Nagrebelde ang Israel kang Rehoboam
(2 Cro. 10:1-19)
1Miadto si Rehoboam sa Shekem, diin nagtigom ang mga Israelinhon sa pagproklamar kaniya nga hari. 2Pagkadungog niini ni Jeroboam nga anak ni Nebat, mibalik siya sa Israel. (Kay niadtong panahona didto siya magpuyo sa Ehipto diin miikyas siya gikan kang Haring Solomon.) 3Gipatawag sa tibuok katilingban sa Israel si Jeroboam, ug nangadto sila kang Rehoboam ug miingon, 4“Bug-at ang mga gipatuman sa imong amahan kanamo. Apan kon imo kining pagaan-gaanan amo kang alagaran.”
5Mitubag si Rehoboam, “Hatagi una ninyo ako ug tulo ka adlaw sa paghunahuna niini, pagkahuman balik kamo dinhi kanako.” Busa namauli ang mga tawo. 6Nakigkita dayon si Haring Rehoboam sa hamtong nga mga tawo nga nakaalagad sa iyang amahan nga si Solomon sa buhi pa kini. Nangutana si Rehoboam kanila, “Unsa may inyong ikatambag nga itubag ko sa gihangyo niadtong mga tawo?” 7Mitubag sila, “Kon ihatag mo karon kanila ang ilang gihangyo, ug ipakita mo kanila nga andam ka nga moalagad kanila, moalagad sila kanimo hangtod sa kahangtoran.”
8Apan wala tumana ni Rehoboam ang tambag sa mga hamtong. Nakigkita hinuon siya sa mga pamatan-on nga kaedad niya nga nagaalagad kaniya. 9Nangutana siya kanila, “Unsa may inyong ikatambag nga itubag ko sa gihangyo niadtong mga tawo? Mihangyo sila nga pagaan-gaanan ko ang bug-at nga mga gipatuman sa akong amahan kanila.” 10Mitubag ang mga pamatan-on, “Mao kini ang itubag niadtong mga tawo nga mihangyo kanimo: ‘Ang akong kumingking mas dako pa kaysa hawak sa akong amahan. 11Kon bug-at ang gipatuman sa akong amahan kaninyo, dugangan ko pa kana. Kon gikastigo kamo sa akong amahan pinaagi sa latigo, kastigohon ko kamo pinaagi sa latigo nga may talinis nga mga metal.12:11 latigo nga may talinis nga mga metal: sa literal, mga tanga. Mao usab sa bersikulo 14.’ ”
12Paglabay sa tulo ka adlaw, mibalik si Jeroboam ug ang mga tawo kang Haring Rehoboam, sumala sa giingon niini kanila. 13Apan wala tumana ni Rehoboam ang gitambag kaniya sa hamtong nga mga magtatambag. Misinghag hinuon siyang mitubag 14sumala sa gitambag kaniya sa mga pamatan-on. Miingon siya kanila, “Bug-at ang gipatuman sa akong amahan kaninyo, ug dugangan ko pa kana. Kon gikastigo kamo sa akong amahan pinaagi sa latigo, kastigohon ko kamo pinaagi sa latigo nga may talinis nga mga metal.”
15Ug tuod man, wala mamati ang hari sa hangyo sa mga tawo, kay pagbuot kadto sa Ginoo aron matuman ang iyang gisulti kang Jeroboam nga anak ni Nebat pinaagi kang Ahia nga taga-Shilo. 16Sa dihang nakita sa mga Israelinhon nga wala tagda sa hari ang ilang gihangyo, miingon sila sa hari, “Wala kami labot kanimo, kaliwat ni David! Bahala ka na sa imong gingharian! Dali mga Israelinhon, mamauli kita!” Busa namauli ang mga Israelinhon. 17Mao kadto nga ang mga Israelinhon lang nga namuyo sa mga lungsod sa Juda mao ang gidumalahan ni Rehoboam.
18Unya, gipaadto ni Haring Rehoboam ngadto sa mga Israelinhon si Adoram,12:18 Adoram: o, Adoniram. ang tigdumala sa mga tawong gipugos sa pagpatrabaho, aron makig-areglo kanila. Apan gibato siya sa mga Israelinhon hangtod namatay. Pagkadungog niini ni Rehoboam, midali-dali siyag sakay sa iyang karwahe ug miikyas ngadto sa Jerusalem. 19Hangtod karon nagarebelde pa gihapon ang mga Israelinhon sa mga kaliwat ni David.
