Gihimo si Jehu nga Hari sa Israel
1Gipatawag ni Eliseo ang usa ka tawo nga miyembro sa grupo sa mga propeta ug giingnan, “Pangandam sa pag-adto sa Ramot Gilead, ug dad-a kining usa ka tibod nga lana. 2Pag-abot mo didto, pangitaa dayon si Jehu nga anak ni Jehoshafat ug apo ni Nimshi. Kuhaa siya sa iyang mga kauban ug dad-a sa usa ka kuwarto nga kamo rang duha. 3Unya kuhaa ang lana ug ibubo kini sa iyang ulo ug ingna siya, ‘Mao kini ang giingon sa Ginoo: Gipili ko ikaw nga hari sa Israel.’ Unya pagdali ug gawas ug dagan.”
4Busa miadto ang batan-ong propeta sa Ramot Gilead. 5Pag-abot niya didto, nakita niya ang mga opisyal sa mga sundalo nga nanglingkod. Miingon siya, “May mensahe ako alang kanimo, sir.” Nangutana si Jehu, “Alang kang kinsa kanamo?” Mitubag ang propeta, “Alang kanimo, sir.” 6Mitindog dayon si Jehu ug misulod sa balay. Unya gibuboan siya sa propeta ug lana sa ulo, ug giingnan, “Mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Gipili ko ikaw nga hari sa akong katawhan nga mga taga-Israel. 7Laglagon mo ang panimalay ni Ahab nga imong agalon, aron makapanimalos ako kang Jezebel sa iyang pagpamatay sa akong mga alagad nga mga propeta ug sa uban ko pang mga alagad. 8Malaglag ang tibuok nga panimalay ni Ahab. Pamatyon ko ang tanang miyembro sa iyang panimalay nga mga lalaki, ulipon man o dili. 9Himuon ko sa panimalay ni Ahab ang gihimo ko sa panimalay ni Jeroboam nga anak ni Nebat, ug sa panimalay ni Baasha nga anak ni Ahia. 10Ug si Jezebel kan-on sa mga iro didto sa yuta sa Jezreel, ug walay molubong kaniya.’ ” Unya migawas ang propeta ug midagan.
11Pagbalik ni Jehu sa iyang mga kauban nga mga opisyal, ang usa kanila nangutana kaniya, “Kumusta man? Nganong mianhi kanimo kadtong buang-buang nga tawo?” Mitubag si Jehu, “Nahibalo na kamo kon kinsa siya ug kon unsa ang iyang gipanulti.” 12Mitubag sila, “Ayaw pagbakak kanamo. Sultihi kami kon unsa gayod ang iyang gisulti.” Miingon si Jehu, “Giingnan niya ako nga nagsulti ang Ginoo nga gipili niya akong hari sa Israel.” 13Gihubo dayon sa mga opisyal ang ilang mga kupo ug gibuklad sa hagdanan nga gitindogan ni Jehu. Unya gipatingog nila ang budyong ug misinggit, “Si Jehu na ang hari!”
Gipatay ni Jehu si Joram ug si Ahazia
14Unya nagplano si Jehu batok kang Joram. (Niadtong panahona, gipanalipdan ni Joram ug sa mga taga-Israel ang Ramot Gilead batok kang Hazael nga hari sa Aram. 15Apan nasamdan si Joram sa pagpakiggira nila sa mga Aramehanon, busa mipauli siya sa Jezreel aron magpaayo sa iyang mga samad.) Miingon si Jehu sa iyang isigka-opisyal, “Kon gusto ninyo akong mahimong hari, ayaw ninyo tugoti nga may makagawas niining lungsod aron pag-adto sa Jezreel ug pagsugilon nga gihimo ninyo akong hari.” 16Unya misakay si Jehu sa iyang karwahe ug miadto sa Jezreel, diin nagapahulay si Joram. Didto usab si Ahazia nga hari sa Juda, kay mibisita siya kang Joram.
