Ang Pag-adto ni Pablo sa Jerusalem
1Nanamilit kami sa mga kadagkoan sa mga magtutuo sa Efeso, ug dayon milawig kami diretso sa Cos. Pagkasunod adlaw miabot kami sa isla sa Rodas. Ug gikan didto mipadayon kami sa Patara. 2Didto may nakita kaming barko nga moadtoay sa Fenicia, busa misakay kami. 3Nalantaw na namo ang isla sa Cyprus, apan wala kami mohunong didto kondili miagi lang kami dapit sa tuo ug mipadulong sa Syria. Didto kami midunggo sa lungsod sa Tyre tungod kay may gidiskarga ang barko didto. 4Gipangita namo ang mga sumusunod ni Jesus didto, ug midayon kami didto kanila sulod sa usa ka semana. Pinaagi sa gahom sa Espiritu Santo, gipasidan-an nila si Pablo nga dili moadto sa Jerusalem. 5Apan pagkahuman sa usa ka semana mipadayon gihapon kami sa among paglawig. Tanan sila, apil na ang ilang mga asawa ug mga kabataan, mihatod kanamo didto sa gawas sa siyudad. Nangluhod kaming tanan didto sa baybayon ug nagaampo. 6Sa nakapanamilit na kami kanila, misakay kami sa barko ug namauli sila.
7Gikan sa Tyre nagpadayon kami sa among paglawig padulong sa Tolemaida. Pag-abot namo didto, nakigkita kami sa mga kaigsoonan diha kang Cristo ug midayon kami didto kanila sulod sa usa ka adlaw. 8Pagkasunod adlaw milawig kami padulong sa Cesarea. Pag-abot namo didto miadto kami sa balay ni Felipe nga magwawali sa Maayong Balita, ug didto kami mipuyo. Si Felipe usa sa pito ka mga tawo nga gipili kaniadto didto sa Jerusalem aron nga motabang sa mga apostoles. 9Upat ang iyang mga anak nga dalaga ug silang tanan mga propeta. 10Paglabay sa pipila ka adlaw may miabot usab nga propeta gikan sa Judea. Ang iyang ngalan si Agabus. 11Giduolan niya kami ug gikuha ang bakos ni Pablo, ug gigapos niya ang iyang kaugalingong mga tiil ug mga kamot. Unya miingon siya, “Sumala sa Espiritu Santo, sama usab niini ang himuon sa mga Judio sa Jerusalem sa tag-iya niining bakos, ug itugyan dayon siya ngadto sa mga dili Judio.” 12Pagkadungog namo niini, kami ug ang mga taga-didto mihangyo kang Pablo nga dili na lang siya moadto sa Jerusalem. 13Apan mitubag si Pablo, “Nganong nanghilak man kamo? Gipaluya lang ninyo ako. Andam ako nga magpagapos ug bisan mamatay pa sa Jerusalem alang kang Ginoong Jesus.” 14Dili gayod namo mapugngan si Pablo, busa miingon na lang kami, “Hinaut nga matuman ang kabubut-on sa Ginoo.”
15Sa nakapuyo na kami didto ug pipila ka adlaw, nangandam kami ug miadto sa Jerusalem. 16May mga sumusunod usab ni Jesus didto nga miuban kanamo. Gidala nila kami sa balay ni Mnason nga taga-Cyprus ug didto kami midayon. Si Mnason usa sa unang mga sumusunod ni Jesus.
Mibisita si Pablo kang Santiago
17Pag-abot namo sa Jerusalem, malipayon kaming giabiabi didto sa mga kaigsoonan kang Cristo. 18Pagkasunod nga adlaw, kauban namo si Pablo sa pagbisita kang Santiago. Didto usab ang mga kadagkoan sa iglesia sa Jerusalem. 19Gipangumusta sila ni Pablo ug gisuginlan sa tanang gipanghimo sa Dios ngadto sa mga dili Judio pinaagi kaniya.
