Gisulong sa Asiria ang Juda
(2 Hari 18:13-37; Isa. 36:1-22)
1Human mahimo ni Hezekia sa tumang kakugi ang iyang mga buluhaton, gisulong ni Senakerib nga hari sa Asiria ang Juda. Gilibotan niya ug sa iyang mga sundalo ang pinarilan nga mga lungsod sa tinguha nga mailog niya kini alang sa iyang kaugalingon. 2Sa dihang nakita ni Hezekia nga apil ang Jerusalem sulongon ni Senakerib, 3nakigsulti siya sa iyang mga opisyal ug sa mga pangulo sa iyang mga sundalo. Nakadesisyon sila nga paundangon ang pagtubod sa tubig sa mga tuboran paingon sa gawas sa siyudad. 4Busa nagtigom silag daghan kaayong mga tawo ug gisampongan nila ang mga tuboran ug sapa-sapa nga nagadagayday sa kayutaan sa maong dapit. Kay matod nila, “Nganong tugotan ta man nga makakaplag ug daghang tubig ang mga taga-Asiria inig-abot nila dinhi?”
5Unya gipalig-on pa pag-ayo ni Hezekia ang iyang mga depensa pinaagi sa pagpaayo sa mga paril ug sa pagpatukod ug mga tore. Gipadoblehan pa gayod niya ug paril ang siyudad, ug gilig-on ang mubong bahin32:5 mubong bahin: sa Hebreo, Millo. Dili klaro ang buot ipasabot niini sa Hebreo nga teksto. sa Lungsod ni David. Nagpahimo usab siyag daghang mga hinagiban ug mga taming.
6Nagbutang siyag mga komander nga modumala sa mga tawo, ug gipatigom niya sila sa plasa, sa may pultahan sa siyudad. Unya gidasig niya ang katawhan pinaagi niini nga mga pulong, 7“Pagmalig-on kamo ug pagmaisogon. Ayaw kamo kahadlok ni kaluya tungod sa hari sa Asiria o sa iyang daghang mga sundalo. Kay may mas gamhanan pa kay kaniya nga nagauban kanato. 8Mga tawo lang ang iyang kauban. Apan ang Ginoo nga atong Dios mao ang atong kauban. Siya ang motabang kanato ug makig-away alang kanato.” Nadasig ang mga tawo sa gisulti ni Hezekia nga hari sa Juda.
9Samtang gilibotan ni Haring Senakerib ug sa iyang mga sundalo ang lungsod sa Lakish, gipadala niya ang iyang mga opisyal ngadto sa Jerusalem sa pagsulti kang Haring Hezekia ug sa mga katawhan niini nga mensahe:
10“Mao kini ang giingon ni Senakerib nga hari sa Asiria: Unsa may inyong gisaligan nga nagapabilin pa man gihapon kamo sa Jerusalem bisag gilibotan na kamo? 11Miingon si Hezekia kaninyo nga luwason kamo sa Ginoo nga inyong Dios gikan sa kamot sa hari sa Asiria. Apan gilingla lang niya kamo, kay kon magpabilin kamo sa Jerusalem, mangamatay kamo sa kagutom ug sa kauhaw. 12Dili ba nga si Hezekia man mismo ang nagpaguba sa mga simbahanan sa Ginoo sa habog nga mga dapit ug mga halaran? Dili ba nga miingon siya kaninyong mga lumulupyo sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda nga, ‘Sa usa lang kamo ka halaran magsimba ug magsunog ug mga halad?’
