Ang Paghari ni Josia sa Juda
(2 Hari 22:1-2)
1Nagaedad si Josia ug walo ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 31 ka tuig. 2Gihimo niya ang maayo atubangan sa Ginoo, ug misunod siya sa gibuhat sa iyang katigulangan nga si David. Gisunod gayod niya ang husto.
3Sa ikawalo nga tuig sa iyang paghari, samtang bata pa siya, nagsugod siya sa pagdangop sa Dios sa iyang katigulangan nga si David. Ug sa ika-12 nga tuig sa iyang paghari, gihinloan niya ang Juda ug Jerusalem pinaagi sa pagguba sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit, sa mga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera, sa mga dios-dios ug mga rebulto. 4Gipaguba usab niya ang mga halaran sa mga imahen ni Baal ug ang mga halaran nga sunoganan sa insenso sa ibabaw niini. Gipangdugmok niya ang mga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera, ang mga dios-dios ug ang mga rebulto, ug unya gikatag niya kini didto sa mga lubnganan sa mga tawo nga naghalad ngadto kanila. 5Gipasunog usab niya ang mga bukog sa mga pari niini nga mga dios-dios didto sa ilang mga halaran. Niining paagiha, gihinloan niya ang Juda ug ang Jerusalem. 6Mao usab kini ang gihimo niya sa mga lungsod sa Manase, Efraim, Simeon, ug sa Naftali, apil sa mga guba nga mga lungsod libot niini. 7Gipaguba niya ang mga halaran ug ang mga poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera, ug gipadugmok pag-ayo ang mga dios-dios ug ang mga halaran nga sunoganan sa insenso. Human niyag himo niini sa tibuok Israel, mipauli siya sa Jerusalem.
Nakita ang Libro sa Kasugoan sa Templo
(2 Hari 22:3-20)
8Sa ika-18 nga tuig sa paghari ni Josia, human niya mahinloi ang yuta ug ang templo, nagdesisyon siya sa pagpaayo sa templo sa Ginoo nga iyang Dios. Gitugyan niya ang maong trabaho ngadto sa iyang sekretaryo nga si Shafan nga anak ni Azalia, sa gobernador sa Juda nga si Maasea, ug sa nagadumala sa mga kasulatan sa gingharian nga si Joa nga anak ni Joahaz. 9Nangadto kini sila kang Hilkia, ang pangulong pari, sa paghatag kaniya sa kuwarta nga gidala sa mga tawo sa templo sa Dios. Kining kuwartaha gikolekta sa mga Levita nga nagbantay sa pultahan sa templo gikan sa mga katawhan sa Manase, Efraim, ug sa tibuok Israel, ug sa mga katawhan sa Juda ug Benjamin, apil na sa Jerusalem. 10Gihatag ang kuwarta ngadto sa mga tawo nga gitugyanan sa pagdumala sa pag-ayo sa templo sa Ginoo, ug gigamit nila kini sa pagsuhol sa mga trabahante. 11Mihatag usab silag kuwarta sa mga karpentero ug mason aron ipalit ug mga bato nga tiniltilan ug mga kahoy alang sa sablayan sa templo nga gipasagdan lang sa mga hari sa Juda nga maguba.
12-13Nagmatinud-anon sa ilang trabaho ang mga trabahante. Gidumalahan sila sa upat ka mga Levita nga sila si Jahat ug Obadia, nga mga kaliwat ni Merari, ug si Zacarias ug Meshulam, nga mga kaliwat ni Kohat. Ubos sa pagdumala sa mga Levita nga maayong motukar ug mga instrumento sa musika mao ang mga trabahante sa nagkalain-laing mga trabaho. Ang uban kanila mitabang ingon nga mga sekretaryo, mga eksperto sa pagkopya sa mga dokumento, ug mga guwardya sa mga pultahan sa templo.
14Samtang ginakuha nila ang kuwarta nga nakolekta sa templo sa Ginoo, nakita ni Hilkia nga pari ang Libro sa Kasugoan sa Ginoo nga gihatag ngadto sa mga Israelinhon pinaagi kang Moises. 15Gibalita niya kang Shafan, nga sekretaryo sa hari, nga nakita niya ang Libro sa Kasugoan didto sa templo sa Ginoo, ug gihatag niya kini kang Shafan. 16Gidala kini ni Shafan ngadto sa hari ug miingon, “Gihimo sa mga opisyal ang tanan nga gipahimo mo kanila. 17Gihurot na nilag kuha ang kuwarta didto sa templo sa Ginoo ug gihatag ngadto sa mga tinugyanan sa pag-ayo sa templo.” 18Mipadayon siya sa pag-ingon, “Gihatagan akog libro ni Hilkia nga pari.” Ug gibasa niya kini ngadto sa hari.