20Pagkadungog nila sa iyang gisugilon kanila midayeg silang tanan sa Dios. Unya miingon sila kang Pablo, “Nasayod ka ba igsoon, linibo na ang mga Judio nga nagatuo kang Jesus ug silang tanan nagasunod gayod sa Kasugoan ni Moises. 21Nakadungog sila nga nagapanudlo ka sa mga Judio nga nagapuyo sa lugar sa mga dili Judio nga dili na sila kinahanglang mosunod sa Kasugoan ni Moises. Nagaingon ka kuno nga dili na nila tulion ang ilang mga kabataan ug dili na tumanon ang uban pang mga tulumanon sa mga Judio. 22Karon, unsa kahay maayong buhaton? Kay sigurado gayod nga mahibaloan nila nga miabot ka. 23Maayo siguro nga buhaton mo ang among isulti kanimo. May upat dinhi ka lalaki nga may panaad sa Dios. 24Uban kanila ug himoa ninyo ang seremonya nga gi-ingon sa Kasugoan mahitungod sa paghinlo. Bayri ang ilang mga gikinahanglan sa paghalad sa Dios aron makapaupaw sila.21:24 makapaupaw sila: timailhan nga sila nakatuman sa ilang panaad sa Dios. Mao kini ang pamaagi nga ang tanan masayod nga ang balita nga ilang nadunggan mahitungod kanimo dili tinuod, tungod kay makita nila nga ikaw usab nagatuman sa Kasugoan ni Moises. 25Kon mahitungod sa mga dili Judio nga nagatuo kang Jesus, nakapadala na kami ug sulat kanila mahitungod sa among gikasabotan nga dili sila mokaon sa mga pagkaon nga gihalad ngadto sa mga dios-dios, o dugo, ug sa karne sa hayop nga sa pagkamatay ang dugo wala nakagawas. Dili usab sila makighilawas gawas sa kaminyoon.” 26Busa sa pagkasunod nga adlaw gidala ni Pablo kadtong upat ka lalaki ug miapil siya sa ilang pagpahinlo sumala sa ilang panaad. Ug dayon miadto si Pablo sa templo aron isulti kon kanus-a mahuman ang ilang pagpahinlo, kay sa human niini may ihalad nga mga hayop alang sa matag usa kanila.
Ang Pagdakop kang Pablo
27Sa dihang hapit na matapos ang ikapito ka adlaw sa ilang pagpanghinlo, may mga Judio gikan sa probinsya sa Asia nga nakakita kang Pablo didto sa Templo. Gihulhogan nila ang tanang mga tawo didto sa templo nga dakpon si Pablo. 28Misinggit sila, “Mga katagilungsod ko nga mga Israelinhon, tabang kamo! Mao kini ang tawo nga bisan asa siya moadto nagapanudlo batok kanatong mga Judio, batok sa Kasugoan ni Moises, ug batok niining templo. Ug dili lamang kana, kondili gidala pa gayod niya dinhi sa sulod sa templo ang mga tawo nga dili Judio, diin usa kini ka pagpasipala niining balaan nga lugar!” 29(Gisulti nila kini tungod kay nakita nila si Trofimo nga taga-Efeso nga miuban kang Pablo didto sa Jerusalem, ug abi nilag si Pablo ang nagdala niini sa templo.) 30Busa nagubot ang mga tawo sa tibuok nga Jerusalem ug nagdinaganay padulong ngadto sa templo aron dakpon si Pablo. Gidakop nila si Pablo ug giguyod nila ngadto sa gawas. Pagkahuman gisirad-an dayon nila ang pultahan sa templo. 31Patyon na unta nila kini, apan nakabalita ang komander sa kasundalohang Romanhon nga nagubot ang mga tawo sa tibuok nga Jerusalem. 32Busa ang komander nagdala dayon ug mga sundalo ug mga opisyal niini didto sa mga tawo nga natigom. Pagkakita sa mga tawo sa komander ug sa mga sundalo mihunong sila pagkulata kang Pablo. 33Giduol sa komander si Pablo ug gidakop, ug nagsugo siya nga gapuson si Pablo ug duha ka kadena. Dayon nangutana ang komander sa mga tawo, “Kinsa ba kining tawhana ug unsay sayop nga iyang nahimo?” 34Apan nagkalain-laing mga tubag ang iyang nadungog, ug tungod sa kayagaw sa mga tawo dili mahibaloan sa komander kon unsa gayod ang nahitabo. Busa gimandoan niya ang mga sundalo nga dad-on si Pablo sa kampo. 35Pag-abot nila sa hagdanan sa kampo gisakwat na lang sa mga sundalo si Pablo sa paglikay niini sa mga tawo nga labihan ang kasuko 36nga nagsunod-sunod ug naninggit, “Patya siya!”