17Karon, nakita sa guwardya sa tore sa Jezreel si Jehu nga nagapadulong uban sa iyang mga sundalo, busa misinggit kini, “May nagapadulong nga mga sundalo!” Mitubag si Joram, “Pagpadala ug tigkabayo sa pagtagbo kanila sa pagpangutana kon maayo ba ang ilang tuyo sa pag-anhi dinhi.” 18Busa milakaw ang usa ka tigkabayo sa pagtagbo kanila, ug miingon siya, “Gusto sa hari nga mahibaloan kon maayo ba ang inyong tuyo sa pag-anhi dinhi.” Mitubag si Jehu, “Unsay imong labot? Sunod kanako!”
Misinggit ang guwardya ngadto sa hari, “Nakaabot na kanila ang tigkabayo nga imong gisugo, apan wala siya mobalik.” 19Busa nagpadala na usab ang hari ug usa ka tigkabayo. Pag-abot niya kanila miingon siya, “Gusto sa hari nga mahibaloan kon maayo ba ang inyong tuyo sa pag-anhi dinhi.” Mitubag si Jehu, “Unsay imong labot! Sunod kanako!”
20Misinggit pag-usab ang guwardya ngadto sa hari, “Nakaabot na kanila ang ikaduhang tigkabayo nga imong gisugo, apan wala usab siya mobalik! Ug labihan ka kusog mopadagan ang pangulo sa mga sundalo, morag si Jehu!” 21Mimando si Joram, “Andama ninyo ang akong karwahe.” Ug sa dihang naandam na, milakaw si Joram nga hari sa Israel ug si Ahazia nga hari sa Juda sa pagtagbo kang Jehu. Nagsakay sila sa ilang tagsa-tagsa ka karwahe, ug gikatagbo nila si Jehu sa yuta ni Nabot nga taga-Jezreel. 22Pagkakita ni Joram kang Jehu, gipangutana niya kini “Maayo ba ang imong tuyo sa pag-anhi dinhi, Jehu?” Mitubag si Jehu, “Unsaon pagkamaayo kon nagpadayon pa gihapon ang pagpamarang ug pagsimba sa mga dios-dios nga gisugdan sa imong inahan nga si Jezebel?” 23Unya gidali-dali ug pabalik ni Joram ang iyang kabayo ug gipadagan ug kusog. Misinggit siya kang Ahazia, “Nagluib si Jehu kanako!”
24Gikuha ni Jehu ang iyang pana ug gipana si Joram sa likod. Milapos ang pana sa kasingkasing niini, ug nalup-og kini sa iyang karwahe. 25Miingon si Jehu kang Bidkar nga iyang opisyal, “Kuhaa ang patayng lawas ni Joram, ug ilabay sa uma ni Nabot nga taga-Jezreel. Nahinumdom ka ba sa dihang nagsakay kitang duha sa luyo ni Ahab nga iyang amahan? Nagsulti ang Ginoo niining mensahe batok kaniya: 26‘Nakita ko kagahapon ang imong pagpatay kang Nabot ug sa iyang mga anak. Ug nagasaad ako nga balosan ko gayod ikaw dinhi mismo sa uma ni Nabot. Ako, ang Ginoo, ang nagaingon niini.’ Busa kuhaa siya ug ilabay sa uma ni Nabot sumala sa giingon sa Ginoo.”
27Pagkakita ni Ahazia nga hari sa Juda sa nahitabo, miikyas siya paingon sa Bet Hagan. Gigukod siya ni Jehu nga nagasinggit, “Patya usab ninyo siya!” Busa gipana nila siya9:27 Busa gipana nila siya: Wala kini sa Hebreo, apan anaa sa ubang karaang mga teksto. sa iyang karwahe sa dalan paingon sa Gur, duol sa Ibleam. Nakaikyas si Ahazia hangtod sa Megido, apan namatay siya didto. 28Gikuha sa iyang mga alagad ang iyang patayng lawas ug gikarga sa karwahe paingon sa Jerusalem. Gilubong siya sa lubnganan sa iyang mga katigulangan sa Lungsod ni David.
29Nahimong hari sa Juda si Ahazia sa ika-11 nga tuig sa paghari ni Joram, nga anak ni Ahab, sa Israel.