13“Nahibalo kamo kon unsay gihimo ko ug sa akong mga katigulangan ngadto sa mga katawhan sa ubang mga nasod. Naluwas ba sila sa ilang mga dios gikan sa akong mga kamot? 14Kinsa sa mga dios niining mga nasod nga gipanglaglag sa hingpit sa akong mga katigulangan ang nakaluwas sa iyang katawhan gikan sa akong mga kamot? Makaluwas ba ang inyong dios kaninyo gikan kanako? 15Ayaw kamo pagpalingla o pagpatunto kang Hezekia. Ayaw kamo pagtuo kaniya. Wala gayoy dios sa bisan unsa nga nasod o gingharian nga nakaluwas sa iyang katawhan gikan sa akong mga kamot o sa kamot sa akong mga katigulangan. Ang inyong Dios pa kaha?”
16Daghan pa gayong gidugang nga daotang mga pulong ang mga opisyal ni Senakerib batok sa Ginoong Dios ug sa iyang alagad nga si Haring Hezekia. 17Nagpadala usab si Haring Senakerib ug mga sulat sa pagbiaybiay sa Ginoo, ang Dios sa Israel. Mao kini ang iyang sulat: “Sama nga ang mga dios sa uban nga mga nasod wala makaluwas sa ilang katawhan gikan sa akong mga kamot, ang dios ni Hezekia dili usab makaluwas sa iyang katawhan gikan sa akong mga kamot.” 18Gikusog kini pagsulti sa mga opisyal ni Senakerib sa pinulongang Hebreo aron hadlokon ug lisangon ang mga lumulupyo sa Jerusalem nga didto sa paril, ug aron dali nilang mailog ang siyudad. 19Sa ilang paghisgot bahin sa Dios sa Jerusalem, daw gipakasama lang nila siya sa mga dios sa ubang nasod nga hinimo lang sa tawo.
20Busa tungod niini, nagaampo si Haring Hezekia ug si Propeta Isaias nga anak ni Amos ngadto sa Dios sa langit. 21Unya nagpadala ang Ginoo ug anghel nga milaglag sa maisog nga mga sundalo, mga komander, ug mga opisyal sa kampo sa hari sa Asiria. Busa mipauli si Haring Senakerib nga naulawan. Ug sa pagsulod niya sa templo sa iyang dios, gipatay siya sa pipila sa kaugalingon niyang mga anak pinaagi sa espada.
22Giluwas sa Ginoo si Hezekia ug ang katawhan sa Jerusalem gikan sa kamot ni Senakerib nga hari sa Asiria ug sa kamot sa uban pang mga kaaway, ug gihatagan niya silag kalinaw sa ilang palibot. 23Daghan ang nagdalag mga halad ngadto sa Jerusalem alang sa Ginoo. Nagdala usab silag mga mahalon nga mga gasa alang kang Haring Hezekia. Sukad niadto, gitahod na si Hezekia sa tanang nasod.
Ang Pagsakit ni Hezekia
(2 Hari 20:1-11; Isa. 38:1-8)
24Unya nagsakit ug grabe si Hezekia ug daw mamatay na siya. Nagaampo siya sa Ginoo, ug gitubag siya sa Ginoo pinaagi sa usa ka ilhanan. 25Apan nahimong mapasigarbohon si Hezekia ug wala niya hatagig bili ang kaayo nga gipakita sa Ginoo kaniya. Busa nasuko ang Ginoo kaniya ug sa mga katawhan sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda. 26Apan naghinulsol si Hezekia ug nagpaubos, ingon man ang katawhan sa Jerusalem. Busa wala ipatagamtam sa Ginoo ang iyang kasuko kanila samtang buhi pa si Hezekia.
27Nahimong hilabihan kaadunahan ug kabantugan si Hezekia. Nagpahimo siyag mga bodega alang sa iyang mga pilak, bulawan, mahalong mga bato, pahumot, taming, ug uban pang bililhon nga mga butang. 28Nagpahimo usab siyag mga bodega alang sa iyang mga abot nga trigo, bino, ug lana. Gawas pa niini, nagpahimo usab siyag mga toril alang sa iyang mga kahayopan, 29kay labihan gayod kadaghan ang iyang mga kahayopan. Nagpatukod usab siyag mga lungsod, tungod kay gihatagan siya sa Ginoo ug daghang katigayonan.
