Mmebusɛm 10 – AKCB & NAV

Akuapem Twi Contemporary Bible

Mmebusɛm 10:1-32

Salomo Mmebusɛm

1Salomo mmebusɛm:

Ɔba nyansafo ma nʼagya ani gye,

na ɔba kwasea brɛ ne na awerɛhow.

2Ɔkwan bɔne so ahonya nni bo,

nanso trenee gye onipa fi owu mu.

3Awurade remma ɔkɔm nne ɔtreneeni

na omumɔyɛfo de, ɔka nʼadepa gu.

4Nsa a ɛnyɛ adwuma ma onipa di hia,

nanso nsiyɛfo nsa de ahonya ba.

5Nea ɔboaboa nnɔbae ano wɔ ahuhurubere no yɛ ɔba nyansafo

na nea ɔda wɔ twabere mu no yɛ ɔba nimguaseni.

6Atreneefo hyɛ nhyira kyɛw

na akakabensɛm ayɛ omumɔyɛfo anom ma.

7Ɔtreneeni nkae yɛ nhyira,

na omumɔyɛfo din bɛporɔw.

8Koma mu nyansafo tie ɔhyɛ nsɛm,

na ɔkwasea kasafo hwe ase.

9Ɔnokwafo nantew dwoodwoo,

na nea ɔfa akwan kɔntɔnkye so no ho bɛda adi.

10Nea ɔde nitan bu nʼani no de ɔhaw ba,

na ɔkwasea kasafo hwe ase.

11Ɔtreneeni anom yɛ nkwa asuti,

na akakabensɛm ayɛ omumɔyɛfo anom ma.

12Ɔtan kanyan mpaapaemu,

nanso ɔdɔ kata mfomso nyinaa so.

13Wohu nyansa wɔ nhumufo anom,

na abaa fata nea onni adwene akyi.

14Anyansafo kora nimdeɛ,

nanso ɔkwasea ano frɛfrɛ ɔsɛe.

15Adefo ahonya yɛ wɔn kuropɔn a wɔabɔ ho ban,

nanso ahiafo hia yɛ wɔn asehwe.

16Atreneefo akatua de nkwa brɛ wɔn,

na nea amumɔyɛfo nya no de asotwe brɛ wɔn.

17Nea otie ntetew pa no kyerɛ nkwa kwan,

na nea ɔpo nteɛso no di afoforo anim yera kwan.

18Nea ɔkata nitan so no yɛ ɔtorofo,

na nea odi nseku no yɛ ɔkwasea.

19Mfomso mpa ɔkasa bebree mu,

na nea ɔkora ne tɛkrɛma no yɛ onyansafo.

20Ɔtreneeni tɛkrɛma yɛ dwetɛ ankasa

nanso omumɔyɛfo koma nni bo.

21Atreneefo ano ma bebree aduan,

na atemmu a nkwaseafo nni nti wowuwu.

22Awurade nhyira de ahonya ba,

na ɔmfa ɔbrɛ mmata ne nya ho.

23Bɔneyɛ yɛ anigyede ma ɔkwasea,

nanso nea ɔwɔ nimdeɛ anigye wɔ nyansa mu.

24Nea amumɔyɛfo suro no bɛba wɔn so;

na nea atreneefo pɛ no, wɔde bɛma wɔn.

25Sɛ ahum no betwa mu a, amumɔyɛfo yera,

nanso atreneefo gyina hɔ pintinn afebɔɔ.

26Sɛnea nsa keka ɛse, na wusiw kɔ aniwa no,

saa ara na ɔkwadwofo yɛ ma wɔn a wɔsoma no.

27Awurade suro ma nkwa tenten,

nanso wotwa amumɔyɛfo nkwa so.

28Atreneefo anidaso de ahotɔ ba,

nanso amumɔyɛfo anidaso nkosi hwee.

29Awurade kwan yɛ guankɔbea ma ɔtreneeni,

nanso ɛyɛ ɔsɛe ma wɔn a wɔyɛ bɔne.

30Wɔrentɔre atreneefo ase da,

nanso amumɔyɛfo renka asase no so.