Gipatay si Jezebel
30Unya miadto si Jehu sa Jezreel. Pagkahibalo niini ni Jezebel, nangarte siya ug namintana. 31Pagsulod ni Jehu sa pultahan sa palasyo, miingon si Jezebel kaniya, “Ikaw nga sama kang Zimri nga mopatay ug agalon, maayo ba ang imong tuyo sa pag-anhi?” 32Mihangad si Jehu sa bintana ug nangutana, “Aduna ba dinhi dapig kanako?” Diha dayoy duha o tulo ka opisyal ang midungaw gikan sa bintana. 33Miingon si Jehu, “Ihulog ninyo siya!” Busa gihulog nila si Jezebel. Ug ang uban niyang dugo nanglagsik sa paril ug sa mga kabayo, ug gitunob-tunoban siya sa mga kabayo ni Jehu. 34Unya misulod si Jehu sa palasyo ug mikaon ug miinom. Pagkahuman miingon siya, “Kuhaa ninyo kanang tinunglo nga babaye ug ilubong, kay anak siya ug hari.” 35Apan sa dihang kuhaon na nila ang iyang patayng lawas aron ilubong, wala nay nahibilin sa iyang lawas, gawas lang sa iyang bagol-bagol, mga tiil, ug mga kamot. 36Busa namalik sila ug gisultihan si Jehu. Miingon si Jehu, “Mao kini ang giingon sa Ginoo pinaagi sa iyang alagad nga si Elias nga taga-Tishbe: ‘Sa usa ka yuta sa Jezreel, kan-on sa mga iro ang unod ni Jezebel. 37Magkatag ang iyang lawas didto nga daw tae ug wala nay makaila kaniya.’ ”
Wɔsi Yehu Israelhene
1Na odiyifoɔ Elisa afrɛ adiyifoɔ no mu baako afiri adiyifoɔ kuo no mu. Ɔka kyerɛɛ no sɛ, “Siesie wo ho, na kɔ Ramot-Gilead. Fa saa toa a ngo wɔ mu yi ka wo ho kɔ. 2Hwehwɛ Yehosafat babarima Yehu a ɔyɛ Nimsi nana no. Frɛ no firi ne nnamfo mu, na fa no kɔ piam, 3na hwie ngo no gu ne tirim. Ka kyerɛ no sɛ, ‘Sɛdeɛ Awurade seɛ nie: Meresra wo ngo, ama woabɛdi Israel so ɔhene.’ Afei, bue ɛpono no na dwane, gye wo kra nkwa!”
4Enti, odiyifoɔ kumaa no yɛɛ deɛ wɔka kyerɛɛ no no, na ɔkɔɔ Ramot-Gilead. 5Ɔduruu hɔ no, ɔhunuu Yehu sɛ ɔne asraafoɔ mpanimfoɔ bi reyɛ nhyiamu. Ɔkaa sɛ, “Ɔsahene, mewɔ nkra bi de ma wo.”
Yehu bisaa sɛ, “Yɛn mu hwan?”
Ɔbuaa sɛ, “Wo a woyɛ ɔsahene no.”
6Enti, Yehu gyaa wɔn a aka no hɔ, kɔɔ efie. Na odiyifoɔ kumaa no hwiee ngo no guu Yehu tirim, kaa sɛ, “Sɛdeɛ Awurade, Israel Onyankopɔn, seɛ nie: Mesra wo ngo sɛ, di Awurade nkurɔfoɔ Israelfoɔ so ɔhene. 7Ɛsɛ sɛ wosɛe Ahab, wo wura, no fie. Saa ɛkwan no so na mɛfa atua mʼadiyifoɔ a wɔkunkumm wɔn ne Awurade asomfoɔ no nyinaa a Isebel kunkumm wɔn no so ka. 8Ɛsɛ sɛ wɔpepa Ahab fiefoɔ nyinaa firi hɔ—ɔbarima biara, ɔsomfoɔ ne deɛ ɔde ne ho nyinaa a wɔwɔ Israel. 9Mɛsɛe Ahab fie, sɛdeɛ mesɛee Nebat babarima Yeroboam ne Ahiya babarima Baasa afie no. 10Na nkraman bɛwe Isebel ɛnam wɔ Yesreel asase so, na obiara rensie no.” Afei, odiyifoɔ kumaa no buee ɛpono no, tuu mmirika dwaneeɛ.
