Gipaayo ni Joas ang Templo
(2 Hari 12:1-16)
1Nagaedad si Joas ug pito ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 40 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Zibia nga taga-Beersheba. 2Gihimo ni Joas ang maayo atubangan sa Ginoo sa tibuok panahon nga buhi pa si Jehoyada nga pari. 3Gipangitaan siya ni Jehoyada ug duha ka asawa, ug nakabaton siyag mga anak nga lalaki ug babaye.
4Wala madugay, nakahukom si Joas sa pagpaayo sa templo sa Ginoo. 5Gipatawag niya ang mga pari ug mga Levita ug giingnan, “Lakaw kamo sa mga lungsod sa Juda ug kolektaha ninyo ang tinuig nga mga buhis sa mga Israelinhon aron atong mapaayo ang templo sa atong Dios. Buhata dayon ninyo kini.” Apan wala dayon motuman ang mga Levita.
6Busa gipatawag ni Haring Joas si Jehoyada, ang pangulong pari ug gipangutana, “Nganong wala nimo ipakolekta sa mga Levita ang buhis sa mga lumulupyo sa Juda ug sa Jerusalem? Dili ba nga giuyonan man kini ni Moises nga alagad sa Ginoo, ug sa katilingban sa Israel nga ihatag alang sa Tolda sa sudlanan sa Kasabotan?”
7(Sa milabay nga mga tuig gisulod sa mga anak sa daotang babaye nga si Atalia ang templo sa Dios ug gipanguha ang mga balaang kagamitan aron gamiton sa pagsimba sa mga imahen ni Baal.)
8Busa nagmando si Haring Joas nga maghimog kahon nga butanganan sa kuwarta, ug ibutang kini sa gawas sa pultahan sa templo sa Ginoo. 9Unya naghatag silag pahibalo sa Juda ug sa Jerusalem nga kinahanglan dad-on sa mga tawo sa Ginoo ang ilang mga buhis, sumala sa gisugo ni Moises nga alagad sa Dios ngadto sa katawhan sa Israel sa didto pa sila sa kamingawan. 10Malipayon nga nanghatag ang tanang mga opisyal ug ang mga tawo. Gihulog nila ang ilang kuwarta sa kahon hangtod nga napuno kini.
11Inigkapuno sa kahon, dad-on kini sa mga Levita ngadto sa mga opisyal sa hari. Ihapon sa sekretaryo sa hari ug sa opisyal sa pangulong pari ang kuwarta, ug pagkahuman ibalik na usab nila ang kahon didto sa pultahan sa templo. Mao kini ang ilang gihimo matag adlaw, ug daghan ang ilang natigom nga kuwarta. 12Unya gihatag ni Haring Joas ug ni Jehoyada ang kuwarta ngadto sa mga tawo nga nagadumala sa pagpaayo sa templo. Ug nanguha sila ug mga mason, panday, ug mga trabahante nga hanas sa puthaw ug bronsi. 13Kugihan kaayo ang mga trabahante busa paspas ang trabaho. Gipabarog nila pagbalik ang templo sa Dios sumala sa orihinal nga sukod niini, ug gipalig-on nila kini. 14Pagkahuman sa trabaho, gihatag nila pagbalik ngadto sa hari ug kang Jehoyada ang nahibilin nga kuwarta. Ug gigamit kini sa pagpahimog mga kagamitan alang sa templo sa Ginoo—mga gamit sa pagsimba, sa paghalad sa mga halad nga sinunog, apil ang mga yahong ug mga sudlanan nga bulawan ug plata. Ug samtang buhi pa si Jehoyada, nagpadayon ang paghalad sa mga halad nga sinunog sa templo sa Ginoo.
15Nagkinabuhi si Jehoyada sulod sa taas nga mga katuigan, ug namatay siya sa edad nga 130 ka tuig. 16Gilubong siya sa lubnganan sa mga hari sa Lungsod ni David, tungod sa maayo niya nga nahimo sa Israel alang sa Dios ug sa iyang templo.
17Apan human mamatay si Jehoyada, miadto ang mga opisyal sa Juda kang Haring Joas. Miyukbo sila sa hari agig pagtahod, ug namati ang hari sa ilang mga tambag. 18Gitalikdan nila ang templo sa Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan, ug misimba sa poste nga simbolo sa diosa nga si Ashera ug sa uban pang mga dios-dios. Tungod sa ilang gihimo, nasuko ang Dios sa Juda ug sa Jerusalem. 19Bisan pa niini, nagpadala ang Ginoo ug mga propeta ngadto kanila aron pagdala kanila pagbalik ngadto kaniya. Apan wala sila mamati.