19Pagkadungog sa hari sa nahisulat sa Kasugoan, gigisi niya ang iyang bisti sa kasubo. 20Gimandoan dayon niya sila si Hilkia, si Ahikam nga anak ni Shafan, si Abdon nga anak ni Micas, si Shafan nga sekretaryo, ug si Asaya nga iyang personal nga alagad: 21“Pangutana kamo sa Ginoo alang kanako ug alang sa nahibilin nga katawhan sa Israel ug Juda bahin sa nahisulat niining libro nga nakit-an. Nasuko pag-ayo ang Ginoo kanato tungod kay wala magtuman ang atong mga katigulangan sa pulong sa Ginoo. Wala gayod nila buhata ang tanang nahisulat dinhi niini nga libro.”
22Busa nangadto si Hilkia ug ang mga gisugo sa hari nga mag-uban kaniya kang Hulda nga usa ka propeta nga babaye sa pagpangutana kaniya. Kini si Hulda nagapuyo sa bag-o nga bahin sa Jerusalem ug asawa ni Shalum nga anak ni Tokhat ug apo ni Hasra. Si Shalum mao ang tig-atiman sa mga bisti didto sa templo.
23-24Miingon si Hulda kanila, “Sultihi ninyo ang tawo nga nagpadala kaninyo dinhi kanako nga mao kini ang giingon sa Ginoo, ang Dios sa Israel: ‘Laglagon ko kining dapita ug ang mga lumulupyo niini. Ipahamtang ko kanila ang tanang tunglo nga nahisulat sa libro nga gibasa atubangan sa hari. 25Ipahamtang ko gayod ang akong kasuko niining dapita ug dili kini mapugngan, kay gisalikway ako sa akong katawhan ug nagsimba sila34:25 nagsimba sila: sa Hebreo, nagsunog sila ug insenso, nga usa ka paagi sa pagsimba. sa uban nga mga dios. Gipalagot gayod nila ako sa ilang mga gihimo.34:25 sa ilang mga gihimo: o, sa mga dios-dios nga ilang gihimo.’
26“Apan sultihi ninyo ang hari sa Juda nga nagpadala kaninyo sa pagpangutana sa Ginoo. Mao kini ang gisulti sa Ginoo, ang Dios sa Israel: 27‘Tungod kay naghinulsol ka ug nagpaubos sa imong kaugalingon sa akong atubangan sa dihang nadungog mo ang akong giingon batok niini nga dapit ug sa mga lumulupyo niini, ug gigisi mo ang imong bisti ug mihilak ka sa akong atubangan, gidungog ko ang imong pag-ampo. 28Busa samtang buhi ka pa, dili moabot ang kalaglagan nga ipadala ko niining dapita ug sa mga lumulupyo niini. Mamatay ka nga may kalinaw ug ilubong uban sa imong mga katigulangan.’ ” Ug gisulti nila sa hari ang tubag ni Hulda.
Nagsaad si Josia nga Tumanon Niya ang mga Sugo sa Dios
(2 Hari 23:1-20)
29Gipatawag ni Haring Josia ang tanang tigdumala sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda. 30Miadto siya sa templo sa Ginoo uban ang tanang katawhan sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda—gikan sa labing dungganon hangtod sa labing ubos. Nanguban usab ang mga pari ug mga Levita. Gibasa ni Josia ngadto kanila ang tanang nahisulat sa Libro sa Kasabotan, nga nakit-an didto sa templo sa Ginoo. 31Unya mitindog si Josia sa iyang dapit tapad sa haligi, sa pagpaila sa iyang awtoridad, ug naghimog kasabotan sa presensya sa Ginoo nga mosunod siya sa Ginoo pinaagi sa pagtuman sa iyang mga sugo, pagtulon-an, ug tulumanon sa tibuok niyang kinabuhi. Ug misaad siya nga tumanon niya ang mga lagda sa kasabotan sa Dios nga nahisulat sa libro. 32Ug gipasaad usab niya ang katawhan sa Jerusalem ug Benjamin nga motuman sa kasabotan sa Dios. Busa mituman sila sa kasabotan sa Dios, ang Dios sa ilang mga katigulangan.
33Unya gipakuha ni Josia ang tanang mangil-ad nga mga dios-dios sa tibuok Israel, ug gipaalagad ang mga tawo sa Ginoo nga ilang Dios. Ug hangtod sa kataposan sa iyang kinabuhi, gisunod gayod nila ang Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan.