30Si Hezekia ang nagsugo nga sampongan ang agianan sa tubig sa ibabaw nga tuboran sa Gihon, ug gipadagayday kini ngadto sa kasadpang bahin sa Lungsod ni David. Nagmalampuson si Hezekia sa tanan nga iyang gihimo. 31Apan sa dihang miabot ang mga opisyal gikan sa Babilonia aron pagsusi bahin sa katingalahang mga panghitabo sa Juda, gipasagdan siya sa Dios, aron sulayan kon unsa gayod ang anaa sa iyang kasingkasing.
Ang Kataposan sa Paghari ni Hezekia
(2 Hari 20:20-21)
32Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Hezekia ug sa iyang gihimo ingon nga matinud-anon nga alagad sa Ginoo, nahisulat sa Panan-awon ni Propeta Isaias nga anak ni Amos, nga nalakip sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda ug Israel. 33Sa pagkamatay ni Hezekia, gilubong siya sa ibabaw nga bahin sa lubnganan sa mga kaliwat ni David. Gipasidunggan siya sa tanang katawhan sa Jerusalem ug sa ubang bahin sa Juda sa pagkamatay niya. Ang iyang anak nga si Manase mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
A Ameaça de Senaqueribe contra Judá
1Depois de tudo o que Ezequias fez com tanta fidelidade, Senaqueribe, rei da Assíria, invadiu Judá e sitiou as cidades fortificadas para conquistá-las. 2Quando Ezequias viu que Senaqueribe pretendia guerrear contra Jerusalém, 3consultou os seus oficiais e os comandantes do exército sobre a ideia de mandar fechar a passagem de água das fontes do lado de fora da cidade; e eles concordaram. 4Assim, ajuntaram-se muitos homens, e fecharam todas as fontes e o riacho que atravessava a região. Eles diziam: “Por que deixar que os reis32.4 A Septuaginta e a Versão Siríaca dizem o rei. da Assíria venham e encontrem toda essa água?” 5Depois, com grande empenho reparou todos os trechos quebrados do muro e construiu torres sobre ele. Construiu outro muro do lado de fora do primeiro e reforçou o Milo32.5 Ou o aterro da Cidade de Davi; e mandou fazer também muitas lanças e muitos escudos.
6Nomeou sobre o povo oficiais militares e os reuniu na praça, junto à porta da cidade, animando-os com estas palavras: 7“Sejam fortes e corajosos. Não tenham medo nem desanimem por causa do rei da Assíria e do seu enorme exército, pois conosco está um poder maior do que o que está com ele. 8Com ele está somente o poder humano32.8 Hebraico: o braço de carne., mas conosco está o Senhor, o nosso Deus, para nos ajudar e para travar as nossas batalhas”. E o povo ganhou confiança com o que disse Ezequias, rei de Judá.
9Mais tarde, quando Senaqueribe, rei da Assíria, e todas as suas forças estavam sitiando Laquis, mandou oficiais a Jerusalém com a seguinte mensagem a Ezequias e a todo o povo de Judá que morava lá:
10“Assim diz Senaqueribe, rei da Assíria: Em que vocês baseiam a sua confiança, para permanecerem cercados em Jerusalém? 11Quando Ezequias diz: ‘O Senhor, o nosso Deus, nos salvará das mãos do rei da Assíria’, ele os está enganando, para deixá-los morrer de fome e de sede. 12Mas não foi o próprio Ezequias que retirou os altares desse deus, dizendo a Judá e a Jerusalém: ‘Vocês devem adorar diante de um só altar e sobre ele queimar incenso’?