20Unya gigamhan sa Espiritu sa Dios si Zacarias nga anak ni Jehoyada nga pari. Mitindog siya atubangan sa mga tawo ug miingon, “Mao kini ang gisulti sa Dios: Nganong ginasupak man ninyo ang mga sugo sa Ginoo? Dili kamo mouswag. Tungod kay gisalikway ninyo ang Ginoo, gisalikway usab niya kamo.”
21Nagplano ang mga opisyal sa pagpatay kang Zacarias. Ug sa sugo mismo sa hari, gibato nila si Zacarias sa hawanan sa templo sa Ginoo, ug namatay siya. 22Gikalimtan ni Haring Joas ang kaayo nga gipakita ni Jehoyada nga amahan ni Zacarias ngadto kaniya. Gipatay niya si Zacarias. Mao kini ang giingon ni Zacarias sa dihang himalatyon na siya, “Hinaut nga makita sa Ginoo ang inyong gihimo, ug paninglon niya kamo.”
23Sa pagsugod sa bag-ong tuig, gisulong sa mga sundalo sa Aram24:23 Aram: o, Syria. ang Juda. Napildi nila ang Juda ug ang Jerusalem, ug gipamatay nila ang mga pangulo sa Juda. Unya gidala nila sa ilang hari sa Damascus ang mga kabtangan nga ilang nailog. 24Bisan ug gamay ra ang mga sundalo sa Aram nga misulong, gipapildi sa Ginoo kanila ang daghang mga sundalo sa Juda tungod kay gisalikway nila ang Ginoo, ang Dios sa ilang mga katigulangan. Silot kini alang kang Joas.
25Namiya ang mga taga-Aram ug nahibilin si Joas nga grabe kaayo nga nasamdan. Nagplano ang iyang mga opisyal sa pagpatay kaniya tungod sa iyang pagpatay sa anak ni Jehoyada nga pari. Gipatay nila siya diha sa iyang higdaanan. Gilubong siya sa Lungsod ni David, apan dili sa lubnganan sa mga hari.
26Ang mga mipatay kaniya mao si Zabad24:26 Zabad: o, Jozabad. nga anak sa usa ka Amonihanon nga babaye nga si Shimeat, ug si Jehozabad nga anak sa usa ka Moabihanon nga babaye nga si Shimrit.24:26 Shimrit: o, Shomer. 27Ang mga estorya bahin sa mga anak ni Joas, sa mga panagna bahin kaniya, ug sa pagpaayo sa templo sa Dios, nahisulat sa komentaryo bahin sa Libro sa Mga Hari. Si Amazia nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
Yoas Siesie Asɔredan No
1Yoas dii hene no, na wadi mfe ason, na odii ade wɔ Yerusalem mfirihyia aduanan. Na ne na din de Sibia a ofi Beer-Seba. 2Yoas yɛɛ nea ɛsɔ Awurade ani, ɔsɔfo Yehoiada nkwanna nyinaa. 3Yehoiada maa Yoas ɔyerenom baanu a ɔne wɔn wowoo mmabarima ne mmabea.
4Akyiri no, Yoas yɛɛ nʼadwene sɛ obesiesie Awurade Asɔredan no. 5Enti ɔfrɛfrɛɛ asɔfo ne Lewifo no ka kyerɛɛ wɔn se, “Monkɔ Yuda nkurow nyinaa so ntɛm, na munkogyigye afirihyiatow, sɛnea yebetumi asiesie mo Nyankopɔn Asɔredan no. Monntwentwɛn koraa.” Nanso Lewifo no ankɔ prɛko pɛ.
6Na ɔhene no frɛɛ ɔsɔfopanyin Yehoiada bisaa no se, “Adɛn nti na wummisaa Lewifo no nea enti a wɔnkɔɔ Yuda nkurow so ne Yerusalem nkogyigyee Asɔredan ho tow no? Mose, Awurade somfo, gyigyee ɔman Israel saa tow yi, sɛnea ɛbɛyɛ a obetumi asiesie Apam Ntamadan no.”
7Afei na otirimɔdenfo Atalia mma abɔ awura Onyankopɔn Asɔredan no mu, na nneɛma a wɔahyira so wɔ Awurade Asɔredan no mu no nyinaa, wɔafa de resom Baal ahoni.
8Enti Yoas hyɛɛ sɛ wɔnyɛ adaka bi mfa nsi ɔkwan a ɛkɔ Awurade Asɔredan no akyi. 9Enti wɔde too Yuda ne Yerusalemman anim sɛ, wɔmfa tow a Mose, Onyankopɔn somfo gyigyee Israelfo wɔ sare so no mmrɛ Awurade. 10Ntuanofo no ne ɔmanfo no penee so, enti wɔde anigye de wɔn sika bɛhyɛɛ adaka no ma. 11Bere biara a adaka no bɛyɛ ma no, Lewifo no soa de kɔma ɔhene mpanyimfo. Na asennii kyerɛwfo ne ɔsɔfopanyin nanmusini bi akan sika no, na wɔasan de adaka no akosi Asɔredan no pon ano bio. Wɔyɛɛ saa daa, na wonyaa sika bebree. 12Ɔhene no ne Yehoiada de sika no maa adansi sohwɛfo, ma wɔfaa adansifo ne nnua dwumfo, ma wosiesiee Awurade Asɔredan no. Afei, wɔfaa nnade adwumfo ma wɔde nnade ne kɔbere mfrafrae yɛɛ Awurade Asɔredan no ho nneɛma.
