Mmebusɛm 22 – AKCB & NAV

Akuapem Twi Contemporary Bible

Mmebusɛm 22:1-29

1Din pa ye sen ahonya bebrebe;

sɛ wobedi wo ni ye sen dwetɛ anaa sikakɔkɔɔ.

2Ɔdefo ne ohiani wɔ ade baako,

Awurade ne wɔn nyinaa Yɛfo.

3Onitefo hu amanehunu a ɛreba na ohintaw ne ho,

nanso atetekwaa kɔ nʼanim konya amane.

4Ahobrɛase ne Awuradesuro

ɛma ahonya ne anuonyam ne nkwa.

5Nsɔe ne mfiri wɔ amumɔyɛfo akwan so,

nanso nea ɔbɔ ne kra ho ban no mmɛn ho.

6Kyerɛ abofra ɔkwan a ɔmfa so,

na sɛ onyin a ɔremfi so.

7Adefo di ahiafo so,

na boseagyefo yɛ nea ɔde fɛm somfo.

8Nea odua amumɔyɛsɛm no twa ɔhaw

na wɔbɛsɛe nʼabufuwhyew abaa.

9Ɔyamyefo benya nhyira

efisɛ ɔne ahiafo kyɛ nʼaduan.

10Pam ɔfɛwdifo na basabasayɛ nso bɛkɔ;

ntɔkwaw ne animka to atwa.

11Obi a ɔdɔ koma a mu tew na ne kasa ho yɛ nyam no,

benya ɔhene afa no adamfo.

12Awurade ani wɛn nimdeɛ,

na ɔsɛe ɔtorofo nsɛm.

13Ɔkwadwofo ka se, “Gyata bi wɔ mfikyiri hɔ!”

anaasɛ, “Wobekum me wɔ mmɔnten so.”

14Ɔbea waresɛefo anom yɛ amoa donkudonku;

nea ɔhyɛ Awurade abufuw ase no bɛtɔ mu.

15Agyimisɛm kyekyere abofra koma ho,

nanso nteɛso abaa bɛpam no akɔ akyiri.

16Obi besisi ohiani de apɛ ahonya,

anaa ɔbɛkyɛ ɔdefo ade, ne nyinaa de no kɔ ohia mu.

Anyansasɛm

17Yɛ aso na tie anyansasɛm yi;

fa wo koma di me nkyerɛkyerɛ akyi,

18efisɛ eye sɛ wokora saa nsɛm yi wɔ wo koma mu,

na ne nyinaa ada wʼano.

19Sɛ ɛbɛyɛ a wode wo ho bɛto Awurade so,

merekyerɛkyerɛ wo nnɛ, yiw ɛyɛ wo.

20Menkyerɛw mmɛ aduasa mmaa wo,

nea ɛyɛ afotusɛm ne nimdeɛ,

21a ɛkyerɛkyerɛ wo nokware ne nea akyinnye nni ho,

sɛnea wubenya mmuae pa ama nea ɔsomaa wo no ana?

22Mmɔ ahiafo korɔn, sɛ wɔyɛ ahiafo nti,

na nsisi wɔn a wonni bi wɔ asennii,

23efisɛ Awurade bedi wɔn asɛm ama wɔn,

na wafom afa wɔn a wɔfom ahiafo fa.

24Mfa obi a ne koma yɛ den no adamfo,

na mfa wo ho mmɔ nea ne bo nkyɛ fuw,

25anyɛ saa a, wubesua nʼakwan

na woakɔtɔ afiri mu.

26Nyɛ nea ɔde ne nsa hyɛ krataa ase di akagyinamu

anaasɛ odi akagyinamu;

27na sɛ wunni nea wɔde tua a

wobehuam wo mpa mpo afi wʼase.

28Ntutu tete abo a wɔde ato hye,

nea wo nenanom de sisii hɔ no.

29Wuhu obi a ne nsa akokwaw nʼadwuma ho ana?

Ahemfo anim na ɔbɛsom,

na ɔrensom wɔ mpapahwekwa anim.

Ketab El Hayat

الأمثال 22:1-29

1الصِّيتُ مُفَضَّلٌ عَلَى الْغِنَى الطَّائِلِ، وَنِعْمَةُ الْمَعْرُوفِ خَيْرٌ مِنَ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ. 2الْغَنِيُّ وَالْفَقِيرُ مُتَمَاثِلانِ إِذْ إِنَّ الرَّبَّ هُوَ صَانِعُهُمَا. 3يَرَى العَاقِلُ الشَّرَّ فَيَتَوَارَى، أَمَّا الْجَاهِلُ فَيُقْبِلُ إِلَيْهِ وَيُعَاقَبُ. 4ثَوَابُ التَّوَاضُعِ وَتَقْوَى الرَّبِّ هُوَ الْغِنَى وَالْكَرَامَةُ وَالْحَيَاةُ. 5فِي طَرِيقِ الْمُلْتَوِي شَوْكٌ وَأَشْرَاكٌ، وَمَنْ يَصُونُ نَفْسَهُ يَتَفَادَاهَا. 6دَرِّبِ الْوَلَدَ بِمُقْتَضَى مَوَاهِبِهِ وَطَبِيعَتِهِ، فَمَتَى شَاخَ لَا يَمِيلُ عَنْهَا. 7الْغَنِيُّ يَسُودُ عَلَى الْفَقِيرِ، وَالْمُقْتَرِضُ مُسْتَعْبَدٌ لِلْمُقْرِضِ. 8مَنْ زَرَعَ ظُلْماً يَحْصُدُ بَلِيَّةً، وَيَفْقِدُ مَالَهُ مِنْ سُلْطَانٍ. 9الْكَرِيمُ يَتَمَتَّعُ بِالْبَرَكَةِ لأَنَّهُ يَقْتَسِمُ خُبْزَهُ مَعَ الْفَقِيرِ.