Gitubag ni Pablo ang mga Sumbong
37Sa dihang dad-on na nila si Pablo sa sulod sa kampo miingon siya sa komander, “May isulti unta ako kanimo.” Miingon ang komander, “Kahibalo ka diayng mosulti ug Griego? 38Abi kog ikaw mao kadtong lalaki nga taga-Ehipto nga nangulo sa pagrebelde sa gobyerno nga bag-o lang nahitabo. 4,000 ka tawo nga isog ug pulos armado ang iyang gidala sa kamingawan.” 39Mitubag si Pablo, “Usa ako ka Judio nga taga-Tarso nga sakop sa probinsya sa Cilicia. (Ang Tarso dili lamang ordinaryo nga siyudad.) Kon mahimo, pasultiha una ako ngadto sa mga tawo.” 40Gitugotan siya sa komander nga mosulti, busa mitindog si Pablo sa hagdanan ug misinyas sa mga tawo nga may isulti siya. Sa nahilom na sila, misulti siya sa pinulongang Hebreo.
Paulo Aenda Yerusalemu
121:1 Mdo 16:10Tulipokwisha kujitenga nao, tukaanza safari kwa njia ya bahari moja kwa moja mpaka Kosi. Siku ya pili yake tukafika Rodo na kutoka huko tukaenda Patara. 221:2 Mdo 11:19Hapo tukapata meli iliyokuwa inavuka kwenda Foinike tukapanda tukasafiri nayo. 321:3 Lk 2:2Tulipokiona kisiwa cha Kipro, tukakizunguka tukakiacha upande wetu wa kushoto, tukasafiri mpaka Shamu, tukatia nanga katika bandari ya Tiro ambapo meli yetu ilikuwa ipakue shehena yake. 421:4 Mdo 11:26; 20:23Baada ya kuwatafuta wanafunzi wa huko, tukakaa nao kwa siku saba. Wale wanafunzi wakiongozwa na Roho wakamwambia Paulo asiende Yerusalemu. 521:5 Mdo 20:36Lakini muda wetu ulipokwisha, tukaondoka tukaendelea na safari yetu. Wale wanafunzi pamoja na wake zao na watoto wakatusindikiza hadi nje ya mji. Wote tukapiga magoti pale pwani tukaomba. 621:6 Yn 1:11Baada ya kuagana, tukapanda melini, nao wakarudi majumbani mwao.
721:7 Mdo 12:20; 1:16Tukaendelea na safari yetu toka Tiro tukafika Tolemai, tukawasalimu ndugu wa huko, tukakaa nao kwa siku moja. 821:8 Efe 4:11; 2Tim 4:5; Mdo 6:5; 8:26, 40Siku iliyofuata tukaondoka, tukafika Kaisaria. Huko tukaenda nyumbani kwa mwinjilisti mmoja jina lake Filipo, aliyekuwa mmoja wa wale Saba, tukakaa kwake. 921:9 Yoe 2:28; Mdo 2:17; Kut 15:20Filipo alikuwa na binti wanne mabikira waliokuwa wanatoa unabii.
