Gipanghimaraot sa Propeta ang Halaran sa Betel
1Unya, gisugo sa Ginoo ang usa niya ka propeta nga taga-Juda sa pag-adto sa Betel. Pag-abot niya didto, nagatindog si Jeroboam sa halaran aron maghalad. 2Gisugo sa Ginoo ang iyang alagad nga panghimaraoton kadto nga halaran. Miingon siya, “Mao kini ang giingon sa Ginoo bahin niini nga halaran: May matawo nga usa ka bata sa panimalay ni David nga ang iyang ngalan si Josia. Pamatyon niya ug ihalad niini nga halaran ang mga pari nga nagaalagad sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit ug ang nagahalad niini nga halaran. Mangasunog ang ilang mga bukog dinhi niini nga halaran.” 3Niana mismong adlawa, naghatag ang alagad sa Dios ug timailhan nga mahitabo ang iyang gisulti. Miingon siya, “Mao kini ang timailhan nga giingon sa Ginoo: Mabungkag kini nga halaran ug mayabo ang mga abo niini.”
4Pagkadungog niadto ni Haring Jeroboam, gitudlo niya ang tawo ug miingon, “Dakpa ninyo siya!” Apan kalit lang nga migahi ang kamot sa hari, ug wala na niya kini malihok. 5Unya nabungkag ang halaran ug nayabo ang mga abo niini, sumala gayod sa timailhan nga giingon sa alagad sa Dios nga gipadayag sa Ginoo kaniya.
6Unya miingon ang hari ngadto sa alagad sa Dios, “Iampo sa Ginoo nga imong Dios nga ayohon niya ang akong kamot.” Busa nagaampo ang alagad sa Dios sa Ginoo, ug naayo ang kamot sa hari. 7Miingon pag-usab ang hari ngadto sa alagad sa Dios, “Uban una kanako sa balay aron mokaon, ug hatagan ko usab ikaw ug gasa.” 8Apan mitubag ang alagad sa Dios, “Bisan ihatag mo pa kanako ang katunga sa imong kabtangan, dili ako mouban kanimo o mokaon o moinom niining lugara. 9Kay gimandoan ako sa Ginoo nga dili gayod mokaon o moinom samtang ania ako dinhi, ug sa akong pagpauli dili ako moagi sa akong giagian sa pag-anhi dinhi.” 10Busa lain nga dalan ang iyang giagian pagpauli niya.
11Niadtong higayona, may usa ka tigulang nga propeta nga nagpuyo sa Betel. Giadtoan siya sa iyang mga anak nga lalaki13:11 mga anak nga lalaki: Mao kini sa ubang karaang mga teksto; apan sa Hebreo, anak nga lalaki. ug gisuginlan sa tanang gihimo sa alagad sa Dios niadtong adlawa sa Betel. Gisuginlan usab nila siya kon unsa ang giingon sa alagad sa Dios sa hari. 12Nangutana ang ilang amahan, “Asa siya miagi pagpauli?” Gisultihan nila siya kon asa kini miagi. 13Unya miingon ang ilang amahan kanila, “Andama ninyo ang asno alang kanako.” Busa giandam nila ang asno ug misakay siya, 14ug gigukod niya ang alagad sa Dios. Naabtan niya kini nga naglingkod sa punoan sa kahoyng terebinto (tugas). Gipangutana niya kini, “Ikaw ba ang alagad sa Dios nga gikan sa Juda?” Mitubag ang alagad sa Dios, “Oo.” 15Miingon ang tigulang nga propeta, “Uban una kanako sa balay ug mokaon.” 16Miingon ang alagad sa Dios, “Dili ako mahimong mobalik ug mouban kanimo, ug dili usab ako mahimong mokaon o moinom uban kanimo niining lugara. 17Kay gisultihan ako sa Ginoo nga dili gayod ako mokaon o moinom samtang ania ako dinhi, ug sa akong pagpauli dili ako moagi sa akong giagian sa pag-anhi ko dinhi.” 18Miingon ang tigulang nga propeta, “Propeta usab ako sama kanimo. Ug gisugo sa Ginoo ang usa ka anghel sa pagsulti kanako nga dad-on ko ikaw sa akong balay aron makakaon ka ug makainom.” (Apan nagbakak ang tigulang nga propeta.) 19Busa miuban sa iyang balay ang alagad sa Dios ug mikaon ug miinom siya didto.