13Na mmarima a wɔhwɛ ɔdan no siesie so no yɛɛ adwumaden maa adwuma no kɔɔ so sɛnea ɛfata. Wosii Onyankopɔn Asɔredan no wɔ ne tebea dedaw no sɛso na wɔhyɛɛ mu den. 14Wowiee asiesie no, wɔde sika no nkae brɛɛ ɔhene no ne Yehoiada. Wɔde yɛɛ nneɛma ahorow a wɔde bi som, de bi bɔ ɔhyew afɔre a nkwankora ne hweaseammɔ ahorow a wɔde sikakɔkɔɔ ne dwetɛ ayɛ nso ka ho. Na wɔde koguu Awurade asɔredan no mu. Bere a na ɔsɔfo Yehoiada te ase no, na wɔtaa bɔ ɔhyew afɔre wɔ Awurade Asɔredan mu hɔ.
15Yehoiada nyinii yiye, owui no na wadi mfirihyia ɔha ne aduasa. 16Wosiee no wɔ ahemfo asiei wɔ Dawid kurom, efisɛ na wayɛ adwuma pa wɔ Israel, ama Onyankopɔn ne nʼAsɔredan no.
Yehoiada Ɔsom Nhyehyɛe No Sesa
17Yehoiada wu akyi no, Yuda ntuanofo bɛkotow ɔhene Yoas anim, srɛɛ no se ontie wɔn afotu. 18Wɔyɛɛ wɔn adwene sɛ wobegyaw Awurade, wɔn agyanom Nyankopɔn Asɔredan no, na wɔasom Asera nnua no ne ahoni no mmom. Na Onyankopɔn abufuw baa Yuda ne Yerusalem so wɔ wɔn bɔne nti. 19Awurade somaa adiyifo sɛ wɔnkɔfa wɔn mmrɛ no, nanso nnipa no ampene.
20Afei, Onyankopɔn Honhom baa ɔsɔfo Yehoiada babarima Sakaria so. Ogyinaa nnipa no anim kae se, “Sɛnea Onyankopɔn se ni: Adɛn nti na munni Awurade ahyɛde so? Morennya nkɔso, efisɛ moagyaw Awurade ama ɔno nso agyaw mo!”
21Na ntuanofo no pam Sakaria ti so sɛ wobekum no. Na ɔhene Yoas ankasa hyɛ ma wosiw no abo, kum no wɔ Asɔredan no adiwo hɔ. 22Na ɔhene Yoas ankae adɔe a nʼagya Yehoiada de yɛɛ no no, na okum ne babarima. Sakaria rewu no, nsɛm a ɔka twaa to ne se, “Awurade nhu nea wɔreyɛ na ɔmma wommu ho akontaa!”
Yoas Adedi Awiei
23Afe no mfiase no, Aram asraafo bɔɔ nsra baa Yoas so. Wɔkaa Yuda ne Yerusalem hyɛe, kunkum ntuanofo a wɔwɔ ɔman no mu nyinaa. Na wɔfaa asade a wonyae nyinaa, de kɔmaa wɔn hene wɔ Damasko. 24Ɛwɔ mu sɛ Aram dɔm a wɔkɔtow hyɛɛ wɔn so no sua de, nanso Awurade boaa wɔn ma wodii Yuda asraafodɔm kɛse no so nkonim. Yudafo gyaw Awurade, wɔn agyanom Nyankopɔn, ɛno nti Awurade buu atɛn tiaa Yoas. 25Aramfo twee wɔn ho na wogyaw Yoas a na wapira yiye no hɔ. Nanso ɔno ankasa mpanyimfo dwenee ho sɛ, esiane sɛ okum ɔsɔfo Yehoiada babarima nti, wobekum no. Wokum no bere a ɔda mpa so. Na wosiee no Dawid kurom a wɔankosie no wɔ adehye amusiei.
26Na awudifo no yɛ Yosabad a ɔyɛ Amonnibea Simeat babarima, ne Somer a ɔyɛ Moabnibea Simrit babarima. 27Wɔakyerɛw nsɛm a ɛfa Yoas mmabarima, ne ho nkɔmhyɛ, ne Onyankopɔn Asɔredan no asiesie wɔ Ahene nkyerɛmu nhoma no mu. Yoas wui no, ne babarima Amasia dii nʼade sɛ ɔhene.