1021:10 Mdo 11:28Baada ya kukaa kwa siku kadhaa, akateremka nabii mmoja kutoka Uyahudi jina lake Agabo. 1121:11 Isa 20:2, 4Alipotufikia akachukua mshipi wa Paulo akajifunga, akautumia kufunga mikono na miguu yake mwenyewe akasema, “Roho Mtakatifu anasema: ‘Hivi ndivyo Wayahudi wa Yerusalemu watakavyomfunga mwenye mshipi huu na kumkabidhi kwa watu wa Mataifa.’ ”
12Tuliposikia maneno haya sisi na ndugu wengine tukamsihi Paulo asiende Yerusalemu. 1321:13 Mdo 20:24Lakini Paulo akajibu, “Kwa nini mnalia na kunivunja moyo? Mimi niko tayari si kufungwa tu, bali hata kufa huko Yerusalemu kwa ajili ya jina la Bwana Yesu.” 1421:14 Mt 6:10; 26:42; Lk 11:2; 22:42; Rum 1:18Alipokuwa hashawishiki, tukaacha kumsihi, tukasema, “Mapenzi ya Bwana na yatendeke.”
1521:15 Mdo 19:21Baada ya haya, tukajiandaa, tukaondoka kwenda Yerusalemu. 1621:16 Mdo 8:40Baadhi ya wanafunzi kutoka Kaisaria wakafuatana nasi na kutupeleka nyumbani kwa Mnasoni, ambaye tungekaa kwake. Yeye alikuwa mtu wa Kipro, mmoja wa wanafunzi wa zamani.
Kukamatwa Kwa Paulo, Na Safari Yake Kwenda Rumi
(21:17–28:31)
Paulo Awasili Yerusalemu
1721:17 Mdo 15:4Tulipofika Yerusalemu ndugu wakatukaribisha kwa furaha. 1821:18 Mdo 15; 13; 11:30Kesho yake Paulo pamoja na wengine wetu tulikwenda kumwona Yakobo, na wazee wote walikuwepo. 1921:19 Mdo 14:27; 1:17Baada ya kuwasalimu, Paulo akatoa taarifa kamili ya mambo yote ambayo Mungu alikuwa amefanya miongoni mwa watu wa Mataifa kupitia huduma yake.
2021:20 Gal 1:14; Flp 3:6Baada ya kusikia mambo haya wakamwadhimisha Mungu. Ndipo wakamwambia Paulo, “Ndugu, unaona kulivyo na maelfu ya Wayahudi walioamini, nao wote wana juhudi kwa ajili ya sheria. 2121:21 Mdo 15:19-21; 1Kor 7:18, 19; Mdo 6:14Lakini wameambiwa habari zako kwamba unafundisha Wayahudi wote waishio miongoni mwa watu wa Mataifa kumkataa Mose, na kwamba unawaambia wasiwatahiri watoto wao wala kufuata desturi zetu. 22Sasa tufanyeje? Bila shaka watasikia kwamba umekuja Yerusalemu. 2321:23 Mdo 18:18Kwa hiyo fanya lile tunalokuambia. Tunao watu wanne hapa ambao wameweka nadhiri. 2421:24 Mdo 24:18; 18:18Jiunge na watu hawa, mfanye utaratibu wa ibada ya kujitakasa pamoja nao, na ulipe gharama ili wanyoe nywele zao. Kwa njia hii kila mtu atafahamu ya kuwa mambo waliyosikia si ya kweli na kwamba wewe unaishika sheria. 2521:25 Mdo 15:20-29Lakini kuhusu wale watu wa Mataifa walioamini, tumewaandikia uamuzi wetu: kwamba wajitenge na vyakula vilivyotolewa sadaka kwa sanamu, na damu, au kula nyama ya mnyama aliyenyongwa, na wajiepushe na uasherati.”