20Samtang naglingkod sila sa lamisa, may gisulti ang Ginoo sa tigulang nga propeta. 21Unya giingnan sa tigulang nga propeta ang alagad sa Dios nga gikan sa Juda, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Gilapas mo ang giingon sa Ginoo nga imong Dios; wala mo tumana ang iyang gisugo kanimo. 22Miingon siya kanimo nga dili ka mokaon ug moinom niining lugara, apan mibalik ka dinhi ug mikaon ug miinom. Tungod sa imong gihimo, ang imong patayng lawas dili ilubong sa lubnganan sa imong mga katigulangan.’ ”
23Pagkahuman ug kaon ug inom sa alagad sa Dios, giandam sa tigulang nga propeta ang asno alang sa iyang pagpauli. 24Ug sa iyang pagpauli, gitagbo siya sa usa ka liyon ug gipatay. Ang iyang patayng lawas nagbuy-od sa dalan, ug ang liyon ug ang asno nagtindog sa tapad sa iyang patayng lawas. 25Nakita sa mga tawo nga nangagi didto ang patayng lawas ug ang liyon sa tapad niini, ug gibalita nila kini sa lungsod diin nagpuyo ang tigulang nga propeta.
26Sa dihang nadunggan kini sa tigulang nga propeta, miingon siya, “Siya ang alagad sa Dios nga naglapas sa pulong sa Ginoo. Gitugyan siya sa Ginoo ngadto sa liyon nga miataki ug mipatay kaniya, sumala sa giingon sa Ginoo kaniya.”
27Unya miingon ang tigulang nga propeta sa iyang mga anak nga lalaki, “Andama ninyo ang asno alang kanako.” Ug giandam nila kini. 28Unya milakaw siya, ug nakita niya ang patayng lawas nga nagbuy-od sa dalan ug ang liyon ug ang asno nga nagtindog sa tapad niini. Wala kan-a sa liyon ang patayng lawas ug wala niya hilabti ang asno. 29Gikuha sa tigulang nga propeta ang patayng lawas sa alagad sa Dios ug gikarga sa asno, ug gidala sa ilang lungsod aron magsubo siya alang niini ug malubong niya kini. 30Gilubong niya kini sa iya mismong lubnganan, ug nagsubo gayod sila sa pagkamatay sa alagad sa Dios.
31Pagkahuman ug lubong, miingon ang tigulang nga propeta sa iyang mga anak nga lalaki, “Kon mamatay ako, ilubong ninyo ako sa gilubngan sa alagad sa Dios, ug itapad ninyo ako kaniya. 32Kay ang mga pulong nga gipasulti sa Ginoo kaniya mahitungod sa halaran sa Betel ug sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit sa Samaria sigurado gayod nga matuman.”
33Bisan pa niini nga nahitabo, wala gihapon nagbag-o si Jeroboam sa iyang daotang mga gawi. Nagpili gihapon siya ug mga tawo nga mag-alagad ingon nga mga pari sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit. Si bisan kinsa nga gustong moalagad ingon nga pari iyang ordinahan. 34Kining gihimo ni Jeroboam nahimong hinungdan sa pagpakasala sa iyang panimalay ug nagdala kanilag kapildihan ug kalaglagan.
The man of God from Judah
1By the word of the Lord a man of God came from Judah to Bethel, as Jeroboam was standing by the altar to make an offering. 2By the word of the Lord he cried out against the altar: ‘Altar, altar! This is what the Lord says: “A son named Josiah will be born to the house of David. On you he will sacrifice the priests of the high places who make offerings here, and human bones will be burned on you.” ’ 3That same day the man of God gave a sign: ‘This is the sign the Lord has declared: the altar will be split apart and the ashes on it will be poured out.’
