Ang Pagtuon ni Daniel ug sa Iyang mga Higala sa Babylon
1Sa ikatulo nga tuig sa paghari ni Jehoiakim sa Juda, gisulong ni Nebucadnezar nga hari sa Babylon ug sa iyang mga sundalo ang Jerusalem. 2Gibihag niya si Haring Jehoiakim sumala sa kabubut-on sa Ginoo. Gipanguha usab niya ang ubang mga butang sa templo sa Dios ug gidala sa Babylon.1:2 Babylon: sa Hebreo, Shinar. Mao kini ang usa pa ka ngalan sa Babylon. Unya gibutang niya kini sa butanganan sa mga bahandi didto sa templo sa iyang dios.
3Unya, gisugo ni Nebucadnezar si Ashpenaz nga pangulo sa iyang mga opisyal nga magpili ug pipila ka mga batan-on gikan sa mga bihag nga Israelinhon nga naggikan sa harianon ug dungganong mga pamilya. 4Kinahanglan gayod nga mga guwapo sila, himsog, maalam, may abilidad, hait ug salabotan, aron takos sila nga moalagad sa hari. Gisugo usab niya si Ashpenaz nga tudloan sila sa pinulongan ug balasahon sa mga taga-Babylon.1:4 Babylon: sa Hebreo, Kaldeanhon. Mao kini usahay ang itawag sa mga taga-Babylon. 5Nagsugo pa gayod ang hari nga hatagan sila matag adlaw sa samang pagkaon ug ilimnon nga ginakaon ug ginainom sa hari. Human sa tulo ka tuig nga pagbansay, mangalagad na sila kaniya.
6Uban sa mga napili mao sila si Daniel, Hananiah, Mishael, ug Azaria nga pulos naggikan sa tribo ni Juda. 7Gihatagan sila ni Ashpenaz ug bag-ong mga ngalan. Si Daniel ginganlag Belteshazar, si Hananiah ginganlag Shadrach, si Mishael ginganlag Meshach, ug si Azaria ginganlag Abednego.
8Apan hugot nga nagdesisyon si Daniel nga dili niya hugawan1:8 hugawan: may mga pagkaon sa hari nga gidili sa mga Judio sumala sa ilang panulondon. ang iyang kaugalingon pinaagi sa pagkaon o ilimnon sa hari. Busa mihangyo siya kang Ashpenaz nga dili lang siya pakan-on o paimnon sa gipahatag kaniya sa hari. 9Pagbuot sa Dios nga malooy ug mohatag ug pabor si Ashpenaz kang Daniel. 10Apan miingon si Ashpenaz kaniya, “Nahadlok ako sa hari. Siya ang nagbuot kon unsay inyong kan-on ug imnon, ug kon makita niya nga dili maayo ang inyong panglawas kompara sa uban nga mga batan-on basin ug ipapatay niya ako.”
11Busa miingon si Daniel sa tinugyanan ni Ashpenaz nga tig-atiman kanila, 12“Sulayi nga utan ug tubig lang ang inyong ipakaon ug ipainom kanamo sulod sa napulo ka adlaw. 13Unya ikompara kami sa uban nga mga batan-on nga nagakaon sa pagkaon sa hari. Basi sa imo unyang makita nga resulta, ikaw na ang mahibalong modesisyon kon unsa ang imong gustong buhaton kanamo.” 14Misugot ang tinugyanan ug gisulayan sila sulod sa napulo ka adlaw.
15Human sa napulo ka adlaw, nakita nga mas maayo ug himsog ang ilang panglawas kon ikompara sa mga batan-on nga nangaon sa pagkaon sa hari. 16Busa wala na sila hatagi sa tinugyanan sa pagkaon ug ilimnon nga gipahatag sa hari kanila. Utan na lang ang gipakaon kanila.
17Gihatagan sa Dios kining upat ka mga batan-on ug kaalam ug pagsabot labi na gayod sa nagkalain-lain nga mga balasahon ug mga pagtulon-an. Ug dugang niini, gihatagan pa gayod niya si Daniel ug kaalam sa paghubad sa mga panan-awon ug mga damgo.
18Pagkahuman sa tulo ka tuig nga pagbansay kanila sumala sa giingon sa Haring Nebucadnezar, gidala sila ni Ashpenaz ngadto kaniya. 19Nakigsulti ang hari kanila, ug nakita sa hari nga sa tanang mga batan-on walay sama kang Daniel, Hananiah, Mishael, ug Azaria. Busa sila ang gipili nga mag-alagad kaniya. 20Ug sa mga pangutana nga nagkinahanglan ug kaalam ug pagsabot, nakita sa hari nga mas maalamon sila ug napulo ka pilo kay sa mga madyikero o espiritista sa tibuok niya nga gingharian. 21Nagpadayon sa pag-alagad si Daniel kang Nebucadnezar hangtod sa unang tuig sa paghari ni Cyrus.1:21 Cyrus: hari sa Persia nga miilog sa Babylon.