11Yehu sane kɔɔ ne nkurɔfoɔ mpanimfoɔ no nkyɛn. Wɔn mu baako bisaa no sɛ, “Ɛdeɛn na damfo a ne ti asɛe no rehwehwɛ? Biribiara yɛ anaa?” Yehu buaa sɛ, “Wo ara wonim, sɛdeɛ ɔbarima no keka ne nsɛm fa.”
12Wɔn nyinaa kaa sɛ, “Woboa. Ka nokorɛ.” Enti, Yehu kaa sɛ, odiyifoɔ no ayi akyerɛ no sɛ Awurade asra no ngo sɛ ɔmmɛdi Israel so ɔhene.
13Wɔde wɔn ntadeɛ sesɛɛ ntwedeɛ no so ntɛm ara, hyɛnee totorobɛnto, teateaam sɛ, “Yehu yɛ ɔhene.”
Yehu Kum Yoram Ne Ahasia
14Enti, Yehosafat babarima Yehu a ɔyɛ Nimsi nana pam ɔhene Yoram tiri so. Afei, na Yoram de ne ho akɔbɔ akodɔm wɔ Ramot-Gilead a na wɔgyina de tia Aramhene Hasael akodɔm. 15Nanso, na wɔapira Yoram wɔ ɔko no mu, ama wasane aba Yesreel sɛ ɔrebɛsa ne ho yadeɛ. Enti, Yehu ka kyerɛɛ mmarima a wɔka ne ho no sɛ, “Esiane sɛ mopɛ sɛ medi ɔhene no enti, mma obiara nnwane nkɔ Yesreel nkɔka deɛ yɛayɛ wɔ hɔ.” 16Na Yehu kɔtenaa teaseɛnam mu, kɔɔ Yesreel kɔhwehwɛɛ ɔhene Yoram a na wapira da hɔ no. Na Yudahene Ahasia nso wɔ hɔ bi.
17Ɔwɛmfoɔ a na ɔwɔ Yesreel abantenten so no hunuu Yehu ne ne nkurɔfoɔ sɛ wɔreba enti, ɔteaam guu Yoram so sɛ, “Mehunu sɛ akodɔm reba. Soma ɔpɔnkɔkafoɔ bi, na ɔnkɔhwɛ sɛ wɔreba no asomdwoeɛ so anaa.” Ɔhene Yoram nso teaam.
18Enti, ɔpɔnkɔkafoɔ no kɔhyiaa Yehu bisaa no sɛ, “Ɔhene pɛ sɛ ɔhunu sɛ moreba no asomdwoeɛ so anaa.”
Yehu buaa sɛ, “Ɛdeɛn na wonim fa asomdwoeɛ ho? Ma mensene!”
Ɔwɛmfoɔ no frɛɛ ɔhene sɛ, “Ɔpɔnkɔkafoɔ no ahyia wɔn, nanso ɔmma.”
19Enti, ɔhene no somaa ɔpɔnkɔkafoɔ a ɔtɔ so mmienu. Ɔkɔduruu wɔn nkyɛn bisaa sɛ, “Ɔhene pɛ sɛ ɔhunu sɛ moreba no asomdwoeɛ so anaa.” Bio, Yehu bisaa sɛ, “Ɛdeɛn na wonim fa asomdwoeɛ ho? Di mʼakyi!”
20Ɔwɛmfoɔ no teaam sɛ, “Ɔpɔnkɔkafoɔ no ahyia wɔn, nanso ɔno nso mma. Ɛbɛyɛ Nimsi babarima Yehu a ɔka ɔpɔnkɔ mmirikatɛntɛ so no.”
21Ɔhene Yoram hyɛɛ sɛ, “Ntɛm, monyɛ me teaseɛnam no krado mma me.” Na Israelhene Yoram ne Yudahene Ahasia tenatenaa wɔn nteaseɛnam mu kɔhyiaa Yehu. Wɔhyiaa no wɔ asase a na ɛyɛ Nabot, Yesreelni dea no so. 22Ɔhene Yoram bisaa sɛ, “Wobaa no asomdwoeɛ so anaa, Yehu?”