20Sa dihang nabalitaan sa mga Israelinhon nga nahibalik na si Jeroboam, gipatawag nila kini sa usa ka panagtigom, ug gihimo nilang hari sa tibuok Israel. Ang tribo lang ni Juda ang nagpabilin nga maunongon sa panimalay ni David.
Gipasidan-an ni Shemaya si Rehoboam
(2 Cro. 11:1-4)
21Pag-abot ni Rehoboam sa Jerusalem, gitigom niya ang hanas nga mga sundalo gikan sa mga tribo sa Juda ug Benjamin. Nakatigom siyag 180,000 ka mga sundalo aron sa pagpakiggira sa katawhan sa Israel ug sa pagbawi sa iyang gingharian. 22Apan miingon ang Dios kang Shemaya nga iyang alagad, 23“Sultihi si Rehoboam nga hari sa Juda, nga anak ni Solomon, ug ang tanang katawhan sa Juda ug Benjamin ug ang uban pang mga tawo nga nagpuyo uban kanila 24nga ako, ang Ginoo, nagaingon: ‘Ayaw kamo pakiggira sa inyong kadugo nga mga Israelinhon. Pamauli kamo, kay pagbuot ko kining tanan.’ ” Mituman sila sa Ginoo ug namauli, sumala sa gimando sa Ginoo.
Nagpahimo si Jeroboam ug Bulawan nga mga Baka
25Gipatukod pag-usab ni Jeroboam ang lungsod sa Shekem sa kabungtoran sa Efraim, ug didto siya nagpuyo. Unya miadto siya sa Penuel ug gipatukod usab niya kini. 26Miingon siya sa iyang kaugalingon, “Lagmit mahibalik ang gingharian sa panimalay ni David 27kon magpadayon ang katawhan sa pag-adto sa Jerusalem aron sa paghalad didto sa templo sa Ginoo. Mahimong mobalik sila pag-unong sa ilang agalon nga si Rehoboam nga hari sa Juda. Ug kon mahitabo kana, patyon nila ako ug mobalik sila kang Rehoboam.”
28Busa human magpatambag si Jeroboam bahin niini, nagpahimo siya ug duha ka bulawan nga baka. Unya miingon siya sa mga tawo, “Mga Israelinhon, hasol na kaayo alang kaninyo nga moadto pa sa Jerusalem. Ania ang inyong mga dios nga nagpagawas kaninyo gikan sa Ehipto.” 29Ang usa ka bulawan nga baka gipabutang niya sa Betel ug ang usa sa Dan. 30Kining gihimo ni Jeroboam nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel. Nangadto sila bisan sa Dan aron sa pagsimba.
31Nagpahimo pa gayod si Jeroboam ug mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit, ug gipaalagad niya ingon nga mga pari ang mga tawo nga dili mga kaliwat ni Levi. 32Gihimo usab niya ang usa ka adlaw nga kasaulogan sa ika-15 nga adlaw sa ikawalo nga bulan, sama sa kasaulogan nga ginahimo sa Juda. Naghalad siya didto sa halaran sa Betel ug mga halad alang sa bulawan nga mga baka nga iyang gipahimo, ug nagbutang siya ug mga pari sa mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit nga iyang gipahimo. 33Sa ika-15 nga adlaw sa ika-8 nga bulan, adlaw nga siya mismo ang nagpili, naghalad siya sa halaran nga iyang gipahimo didto sa Betel, ug iyang gisugdan ang kasaulogan alang sa mga Israelinhon.
Atifi Fam Mmusuakuo No Te Atua
1Rehoboam kɔɔ Sekem, ɛfiri sɛ, na Israelfoɔ nyinaa akɔ hɔ sɛ wɔrekɔsi no ɔhene. 2Ɛberɛ a Nebat babarima Yeroboam tee sɛ Salomo awuo no, ɔfiri Misraim baeɛ, ɛfiri sɛ ɔdwane firii ɔhene Salomo nsam kɔtenaa Misraim. 3Enti, Israel mpanimfoɔ soma ma wɔkɔfaa Yeroboam, na Israel nnipadɔm no nyinaa kɔɔ Rehoboam nkyɛn, ne no kɔkasaeɛ sɛ, 4“Wʼagya hyɛɛ yɛn ma yɛyɛɛ adwumaden. Yɛsrɛ wo, te saa adwumaden ne apeatoɔ adesoa duruduru a wʼagya de soaa yɛn no so. Woyɛ saa a, yɛbɛsom wo nokorɛ mu.”