Ang Paghari ni Josia sa Juda
(2 Har. 22:1-2)
1Nagaedad si Josia sang walo ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 31 ka tuig. 2Maayo ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo kag nagsunod siya sa pagginawi sang iya katigulangan nga si David. Ginsunod gid niya ang husto.
3Sang ikawalo nga tuig sang iya paghari, samtang bata pa siya, nagsugod siya sa pagdangop sa Dios sang iya katigulangan nga si David. Kag sang ikadose nga tuig sang iya paghari, nagsugod siya sa pagtinlo sa Juda kag Jerusalem paagi sa pagpaguba sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar, sang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, sang mga dios-dios kag sang mga imahen. 4Ginpaguba man niya ang mga halaran para sa mga imahen ni Baal kag ang mga halaran nga ginasunugan sang insenso sa tupad sini. Ginpadugmok niya ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, ang mga dios-dios kag ang mga imahen, kag dayon ginsabwag niya ini sa mga lulubngan sang mga tawo nga naghalad sa sini nga mga butang. 5Ginpasunog man niya ang mga tul-an sang mga pari sang sini nga mga dios-dios sa mga halaran nga ila ginahalaran. Sa sini nga paagi gintinluan niya ang Juda kag Jerusalem. 6Amo man ini ang ginhimo niya sa mga banwa sang Manase, Efraim, kag Simeon, kag hasta sa Naftali, pati sa mga guba nga mga banwa sa palibot sini. 7Ginpaguba niya ang mga halaran kag ang mga hulohaligi nga simbolo sang diosa nga si Ashera, kag ginpadugmok ang mga dios-dios kag ang mga halaran nga ginasunugan sang insenso. Pagkatapos nga nahimo niya ini sa bug-os nga Israel, nagpauli siya sa Jerusalem.
Nakita ang Libro sang Kasuguan sa Templo
(2 Har. 22:3-20)
8Sang ika-18 nga tuig sang paghari ni Josia, pagkatapos nga natinluan niya ang duta kag ang templo, nagdesisyon siya sa pagpakay-o sang templo sang Ginoo nga iya Dios. Gintugyan niya ini nga obra kay Shafan nga anak ni Azalia, sa gobernador sang Juda nga si Maasea, kag sa manugdumala sang mga kasulatan sang ginharian nga si Joa, nga anak ni Joahaz. 9Ini sila nagkadto kay Hilkia nga pangulo nga pari sa paghatag sang kuwarta nga gindala sang mga tawo sa templo sang Dios. Ini nga kuwarta ginkolekta sang mga Levita nga nagabantay sang puwertahan sang templo halin sa mga katawhan sang Manase, Efraim, kag sa nabilin nga katawhan sang Israel, kag sa mga katawhan sang Juda kag Benjamin, pati na sa mga nagaestar sa Jerusalem. 10Dayon ginhatag ang kuwarta sa mga tawo nga gintugyanan sa pagdumala sang pagpakay-o sang templo sang Ginoo, kag gin-gamit nila ini sa pagsuhol sa mga manug-obra. 11Ang iban nga kuwarta ginhatag nila sa mga manug-obra agod ibakal sang mga bato nga nabasbasan na kag sang mga kahoy para sa balayan sang templo34:11 templo: ukon, mga bilding. nga ginpabay-an sang mga hari sang Juda nga maguba.
12Matutom gid ang mga manug-obra sa ila trabaho. Gindumalahan sila sang apat ka mga Levita nga sila ni Jahat kag Obadias, nga mga kaliwat ni Merari, kag Zacarias kag Meshulam, nga mga kaliwat ni Kohat. Ini nga mga Levita maayo magtukar sang mga instrumento. 13Sila ang gintugyanan sa pagdumala sa mga manug-obra nga may nagkalain-lain nga trabaho. Ang iban nga mga Levita nag-alagad bilang mga sekretaryo, mga eksperto sa pagsulat sang mga dokumento, kag mga manugbantay sang mga puwertahan sang templo.
14Samtang ginakuha ang kuwarta nga ginkolekta sa templo sang Ginoo, nakita ni Hilkia nga pari ang Libro sang Kasuguan sang Ginoo nga ginhatag sa mga Israelinhon paagi kay Moises. 15Ginbalita niya kay Shafan, nga sekretaryo sang hari, nga nakita niya ang Libro sang Kasuguan sa templo sang Ginoo. Dayon ginhatag niya ini kay Shafan, 16kag gindala ini ni Shafan sa hari. Nagsiling dayon siya sa hari, “Ginhimo namon nga mga opisyal ang tanan nga ginpahimo mo sa amon. 17Ginkuha namon ang kuwarta sa templo sang Ginoo kag ginhatag sa mga gintugyanan sa pagpakay-o sang templo.” 18Nagsiling pa gid siya sa hari, “May ginhatag sa akon nga libro si Hilkia nga pari.” Kag ginbasa niya ini sa atubangan sang hari.