Yehu buaa sɛ, “Mpɛn dodoɔ a wo maame Isebel abosom ne ne bayie atwa yɛn ho ahyia yi, ɛbɛyɛ dɛn na maba no asomdwoeɛ so?”
23Ɛnna ɔhene Yoram twee ne teaseɛnam pɔnkɔ no ahoma, de danee ɔpɔnkɔ no ani, dwaneeɛ a ɔreteateam sɛ, “Ɔmammɔfoɔ Ahasia!”
24Na Yehu twee nʼagyan to wɔɔ Yoram mmati ntam. Agyan no hwiree nʼakoma mu, ma ɔbu hwee ne teaseɛnam no mu, wuiɛ. 25Yehu ka kyerɛɛ ne kunini Bidkar sɛ, “To no twene Nabot, Yesreelni no asase no so. Wokae ɛberɛ a na yɛtete nteaseɛnam mu di nʼagya Ahab akyi no? Awurade kaa sɛ, 26‘Meka ntam di nse sɛ, mɛtua no so ka wɔ Nabot agyapadeɛ yi mu. Sɛ ɔkum Nabot ne ne mmammarima nnora a mehunuu no enti, mɛtua no ka. Enti, to no twene wɔ Nabot asase yi so.’ ”
27Ɛberɛ a Yudahene Ahasia hunuu asɛm a asi no, ɔdwane kɔɔ Bet-Hagan. Yehu taa no teateaam sɛ, “Monkum ɔno nso bi.” Enti, wɔtoo Ahasia agyan wɔ ne teaseɛnam mu wɔ Gur aforoeɛ a ɛbɛn Yibleam. Ɔtumi kɔeɛ ara kɔduruu Megido, na ɔwuu wɔ hɔ. 28Ne mpanimfoɔ de no too teaseɛnam mu, kɔɔ Yerusalem, kɔsiee no ne mpanimfoɔ ho wɔ Dawid kurom. 29Na Ahasia dii adeɛ wɔ Yuda no, na Israelhene Yoram nso adi adeɛ mfeɛ dubaako.
Isebel Owuo
30Ɛberɛ a ɔhemmaa Isebel tee sɛ Yehu aba Yesreel no, ɔkekaa nʼanintɔn, yɛɛ ne ti fɛfɛɛfɛ, tɛɛ mpomma mu. 31Ɛberɛ a Yehu wuraa ahemfie ɛpono no mu no, ɔhemmaa no teaam guu ne so sɛ, “Owudifoɔ, wobaa no asomdwoeɛ so anaa? Wote sɛ Simri a ɔkumm ne wura no.”
32Yehu pagyaa nʼani hunuu no wɔ mpomma no mu teaam sɛ, “Hwan na ɔwɔ mʼafa!” Na apiafoɔ baanu anaa baasa hwɛɛ no. 33Yehu teaam sɛ, “Monto no ntwene fam.” Enti, wɔtoo no firii mpomma no mu, maa ne mogya bi bɔ petee ɔfasuo no ne nʼapɔnkɔ ho. Na Yehu maa nʼapɔnkɔ tiatiaa nʼamu no so.
34Na Yehu kɔɔ ahemfie hɔ kɔdidi, nomeeɛ. Akyire yi, ɔkaa sɛ, “Monkɔ nkɔsie ɔbaa a wɔadome no yi, ɛfiri sɛ, ɔyɛ ɔhene babaa.” 35Nanso, wɔkɔɔ sɛ wɔrekɔsie no no, ne tikwankoraa, ne nan ne ne nsa nko ara na wɔhunuiɛ.
36Ɛberɛ a wɔbɛbɔɔ Yehu amaneɛ no, ɔkaa sɛ, “Yei hyɛ asɛm a Awurade nam ne ɔsomfoɔ Tisbini Elia so kaeɛ no ma sɛ, ‘Asase tam bi a ɛda Yesreel no so na nkraman bɛwe Isebel ɛnam. 37Na nʼamu bɛbɔ apete, te sɛ wura wɔ Yesreel haban mu a ne saa enti, obiara ntumi nhunu no.’ ”