5Rehoboam buaa sɛ, “Momma me nnansa na menwene mo asɛm yi ho. Ɛno akyi, mommra mmɛgye me mmuaeɛ.” Enti, nnipa no sane kɔeɛ.
6Na ɔhene Rehoboam ne ne mpanimfoɔ a wɔsom nʼagya Salomo ɛberɛ a ɔte ase no tuu asɛm no ho agyina. Ɔbisaa mpanimfoɔ no sɛ, “Moka asɛm no ho ɛdeɛn? Mmuaeɛ bɛn na memfa mma saa nnipa yi?”
7Wɔbuaa no sɛ, “Sɛ ɛnnɛ yi, wopɛ sɛ woyɛ ɔsomfoɔ ma saa nnipa yi, na woma wɔn mmuaeɛ pa a, ɛnneɛ, daa wɔbɛsom wo nokorɛ mu.”
8Nanso Rehoboam amfa afotuo a mpanimfoɔ no tuu no no. Mmom, ɔkɔɔ nʼatipɛnfoɔ mmabunu bi a ɔne wɔn sii so a na wɔtu no fo no nkyɛn. 9Ɔbisaa wɔn sɛ, “Mo nso mo adwene ne sɛn? Mmuaeɛ bɛn na memfa nkɔma nnipa a wɔpɛ sɛ mete adesoa a mʼagya de soaa wɔn no so?”
10Nʼatipɛnfoɔ mmabunu buaa no sɛ, “Ka kyerɛ wɔn a wɔnwiinwii no sɛ, ‘Me kɔkorɔbɛto mu pi sene mʼagya asene; sɛ modwene sɛ ɔhyɛɛ mo so dodo a, montwɛn na monhwɛ sɛdeɛ mɛyɛ.’ 11Aane, mʼagya yɛɛ den wɔ mo so, na mɛyɛ aboro saa. Mʼagya kaa mo mpire a, me deɛ mede anyanyankyerɛ bɛkeka mo.”
12Nnansa akyi, Yeroboam ne nnipa no nyinaa sane baa sɛ wɔrebɛtie Rehoboam mmuaeɛ, sɛdeɛ ɔkaeɛ no. 13Ɔhene no buaa nnipa no abufuo so. Wamfa mpanimfoɔ no afotuo no; 14ɔfaa mmabunu no afotuo. Ɔka kyerɛɛ nnipa no sɛ, “Mʼagya yɛɛ den wɔ mo so, na mɛyɛ aboro saa. Mʼagya hwee mo mpire na me deɛ mede anyanyankyerɛ bɛkeka mo.” 15Enti, ɔhene no antie nnipa no adesrɛ. Sɛdeɛ nneɛma mu daneeɛ no nyinaa firi Awurade, ɛfiri sɛ, ɛmaa asɛm a Awurade nam Ahiya a ɔfiri Silo so ka kyerɛɛ Nebat babarima Yeroboam no baa mu.
16Ɛberɛ a Israel nyinaa hunuu sɛ ɔhene anyɛ wɔn abisadeɛ amma wɔn no, wɔteateaam sɛ, “Yɛne Dawid nni hwee yɛ! Yɛne Yisai babarima no nni hwee yɛ! Israel, momma yɛnkɔ yɛn nkyi! Dawid, hwɛ wʼankasa wo fie so!” Enti, Israelfoɔ no sane kɔɔ wɔn fie. 17Na Rehoboam toaa so dii Israelfoɔ a wɔtenaa Yuda nkuro so no nyinaa so ɔhene.
18Na ɔhene Rehoboam somaa Adoram a na ɔtua adwumayɛfoɔ ano no sɛ ɔnkɔhwɛ, na asomdwoeɛ mmra, nanso Israel nyinaa sii no aboɔ, kumm no. Ɛberɛ a ɔhene Rehoboam tee saa asɛm yi no, ntɛm ara, ɔhuri tenaa ne teaseɛnam mu, dwane kɔɔ Yerusalem. 19Israel mmusuakuo a wɔwɔ atifi fam no ampene sɛ Dawid aseni bɛdi wɔn so, de bɛsi ɛnnɛ.