19Pagkabati sang hari sang nasulat sa Kasuguan, gin-gisi niya ang iya bayo sa kasubo. 20Nagmando dayon siya kay Hilkia, kay Ahikam nga anak ni Shafan, kay Abdon nga anak ni Micas, kay Shafan nga sekretaryo, kag kay Asaya nga iya personal nga alagad. Siling niya, 21“Magpamangkot kamo sa Ginoo para sa akon kag para sa nabilin nga katawhan sang Israel kag Juda parte sining nasulat sa libro nga nakita. Puwerte gid ang kaakig sang Ginoo sa aton tungod kay wala nagtuman ang aton mga katigulangan sa ginsiling sang Ginoo nga sundon ang mga nasulat sa sini nga libro.”
22Gani naglakat si Hilkia kag ang mga ginsugo sang hari nga mag-upod sa iya sa isa ka propeta nga babayi nga si Hulda sa pagpamangkot sa iya. Ining si Hulda nagaestar sa bag-o nga bahin sang Jerusalem kag asawa siya ni Shalum nga anak ni Tokhat kag apo ni Hasra. Si Shalum amo ang nagaatipan sang mga bayo sa templo.
23-24Nagsiling si Hulda sa ila, “Silinga ninyo ang tawo nga nagpadala sa inyo sa akon nga amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: Laglagon ko ang ini nga lugar kag ang mga pumuluyo sini, suno sa nasulat sa libro nga ginbasa sa imo atubangan. 25Ipakita ko gid ang akon kaakig sa sini nga lugar kag indi ini mauntat, kay ginsikway ako sang akon katawhan kag nagsunog sila sang insenso sa pagsimba sa iban nga mga dios. Ginpaakig gid nila ako sa ila mga ginhimo.34:25 sa ila mga ginhimo: ukon, sa mga dios-dios nga ila ginhimo.
26“Pero silinga ninyo ang hari sang Juda nga nagpadala sa inyo sa pagpamangkot sa Ginoo nga indi siya matublag sa ato nga mensahi, kay amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: 27Ginpamatian ko ang imo pangamuyo, kay naghinulsol ka kag nagpaubos sang imo kaugalingon sa akon atubangan sang mabatian mo ang akon ginsiling kontra sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini. Gin-gisi mo pa gani ang imo bayo kag naghibi sa akon atubangan sa paghinulsol. Gani ako, ang Ginoo, nagasiling nga 28samtang buhi ka pa, indi mag-abot ang kalaglagan nga ipadala ko sa sini nga lugar kag sa mga pumuluyo sini. Mapatay ka nga may kalinong.”
Kag ginsugiran nila ang hari sang sabat ni Hulda.
Nagpromisa si Josia nga Tumanon Niya ang mga Sugo sang Dios
(2 Har. 23:1-20)
29Dayon ginpatawag ni Haring Josia ang tanan nga manugdumala sang Juda kag Jerusalem. 30Nagkadto siya sa templo sang Ginoo upod ang tanan nga katawhan sang Juda kag Jerusalem halin sa pinakadungganon hasta sa pinakakubos. Nag-upod man ang mga pari kag mga Levita. Ginbasa ni Josia sa ila ang tanan nga nasulat sa Libro sang Kasugtanan, nga nakita sa templo sang Ginoo. 31Dayon nagtindog si Josia sa kilid sang haligi.34:31 haligi nga masami nga ginatindugan sang hari. Kag naghimo siya sang kasugtanan sa presensya sang Ginoo nga magsunod siya sa Ginoo paagi sa pagtuman sa iya mga sugo, pagpanudlo, kag pagsulundan sa bug-os niya nga tagipusuon kag kalag. Nagpromisa siya nga tumanon niya ang mga ginapatuman sang kasugtanan sang Dios nga nasulat sa sini nga libro. 32Kag ginpapromisa man niya ang mga katawhan sang Jerusalem kag Benjamin nga magtuman sa kasugtanan sang Dios. Gani nagtuman sila sa kasugtanan sang Dios, ang Dios sang ila mga katigulangan.
33Dayon ginpakuha ni Josia ang tanan nga makangilil-ad nga mga dios-dios sa bug-os nga duta sang Israel, kag ginpaalagad ang mga tawo sa Ginoo nga ila Dios. Samtang buhi siya, ginsunod gid nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan.