13“Vocês não sabem o que eu e os meus antepassados fizemos a todos os povos das outras terras? Acaso alguma vez os deuses daquelas nações conseguiram livrar das minhas mãos a terra deles? 14De todos os deuses das nações que os meus antepassados destruíram, qual deles conseguiu salvar o seu povo de mim? Como então o deus de vocês poderá livrá-los das minhas mãos? 15Portanto, não deixem Ezequias enganá-los ou iludi-los dessa maneira. Não acreditem nele, pois nenhum deus de qualquer nação ou reino jamais conseguiu livrar o seu povo das minhas mãos ou das mãos de meus antepassados. Muito menos o deus de vocês conseguirá livrá-los das minhas mãos!”
16Os oficiais de Senaqueribe desafiaram ainda mais Deus, o Senhor, e seu servo Ezequias. 17Senaqueribe também escreveu cartas insultando o Senhor, o Deus de Israel, e o desafiando: “Assim como os deuses dos povos das outras terras não livraram o povo deles das minhas mãos, também o deus de Ezequias não livrará o seu povo das minhas mãos”. 18Então os oficiais gritaram na língua dos judeus ao povo de Jerusalém que estava sobre o muro, para assustá-lo e amedrontá-lo, com o intuito de conquistarem a cidade. 19Referiram-se ao Deus de Jerusalém como falavam dos deuses dos outros povos da terra, que não passam de obra das mãos dos homens.
20Por tudo isso o rei Ezequias e o profeta Isaías, filho de Amoz, clamaram em oração aos céus. 21E o Senhor enviou um anjo, que matou todos os homens de combate e todos os líderes e oficiais no acampamento do rei assírio, de forma que este se retirou envergonhado para a sua terra. E certo dia, ao adentrar o templo do seu deus, alguns dos seus filhos o mataram à espada.
22Assim o Senhor salvou Ezequias e o povo de Jerusalém das mãos de Senaqueribe, rei da Assíria, e das mãos de todos os outros e cuidou deles32.22 A Septuaginta e a Vulgata dizem deu-lhes descanso. em todas as fronteiras. 23Muitos trouxeram a Jerusalém ofertas para o Senhor e presentes valiosos para Ezequias, rei de Judá. Daquela ocasião em diante ele foi muito respeitado por todas as nações.
O Orgulho e a Morte de Ezequias
24Naquele tempo, Ezequias ficou doente e quase morreu. Ele orou ao Senhor, que lhe respondeu dando-lhe um sinal milagroso. 25Mas Ezequias tornou-se orgulhoso e não correspondeu à bondade com que foi tratado; por isso a ira do Senhor veio sobre ele, sobre Judá e sobre Jerusalém. 26Então Ezequias humilhou-se, reconhecendo o seu orgulho, como também o povo de Jerusalém; por isso a ira do Senhor não veio sobre eles durante o reinado de Ezequias.
27Possuía Ezequias muitíssimas riquezas e glória; construiu depósitos para guardar prata, ouro, pedras preciosas, especiarias, escudos e todo tipo de objetos de valor. 28Também construiu armazéns para estocar trigo, vinho e azeite; fez ainda estábulos para os seus diversos rebanhos e para as ovelhas. 29Construiu cidades e adquiriu muitos rebanhos, pois Deus lhe dera muitas riquezas.
30Foi Ezequias que bloqueou o manancial superior da fonte de Giom e canalizou a água para a parte oeste da Cidade de Davi. Ele foi bem-sucedido em tudo o que se propôs a fazer. 31Mas, quando os governantes da Babilônia enviaram uma delegação para perguntar-lhe acerca do sinal milagroso que havia ocorrido no país, Deus o deixou, para prová-lo e para saber tudo o que havia em seu coração.
32Os demais acontecimentos do reinado de Ezequias e os seus atos piedosos estão escritos na visão do profeta Isaías, filho de Amoz, no livro dos reis de Judá e de Israel. 33Ezequias descansou com os seus antepassados e foi sepultado na colina onde estão os túmulos dos descendentes de Davi. Todo o Judá e o povo de Jerusalém prestaram-lhe homenagens por ocasião da sua morte. E seu filho Manassés foi o seu sucessor.