10اطْرُدِ الْمُسْتَهْزِئَ، فَيَخْرُجَ الْخِصَامُ، وَيَتَوَقَّفَ الشِّجَارُ وَالإِسَاءَةُ. 11مَنْ يُحِبُّ طَهَارَةَ الْقَلْبِ، وَيَتَحَلَّى بِجَمَالِ الْحَدِيثِ، يَضْحَى الْمَلِكُ صَدِيقاً لَهُ. 12عَيْنَا الرَّبِّ تَرْعَيَانِ الْمَعْرِفَةَ، وَهُوَ يُخَرِّبُ كَلامَ الْغَادِرِينَ. 13قَالَ الْكَسُولُ: فِي الْخَارِجِ أَسَدٌ يَفْتَرِسُنِي إِنْ خَرَجْتُ إِلَى الشَّوَارِعِ. 14فَمُ الْعَاهِرَةِ حُفْرَةٌ عَمِيقَةٌ فَمَنْ سَخَطَ الرَّبُّ عَلَيْهِ يَهْوِي فِيهَا. 15الْحَمَاقَةُ مُتَأَصِّلَةٌ فِي قَلْبِ الْوَلَدِ، وَعَصَا التَّأْدِيبِ تَطْرُدُهَا مِنْهُ. 16مَنْ يَظْلِمُ الْفَقِيرَ لِيَثْرَى ظُلْماً، وَمَنْ يُهْدِي الْغَنِيَّ (عَلَى حِسَابِ الْفَقِيرِ) يَنْتَهِي بِهِ الأَمْرُ إِلَى الْعَوَزِ.

كلام الحكماء

القول الأول

17أَرْهِفْ أُذُنَكَ وَاسْتَمِعْ لِكَلامِ الْحُكَمَاءِ، وَلْيَعْزِمْ قَلْبُكَ عَلَى إِدْرَاكِ مَعْرِفَتِي، 18فَتَطِيبَ إِنْ حَفِظْتَهَا فِي قَرَارَةِ نَفْسِكَ، وَثَبَّتَّهَا دَائِماً عَلَى شَفَتَيْكَ. 19إِيَّاهَا قَدْ لَقَّنْتُكَ أَنْتَ الْيَوْمَ لِيَكُونَ اتِّكَالُكَ عَلَى الرَّبِّ. 20أَلَمْ أَكْتُبْ لَكَ ثَلاثِينَ قَوْلاً مِنْ مَأْثُورِ الْمَشُورَةِ وَالْحِكَمِ؟ 21لأُعَلِّمَكَ قَوْلَ الْحَقِّ الْيَقِينِ لِتَرُدَّ جَوَابَ صِدْقٍ لِلَّذِينَ أَرْسَلُوكَ.

القول الثاني

22لَا تَسْلُبِ الْفَقِيرَ لأَنَّهُ فَقِيرٌ، وَلا تَسْحَقِ الْبَائِسَ الْمَاثِلَ عِنْدَ الْبَابِ، 23لأَنَّ الرَّبَّ يُدَافِعُ عَنْ دَعْوَاهُمْ، وَيُهْلِكُ نَاهِبِيهِمْ.

القول الثالث

24لَا تُصَادِقْ رَجُلاً غَضُوباً، وَلا تُرَافِقْ رَجُلاً سَاخِطاً، 25لِئَلّا تَأْلَفَ تَصَرُّفَاتِهِ، وَتُوْقِعَ نَفْسَكَ فِي الشَّرَكِ.

القول الرابع

26لَا تَكُنْ مِنَ الَّذِينَ يَضْمَنُونَ غَيْرَهُمْ بِصَفْقِ الْكَفِّ، وَلا مِنْ كَافِلِي الدُّيُونِ، 27إِنْ لَمْ يَكُنْ عِنْدَكَ مَا يَفِي الدَّيْنَ، فَلِمَاذَا يُصَادِرُونَ فِرَاشَكَ الَّذِي تَنَامُ عَلَيْهِ؟

القول الخامس

28لَا تَنْقُلْ مَعَالِمَ التُّخْمِ الْقَدِيمِ الَّذِي أَقَامَهُ آبَاؤُكَ.

القول السادس

29أَرَأَيْتَ الإِنْسَانَ الْمُجِدَّ فِي عَمَلِهِ؟ إِنَّهُ يَمْثُلُ أَمَامَ الْمُلُوكِ لَا أَمَامَ الرَّعَاعِ!