20Ɛberɛ a Israelfoɔ tee sɛ Yeroboam firi Misraim asane aba no, wɔyɛɛ nhyiamu, sii no ɔhene wɔ Israel nyinaa so. Enti, Yuda abusuakuo no nko ara na wɔkaeɛ, somm Dawid fie nokorɛ mu.
Semaia Nkɔmhyɛ
21Ɛberɛ a Rehoboam duruu Yerusalem no, ɔboaboaa Yuda ne Benyamin akodɔm ano. Ɔyii akofoɔ mpem ɔha ne aduɔwɔtwe, sɛ wɔrekɔko atia Israel akodɔm, na wɔafa ahemman no adi so.
22Nanso, Onyankopɔn ka kyerɛɛ Semaia, Onyankopɔn onipa no sɛ, 23“Ka kyerɛ Salomo babarima Rehoboam, Yudahene ne nnipa a wɔfiri Yuda ne Benyamin sɛ, 24‘Sɛdeɛ Awurade seɛ nie, Mo ne mo nuanom Israelfoɔ nntwa mo ho nko. Monsane nkɔ mo akyi, na deɛ asi no nyinaa firi me!’ ” Enti, wɔtiee Awurade asɛm no, sane kɔɔ wɔn fie sɛdeɛ Awurade hyɛeɛ no.
Yeroboam Yɛ Sika Anantwie
25Yeroboam kyekyeree Sekem kuro wɔ Efraim bepɔ asase so, ma ɛbɛyɛɛ ne kuropɔn. Akyire yi, ɔkɔkyekyeree kuro Penuel. 26Yeroboam dwenee ho dinn, see nʼakomam sɛ, “Sɛ manhwɛ yie a, ahemman no bɛsane akɔ Dawid fiefoɔ adedifoɔ nsam. 27Na sɛ wɔkɔ Yerusalem, kɔbɔ afɔdeɛ wɔ Awurade Asɔredan mu nso a, wɔbɛsom Yudahene Rehoboam. Ɛba saa a, wɔbɛkum me, de ɔno mmom asi wɔn so ɔhene.”
28Enti, ɔtiee deɛ nʼafotufoɔ ka, na ɔyɛɛ sikakɔkɔɔ anantwie mma mmienu. Ɔka kyerɛɛ nnipa no sɛ, “Ɛyɛ ɔbrɛ bebree sɛ mobɛforo akɔ Yerusalem akɔsom. Ɛno enti, Israel, yeinom ne anyame a wɔyii mo firii Misraim!” 29Ɔde nantwie mma ahoni yi sisii Israel anafoɔ ne atifi, wɔ Bet-El ne Dan. 30Yei bɛyɛɛ bɔne kɛseɛ, ɛfiri sɛ, nnipa no somm ahoni no, a na mpo wɔtwa ɛkwan kɔ Dan.
31Yeroboam12.31 Yeroboam yii asɔfoɔ a wɔnyɛ Lewifoɔ, ɛfiri sɛ, na Lewifoɔ bebree ne Rehoboam adwane kɔ Yerusalem akɔpɛ dwanekɔbea (2 Be 11.13-17). sisii abosonnan wɔ nkokoɔ so, na ɔpaa asɔfoɔ firii nnipa no mu a na wɔmfiri Lewi asɔfoɔ abusua mu. 32Yeroboam hyehyɛɛ nyamesom dapɔnna wɔ Bet-El a na wɔdi saa nna no Bul bosome (bɛyɛ Ahinime) mu a na ɛte sɛ Yuda Dwanekɔbea Afahyɛ no ara. Bet-El hɔ na ɔno ankasa bɔɔ afɔdeɛ maa anantwie mma ahoni a wayɛ no. Na Bet-El hɔ ara nso, na ɔpaa asɔfoɔ, maa abosomfie a ɔsisiiɛ no. 33Na ɔno ankasa yii da bi too hɔ, Bul bosome (bɛyɛ Ɔsannaa) mfimfini mu hɔ, na Yeroboam kɔbɔɔ afɔdeɛ wɔ afɔrebukyia so wɔ Bet-El. Ɔhyɛɛ anyamesom afahyɛ ase maa Israel, na ɔforo kɔɔ afɔrebukyia no so kɔhyee aduhwam.