2621:26 Hes 6:13, 20; Mdo 24:18Ndipo kesho yake Paulo akawachukua wale watu na akajitakasa pamoja nao. Akaingia ndani ya hekalu ili atoe taarifa ya tarehe ambayo siku zao za utakaso zingemalizika na sadaka ingetolewa kwa ajili ya kila mmoja wao.
Paulo Akamatwa
2721:27 Yer 26:8; 1The 2:16Zile siku saba zilipokaribia kumalizika, baadhi ya Wayahudi kutoka sehemu za Asia waliokuwa wamemwona Paulo ndani ya Hekalu, wakachochea umati wote wa watu, nao wakamkamata. 2821:28 Mt 24; 15; Mdo 6:13Wakapiga kelele wakisema, “Waisraeli wenzetu, tusaidieni! Huyu ndiye yule mtu anayefundisha kila mtu na kila mahali, kinyume na watu wetu, sheria zetu na hata Hekalu hili. Zaidi ya hayo amewaleta Wayunani ndani ya Hekalu na kupanajisi mahali hapa patakatifu.” 2921:29 Mdo 20:4; 18:19(Walikuwa wamemwona Trofimo, mwenyeji wa Efeso, akiwa mjini pamoja na Paulo wakadhani kuwa Paulo alikuwa amemwingiza Hekaluni.)
3021:30 Mdo 26:26; 16:19Mji wote ukataharuki, watu wakaja wakikimbia kutoka pande zote wakamkamata Paulo, wakamburuta kutoka Hekaluni. Milango ya Hekalu ikafungwa. 31Walipokuwa wakitaka kumuua, habari zikamfikia jemadari wa jeshi la askari wa Kirumi kwamba mji wa Yerusalemu wote ulikuwa katika machafuko. 3221:32 Mdo 23:27Mara yule jemadari akachukua maafisa wengine wa jeshi pamoja na askari wakakimbilia kwenye ile ghasia, wale watu waliokuwa wakifanya ghasia walipomwona yule jemadari na askari wakija, wakaacha kumpiga Paulo.
3321:33 Mdo 12:6; Efe 6:20; 2Tim 2:9Yule jemadari akaja, akamkamata Paulo akaamuru afungwe kwa minyororo miwili. Akauliza yeye ni nani, na alikuwa amefanya nini. 3421:34 Mdo 19:32; 22:24Baadhi ya watu katika ule umati wakapiga kelele, hawa wakisema hili na wengine lile. Yule jemadari alipoona kuwa hawezi kupata hakika ya habari kwa sababu ya zile kelele, akaamuru Paulo apelekwe katika ngome ya jeshi. 3521:35 Mdo 21:40Paulo alipofika penye ngazi, ilibidi askari wambebe juu juu kwa sababu fujo za ule umati wa watu zilikuwa kubwa. 3621:36 Lk 23:18; Yn 19:15Umati wa watu ulikuwa ukifuata ukiendelea kupiga kelele ukisema, “Mwondoe huyu!”
Paulo Anajitetea
3721:37 Mdo 21:34Mara tu Paulo alipokaribia kuingizwa kwenye ngome ya jeshi, akamwambia yule jemadari, “Je, naweza kukuambia jambo moja?”
Yule jemadari akamjibu, “Je, unajua Kiyunani? 3821:38 Mt 24:26; Mdo 5:36Je, wewe si yule Mmisri ambaye siku hizi za karibuni alianzisha uasi akaongoza kundi la magaidi 4,000 wenye silaha jangwani?”
3921:39 Mdo 9:11; 23:3Paulo akajibu, “Mimi ni Myahudi, mzaliwa wa Tarso, huko Kilikia, raiya wa mji maarufu. Tafadhali niruhusu nizungumze na hawa watu.”
4021:40 Mdo 12:17; Yn 5:2Akiisha kupata ruhusa ya yule jemadari, Paulo akasimama penye ngazi akawapungia watu mkono ili wanyamaze. Wote waliponyamaza kimya, Paulo akazungumza nao kwa lugha ya Kiebrania, akasema:
