Gipaayo ni Joas ang Templo
(2 Hari 12:1-16)
1Nagaedad si Joas ug pito ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 40 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Zibia nga taga-Beersheba. 2Gihimo ni Joas ang maayo atubangan sa Ginoo sa tibuok panahon nga buhi pa si Jehoyada nga pari. 3Gipangitaan siya ni Jehoyada ug duha ka asawa, ug nakabaton siyag mga anak nga lalaki ug babaye.
4Wala madugay, nakahukom si Joas sa pagpaayo sa templo sa Ginoo. 5Gipatawag niya ang mga pari ug mga Levita ug giingnan, “Lakaw kamo sa mga lungsod sa Juda ug kolektaha ninyo ang tinuig nga mga buhis sa mga Israelinhon aron atong mapaayo ang templo sa atong Dios. Buhata dayon ninyo kini.” Apan wala dayon motuman ang mga Levita.
6Busa gipatawag ni Haring Joas si Jehoyada, ang pangulong pari ug gipangutana, “Nganong wala nimo ipakolekta sa mga Levita ang buhis sa mga lumulupyo sa Juda ug sa Jerusalem? Dili ba nga giuyonan man kini ni Moises nga alagad sa Ginoo, ug sa katilingban sa Israel nga ihatag alang sa Tolda sa sudlanan sa Kasabotan?”
7(Sa milabay nga mga tuig gisulod sa mga anak sa daotang babaye nga si Atalia ang templo sa Dios ug gipanguha ang mga balaang kagamitan aron gamiton sa pagsimba sa mga imahen ni Baal.)
8Busa nagmando si Haring Joas nga maghimog kahon nga butanganan sa kuwarta, ug ibutang kini sa gawas sa pultahan sa templo sa Ginoo. 9Unya naghatag silag pahibalo sa Juda ug sa Jerusalem nga kinahanglan dad-on sa mga tawo sa Ginoo ang ilang mga buhis, sumala sa gisugo ni Moises nga alagad sa Dios ngadto sa katawhan sa Israel sa didto pa sila sa kamingawan. 10Malipayon nga nanghatag ang tanang mga opisyal ug ang mga tawo. Gihulog nila ang ilang kuwarta sa kahon hangtod nga napuno kini.
11Inigkapuno sa kahon, dad-on kini sa mga Levita ngadto sa mga opisyal sa hari. Ihapon sa sekretaryo sa hari ug sa opisyal sa pangulong pari ang kuwarta, ug pagkahuman ibalik na usab nila ang kahon didto sa pultahan sa templo. Mao kini ang ilang gihimo matag adlaw, ug daghan ang ilang natigom nga kuwarta. 12Unya gihatag ni Haring Joas ug ni Jehoyada ang kuwarta ngadto sa mga tawo nga nagadumala sa pagpaayo sa templo. Ug nanguha sila ug mga mason, panday, ug mga trabahante nga hanas sa puthaw ug bronsi. 13Kugihan kaayo ang mga trabahante busa paspas ang trabaho. Gipabarog nila pagbalik ang templo sa Dios sumala sa orihinal nga sukod niini, ug gipalig-on nila kini. 14Pagkahuman sa trabaho, gihatag nila pagbalik ngadto sa hari ug kang Jehoyada ang nahibilin nga kuwarta. Ug gigamit kini sa pagpahimog mga kagamitan alang sa templo sa Ginoo—mga gamit sa pagsimba, sa paghalad sa mga halad nga sinunog, apil ang mga yahong ug mga sudlanan nga bulawan ug plata. Ug samtang buhi pa si Jehoyada, nagpadayon ang paghalad sa mga halad nga sinunog sa templo sa Ginoo.
15Nagkinabuhi si Jehoyada sulod sa taas nga mga katuigan, ug namatay siya sa edad nga 130 ka tuig. 16Gilubong siya sa lubnganan sa mga hari sa Lungsod ni David, tungod sa maayo niya nga nahimo sa Israel alang sa Dios ug sa iyang templo.
17Apan human mamatay si Jehoyada, miadto ang mga opisyal sa Juda kang Haring Joas. Miyukbo sila sa hari agig pagtahod, ug namati ang hari sa ilang mga tambag. 18Gitalikdan nila ang templo sa Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan, ug misimba sa poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera ug sa uban pang mga dios-dios. Tungod sa ilang gihimo, nasuko ang Dios sa Juda ug sa Jerusalem. 19Bisan pa niini, nagpadala ang Ginoo ug mga propeta ngadto kanila aron pagdala kanila pagbalik ngadto kaniya. Apan wala sila mamati.
20Unya gigamhan sa Espiritu sa Dios si Zacarias nga anak ni Jehoyada nga pari. Mitindog siya atubangan sa mga tawo ug miingon, “Mao kini ang gisulti sa Dios: Nganong ginasupak man ninyo ang mga sugo sa Ginoo? Dili kamo mouswag. Tungod kay gisalikway ninyo ang Ginoo, gisalikway usab niya kamo.”
21Nagplano ang mga opisyal sa pagpatay kang Zacarias. Ug sa sugo mismo sa hari, gibato nila si Zacarias sa hawanan sa templo sa Ginoo, ug namatay siya. 22Gikalimtan ni Haring Joas ang kaayo nga gipakita ni Jehoyada nga amahan ni Zacarias ngadto kaniya. Gipatay niya si Zacarias. Mao kini ang giingon ni Zacarias sa dihang himalatyon na siya, “Hinaut nga makita sa Ginoo ang inyong gihimo, ug paninglon niya kamo.”
23Sa pagsugod sa bag-ong tuig, gisulong sa mga sundalo sa Aram24:23 Aram: o, Syria. ang Juda. Napildi nila ang Juda ug ang Jerusalem, ug gipamatay nila ang mga pangulo sa Juda. Unya gidala nila sa ilang hari sa Damascus ang mga kabtangan nga ilang nailog. 24Bisan ug gamay ra ang mga sundalo sa Aram nga misulong, gipapildi sa Ginoo kanila ang daghang mga sundalo sa Juda tungod kay gisalikway nila ang Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan. Silot kini alang kang Joas.
25Namiya ang mga taga-Aram ug nahibilin si Joas nga grabe kaayo nga nasamdan. Nagplano ang iyang mga opisyal sa pagpatay kaniya tungod sa iyang pagpatay sa anak ni Jehoyada nga pari. Gipatay nila siya diha sa iyang higdaanan. Gilubong siya sa Lungsod ni David, apan dili sa lubnganan sa mga hari.
26Ang mga mipatay kaniya mao si Zabad24:26 Zabad: o, Jozabad. nga anak sa usa ka Amonihanon nga babaye nga si Shimeat, ug si Jehozabad nga anak sa usa ka Moabihanon nga babaye nga si Shimrit.24:26 Shimrit: o, Shomer. 27Ang mga estorya bahin sa mga anak ni Joas, sa mga panagna bahin kaniya, ug sa pagpaayo sa templo sa Dios, nahisulat sa komentaryo bahin sa Libro sa Mga Hari. Si Amazia nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
Joash og Jojada sætter templet i stand
2.Kong. 12,1-16
1Joash var syv år gammel, da han blev konge, og han regerede i Jerusalem i 40 år. Hans mor hed Zibja og var fra Be’ersheba. 2Han gjorde, hvad der var ret i Herrens øjne, så længe præsten Jojada levede og kunne rådgive ham. 3Jojada udvalgte to koner til kongen, og de fødte ham sønner og døtre.
4Nogen tid senere besluttede Joash at sætte Herrens hus i stand, 5og derfor sammenkaldte han præsterne og levitterne og sagde til dem: „Tag rundt til alle Judas byer for at indsamle den årlige tempelskat fra alle israelitter, så jeres Guds hus kan blive restaureret. Skynd jer af sted!” Men levitterne skyndte sig overhovedet ikke.
6Senere kaldte han ypperstepræsten Jojada til sig og spurgte: „Hvorfor sørger du ikke for, at levitterne opkræver den tempelskat i Jerusalem og Judas byer, som Herrens tjener Moses bestemte skulle indsamles hvert år til åbenbaringsteltet?”