Ang Pagtuon ni Daniel kag sang iya mga Abyan sa Babilonia
1Sang ikatatlo nga tuig sang paghari ni Jehoyakim sa Juda, ginsalakay ni Haring Nebucadnezar sang Babilonia kag sang iya mga soldado ang Jerusalem. 2Ginbihag niya si Haring Jehoyakim suno sa kabubut-on sang Ginoo. Ginpanguha man niya ang iban nga mga butang sa templo sang Dios kag gindala sa Babilonia.1:2 Babilonia: sa Hebreo, Shinar. Amo ini ang isa pa ka ngalan sang Babilonia. Dayon ginbutang niya ini sa talaguan sang manggad didto sa templo sang iya dios.
3Karon, nagsugo si Nebucadnezar kay Ashpenaz nga pangulo sang iya mga opisyal nga magpili sang pila ka pamatan-on halin sa mga bihag nga Israelinhon, nga naghalin sa harianon kag dungganon nga mga pamilya. 4Ini sila kinahanglan gid nga mga guwapo, maayo sing lawas, maalam, maabtik kag madali lang tudluan, agod bagay sila nga mag-alagad sa hari. Ginsugo man niya si Ashpenaz nga tudluan sila sang lingguahe kag balasahon sang taga-Babilonia.1:4 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Amo ini kon kaisa ang tawag sa mga taga-Babilonia. 5Nagsugo pa gid ang hari nga hatagan sila kada adlaw sang iya mismo pagkaon kag ilimnon. Pagkatapos sang tatlo ka tuig, magaalagad na sila sa iya.
6Upod sa mga ginpili nga halin sa tribo ni Juda amo sila ni Daniel, Hanania, Mishael, kag Azaria. 7Gin-ilisan ni Ashpenaz ang ila mga ngalan. Si Daniel amo na si Belteshazar, si Hanania amo na si Shadrac, si Mishael amo na si Meshac, kag si Azaria amo na si Abednego.
8Pero nagdesisyon si Daniel nga indi siya magkaon sang pagkaon sang hari ukon mag-inom sang iya ilimnon, agod indi siya mahigkuan.1:8 mahigkuan: may mga pagkaon nga ginadilian sang mga Judio nga kaunon suno sa ila pagsulundan. Gani nagpangabay siya kay Ashpenaz nga kon mahimo indi lang siya paghatagan sinang makapahigko sa iya. 9Ginbuot sang Dios nga magmaayo si Ashpenaz kay Daniel kag magsugot sa iya pangabay. 10Pero nagsiling si Ashpenaz sa iya, “Nahadlok ako sa hari. Siya ang nagsiling kon ano ang ipakaon kag ipainom sa inyo, kag kon makita niya nga indi maayo ang inyo lawas kon ikomparar sa iban nga mga pamatan-on basi ipapatay niya ako.”
11Nagsiling dayon si Daniel sa guwardya nga ginbutang ni Ashpenaz nga mag-atipan sa iya kag sa ila ni Hanania, Mishael, kag Azaria, 12“Abi, testingi kami nga pakan-on lang sang utan kag paimnon lang sang tubig sa sulod sang napulo ka adlaw, 13kag ipaanggid dayon kami sa iban nga mga pamatan-on nga nagakaon sang pagkaon sang hari. Kon ano ang imo makita nga resulta, bahala ka na kon ano ang gusto mo nga himuon sa amon.” 14Gani nagsugot siya kag gintestingan sila sa sulod sang napulo ka adlaw.
15Pagkatapos sang napulo ka adlaw, nakita nga mas maayo pa ang ila lawas kon ikomparar sa mga pamatan-on nga nagakaon sang pagkaon sang hari. 16Gani ginpadayon na lang sang guwardya ang pagpakaon sa ila sang utan sa baylo sang pagkaon kag ilimnon sang hari.
17Ginhatagan sang Dios ining apat ka pamatan-on sang kaalam labi na gid sa nagkalain-lain nga mga balasahon kag mga pagtulun-an. Wala labot sini, ginhatagan niya si Daniel sang kaalam sa pagsaysay sang mga palanan-awon kag mga damgo.
18Pagkatapos sang tatlo ka tuig nga pagtudlo sa ila suno sa ginsiling ni Haring Nebucadnezar, gindala sila ni Ashpenaz sa iya. 19Nagpakighambal ang hari sa ila, kag nakita sang hari nga sa tanan sa ila nga mga pamatan-on wala sing may makapareho sa ila ni Daniel, Hanania, Mishael, kag Azaria. Gani sila ang ginpili nga mag-alagad sa iya. 20Sa tanan nga ginpamangkot sang hari sa ila, nakita niya nga ang ila kaalam napulo ka pilo sang sa kaalam sang mga madyikero ukon babaylan sa bug-os niya nga ginharian. 21Nagpadayon sa pag-alagad si Daniel kay Nebucadnezar hasta sa nahauna nga tuig sang paghari ni Cyrus.1:21 Cyrus: hari sang Persia nga nag-agaw sa Babilonia.