدارتان دەکات وەک بەڵێنی پێدان، جا قەرز بە زۆربەی نەتەوەکان دەدەن و ئێوە قەرز ناکەن، بەسەر زۆربەی نەتەوەکاندا دەسەڵاتتان دەبێت و ئەوان بەسەرتانەوە دەسەڵاتدار نابن.
7ئەگەر هەژارێک لەنێوتان بوو، یەکێک لە برایانتان لە شارۆچکەیەکی خاکەکەتان کە یەزدانی پەروەردگارتان پێتانی دەدات، ئەوا دڵتان ڕەق مەکەن و لە ئاست برا هەژارەکانتان دەستتان دامەخەن، 8بەڵکو دەستتانی بۆ بکەنەوە و ئەوەی پێویستی بە قەرزە بیدەنێ. 9ئاگاداربن لەوەی بیرێکی خراپتان لە دڵدا بێت و بڵێن، «ئەوا ساڵی حەوتەم نزیک بووەتەوە، ساڵی بەتاڵکردنەوەی قەرزەکانە،» ئیتر بە خراپی ڕەفتار لەگەڵ هەژار بکەن و نەیدەنێ، جا ئەویش بۆ یەزدان هاوار دەکات سەبارەت بە ئێوە و دەبێتە گوناه بەسەرتانەوە. 10بە دڵفراوانییەوە پێی ببەخشن و با بە نابەدڵی نەبێت کاتێک دەیدەنێ، چونکە بەهۆی ئەم شتەوە یەزدانی پەروەردگارتان بەرەکەتدارتان دەکات لە هەموو کارەکانتان و لە هەموو ئەوەی دەستی بۆ دەبەن. 11لەبەر ئەوەی هەژار لە خاکەکەدا کۆتایی نایەت، بۆیە من فەرمانتان پێدەدەم و دەڵێم: «دەستی یارمەتیتان بکەنەوە بۆ برای نەدارتان و بۆ هەژاران لە خاکەکەتان.»
ئازادکردنی خزمەتکار
12ئەگەر برایەک یان خوشکێکی عیبرانیت پێ فرۆشرا و شەش ساڵ خزمەتی کردیت، ئەوا لە ساڵی حەوتەم لەلای خۆت ئازادی دەکەیت. 13کاتێک ئازادیشی دەکەیت، بە دەستبەتاڵی ئازادی ناکەیت. 14بەڵکو بە دڵفراوانییەوە لە مێگەلەکەت و جۆخینەکەت15:14 جۆخین یان سەرخەرمان ئەو زەوییە تەرخانکراوەیە کە لەلایەن وەرزێر و جوتیارەوە بەکارهێنراوە بۆ کوتانی دانەوێڵە لەسەری لەدوای کۆکردنەوەی لە کێڵگە. و گوشەرەکەتی15:14 گوشەرەکەتی: بەرهەمەکەی ئاوی ترێیە، بڕوانە سەرژمێری 18:27. پێدەدەیت، بەو شێوەیەی یەزدانی پەروەردگارت بەرەکەتداری کردوویت، پێی دەدەیت. 15لە یادت بێت تۆش لە خاکی میسر کۆیلە بوویت، جا یەزدانی پەروەردگارت تۆی کڕییەوە، بۆیە من ئەمڕۆ فەرمانی ئەمەت پێ دەکەم.
16بەڵام ئەگەر گوتی، «واز لە تۆ ناهێنم،» چونکە خۆت و ماڵەکەتی خۆشدەوێت، لەبەر ئەوەی لەلای تۆ لە خۆشیدا بووە، 17ئەوا درێشە ببە و لەلای دەرگاکە گوێی کون بکە، جا بۆ هەتاهەتایە دەبێتە کۆیلەت، ئاواش بۆ کارەکەرەکەت دەکەیت.
18بە لاتەوە گران نەبێت خزمەتکارەکەت ئازاد بکەیت، چونکە شەش ساڵ خزمەتی کردوویت، دوو هێندەی کرێگرتەیەک، جا یەزدانی پەروەردگارت بەرەکەتدارت دەکات لە هەموو ئەوەی کە دەیکەیت.
نۆبەرە ئاژەڵەکان
19هەموو نۆبەرەیەکی نێرینەی مانگا و مەڕەکانت بۆ یەزدانی پەروەردگارت تەرخان دەکەیت، کار بە نۆبەرەی مانگاکەت مەکە و خوری نۆبەرەی مەڕەکانت مەبڕەوە. 20ساڵ بە ساڵ لەبەردەم یەزدانی پەروەردگارت دەیخۆیت لەو شوێنەی یەزدان هەڵیدەبژێرێت، خۆت و ماڵەکەت. 21بەڵام ئەگەر ئاژەڵێک کەموکوڕییەکی تێدابێت، وەک شەلی یان کوێری، هەر کەموکوڕییەکی خراپ، ئەوا بۆ یەزدانی پەروەردگارت سەری مەبڕە، 22لە شارۆچکەی خۆتدا دەیخۆیت، کەسی گڵاو و پاک بەپێی ڕێوڕەسم وەک یەک، وەک چۆن مامز و ئاسک دەخۆن. 23بەڵام خوێنەکەی نەخۆیت، وەک ئاو دەیڕێژیتە سەر زەوی.