7Den onde Ataljas folk var nemlig brudt ind i Guds hus og havde stjålet de hellige redskaber for at bruge dem til deres afgudsdyrkelse. 8Men nu befalede kongen, at levitterne skulle lave en stor indsamlingskiste og anbringe den uden for porten ind til Herrens hus. 9Derpå sendte han en ordre ud i hele landet, om at folk skulle komme med den skat til Herren, som Guds tjener Moses i sin tid i ørkenen havde forordnet skulle betales hvert år. 10Alle lederne og folket syntes godt om forslaget, og de kom og lagde deres guld- og sølvstykker i kisten. 11Hver aften bar levitterne kisten indenfor, og den blev bevogtet af kongens mænd. Når kisten var fuld, kom statssekretæren og ypperstepræstens repræsentant og tømte kisten for penge, hvorefter den blev bragt tilbage på sin plads. På den måde blev der indsamlet en stor sum penge.
12Kongen og Jojada gav pengene videre til arbejdsformændene, som udbetalte løn til stenhuggerne, tømrerne og metalarbejderne, der udførte restaureringsarbejdet. 13Alle sled hårdt i det, og snart var restaureringen fuldført. 14Efter at alle udgifter var betalt, blev de tiloversblevne guld- og sølvstykker overgivet til kongen og Jojada, som besluttede at smelte dem om til skåle og diverse redskaber af guld og sølv til brug under offerhandlingerne i Herrens hus.
Så længe Jojada levede, gennemførte man de regelmæssige ofre i templet. 15Han blev meget gammel—130 år—før han døde. 16På grund af sin store indsats for Israels folk, for Gud og for templet fik han en ærefuld begravelse i det kongelige gravsted i Davidsbyen.
Resten af Joash’ tid som konge i Juda
2.Kong. 12,17-21
17-18Men efter Jojadas død kom Judas ledere til kong Joash og overtalte ham til at opgive deres forfædres Guds tempel og dyrke afgudsbilleder og Asherapæle i stedet. Derfor ramte Guds vrede Juda og Jerusalem igen. 19Men først sendte han sine profeter for at advare folket og få dem til at adlyde ham, men ingen ville høre på dem.
20Da kom Guds Ånd over Zekarja, Jojadas søn, og han stillede sig op i forgården til templet og talte til folket: „Gud siger: Hvorfor overtræder I Herrens befalinger? Det fører kun ulykke med sig. I har vendt jer fra ham, og derfor vender han sig fra jer!”
21Lederne stiftede derpå en sammensværgelse for at skaffe Zekarja af vejen, og det lykkedes dem at overtale kongen til at udtale en dødsdom over Zekarja, så han blev stenet til døde i forgården til templet. 22Det var den måde, kong Joash gengældte Jojada for hans troskab—ved at dræbe hans søn! Zekarjas sidste ord lød: „Må Herren se det og straffe dem!”
23Ved årsskiftet gik den aramæiske hær til angreb på Juda og Jerusalem. Efter at have dræbt alle lederne sendte de et mægtigt krigsbytte tilbage til deres konge i Damaskus. 24Selv om aramæerne kom med en lille hær, lykkedes det dem at besejre den langt større judæiske hær, for det var Herren, der gav dem sejren. Judæerne havde jo vendt sig fra deres forfædres Gud. På den måde brugte Gud aramæerne til at straffe Joash.
25Da aramæerne trak sig tilbage, efterlod de Joash alvorligt såret. Da besluttede nogle af hans embedsmænd at slå ham ihjel som straf, fordi han havde dræbt ypperstepræsten Jojadas søn. De snigmyrdede ham i hans seng, hvorefter han blev begravet i Davidsbyen, men ikke i det kongelige gravsted. 26Attentatmændene var Zabad,24,26 „Zabad” er det samme som „Jozabad”. Sandsynligvis en kopieringsfejl. Der skulle nok have stået „(Jo)Zakar” som i 2.Kong. 12,22 (LXX). søn af Shimat fra Ammon, og Jozabad, søn af Shimrit fra Moab. 27Beretningen om Joash’ sønner, de mange profetier imod ham og yderligere detaljer om templets restaurering er nedskrevet i kommentaren til Kongernes Bog.
Hans søn Amatzja efterfulgte ham på tronen.