4When King Jeroboam heard what the man of God cried out against the altar at Bethel, he stretched out his hand from the altar and said, ‘Seize him!’ But the hand he stretched out towards the man shrivelled up, so that he could not pull it back. 5Also, the altar was split apart and its ashes poured out according to the sign given by the man of God by the word of the Lord.
6Then the king said to the man of God, ‘Intercede with the Lord your God and pray for me that my hand may be restored.’ So the man of God interceded with the Lord, and the king’s hand was restored and became as it was before.
7The king said to the man of God, ‘Come home with me for a meal, and I will give you a gift.’
8But the man of God answered the king, ‘Even if you were to give me half your possessions, I would not go with you, nor would I eat bread or drink water here. 9For I was commanded by the word of the Lord: “You must not eat bread or drink water or return by the way you came.” ’ 10So he took another road and did not return by the way he had come to Bethel.
11Now there was a certain old prophet living in Bethel, whose sons came and told him all that the man of God had done there that day. They also told their father what he had said to the king. 12Their father asked them, ‘Which way did he go?’ And his sons showed him which road the man of God from Judah had taken. 13So he said to his sons, ‘Saddle the donkey for me.’ And when they had saddled the donkey for him, he mounted it 14and rode after the man of God. He found him sitting under an oak tree and asked, ‘Are you the man of God who came from Judah?’
‘I am,’ he replied.
15So the prophet said to him, ‘Come home with me and eat.’
16The man of God said, ‘I cannot turn back and go with you, nor can I eat bread or drink water with you in this place. 17I have been told by the word of the Lord: “You must not eat bread or drink water there or return by the way you came.” ’
18The old prophet answered, ‘I too am a prophet, as you are. And an angel said to me by the word of the Lord: “Bring him back with you to your house so that he may eat bread and drink water.” ’ (But he was lying to him.) 19So the man of God returned with him and ate and drank in his house.
20While they were sitting at the table, the word of the Lord came to the old prophet who had brought him back. 21He cried out to the man of God who had come from Judah, ‘This is what the Lord says: “You have defied the word of the Lord and have not kept the command the Lord your God gave you. 22You came back and ate bread and drank water in the place where he told you not to eat or drink. Therefore your body will not be buried in the tomb of your ancestors.” ’
23When the man of God had finished eating and drinking, the prophet who had brought him back saddled his donkey for him. 24As he went on his way, a lion met him on the road and killed him, and his body was left lying on the road, with both the donkey and the lion standing beside it. 25Some people who passed by saw the body lying there, with the lion standing beside the body, and they went and reported it in the city where the old prophet lived.
26When the prophet who had brought him back from his journey heard of it, he said, ‘It is the man of God who defied the word of the Lord. The Lord has given him over to the lion, which has mauled him and killed him, as the word of the Lord had warned him.’
27The prophet said to his sons, ‘Saddle the donkey for me,’ and they did so. 28Then he went out and found the body lying on the road, with the donkey and the lion standing beside it. The lion had neither eaten the body nor mauled the donkey. 29So the prophet picked up the body of the man of God, laid it on the donkey, and brought it back to his own city to mourn for him and bury him. 30Then he laid the body in his own tomb, and they mourned over him and said, ‘Alas, my brother!’
31After burying him, he said to his sons, ‘When I die, bury me in the grave where the man of God is buried; lay my bones beside his bones. 32For the message he declared by the word of the Lord against the altar in Bethel and against all the shrines on the high places in the towns of Samaria will certainly come true.’
33Even after this, Jeroboam did not change his evil ways, but once more appointed priests for the high places from all sorts of people. Anyone who wanted to become a priest he consecrated for the high places. 34This was the sin of the house of Jeroboam that led to its downfall and to its destruction from the face of the earth.