31Nyansa fi ɔtreneeni anom ba

nanso tɛkrɛma a ɛdaadaa no, wobetwa akyene.

32Ɔtreneeni ano nim ade a ɛfata

na omumɔyɛfo ano nim nea ɛyɛ nnaadaasɛm nko ara.

Ketab El Hayat

الأمثال 10:1-32

أمثال سليمان

1هَذِهِ أَمْثَالُ سُلَيْمَانَ: الابْنُ الْحَكِيمُ مَسَرَّةٌ لأَبِيهِ، وَالابْنُ الْجَاهِلُ حَسْرَةٌ لأُمِّهِ. 2كُنُوزُ الْمَالِ الْحَرَامِ لَا تُجْدِي، وَلَكِنَّ الْحَقَّ يُنَجِّي مِنَ الْمَوْتِ. 3لَا يُجِيعُ الرَّبُّ نَفْسَ الصِّدِّيقِ، أَمَّا هَوَى الأَشْرَارِ فَيَنْبِذُهُ. 4الْعَامِلُ بِيَدٍ مُسْتَرْخِيَةٍ يَفْتَقِرُ، أَمَّا الْيَدُ الْكَادِحَةُ فَتُغْنِي. 5مَنْ يَجْمَعُ فِي الصَّيْفِ مَؤُونَتَهُ هُوَ ابْنٌ عَاقِلٌ، أَمَّا الَّذي يَنَامُ فِي مَوْسِمِ الْحَصَادِ فَهُوَ ابْنٌ مُخْزٍ. 6تُتَوِّجُ الْبَرَكَاتُ رَأْسَ الصِّدِّيقِ، أَمَّا فَمُ الأَشْرَارِ فَيَطْغَى عَلَيْهِ الظُّلْمُ. 7ذِكْرُ الصِّدِّيقِ بَرَكَةٌ، وَاسْمُ الأَشْرَارِ يَعْتَرِيهِ الْبِلَى. 8الْحَكِيمُ الْقَلْبِ يَتَقَبَّلُ الْوَصَايَا، وَالْمُتَبَجِّحُ الشَّفَتَيْنِ مَصِيرُهُ الْخَرَابُ. 9الَّذي يَسْلُكُ بِاسْتِقَامَةٍ يَسِيرُ مُطْمَئِنّاً، وَذُو الطُّرُقِ الْمُنْحَرِفَةِ يُفْتَضَحُ. 10مَنْ يَغْمِزُ بِعَيْنِهِ مَكْراً يُوَلِّدُ غَمّاً. وَالْمُوَبِّخُ بِجُرْأَةٍ يَصْنَعُ سَلاماً.

11فَمُ الصِّدِّيقِ يَنْبُعُ بِكَلامِ الْحَيَاةِ، أَمَّا فَمُ الشِّرِّيرِ فَيَطْغَى عَلَيْهِ الظُّلْمُ. 12الْبَغْضَاءُ تُثِيرُ الْخُصُومَاتِ، وَالْمَحَبَّةُ تَسْتُرُ جَمِيعَ الذُّنُوبِ. 13فِي شَفَتَيِ الْعَاقِلِ تَكْمُنُ حِكْمَةٌ أَمَّا الْعَصَا فَمِنْ نَصِيبِ ظَهْرِ الأَحْمَقِ. 14الْحُكَمَاءُ يَذْخَرُونَ الْمَعْرِفَةَ، أَمَّا فَمُ الْغَبِيِّ فَيَجْلِبُ الدَّمَارَ. 15ثَرْوَةُ الْغَنِيِّ قَلْعَتُهُ الْحَصِينَةُ، وَفِي فَقْرِ الْمَسَاكِينِ هَلاكُهُمْ. 16عَمَلُ الصِّدِّيقِ يُفْضِي إِلَى الْحَيَاةِ، وَرِبْحُ الشِّرِّيرِ يُؤَدِّي إِلَى الْخَطِيئَةِ. 17مَنْ يَعْمَلْ بِمُقْتَضَى التَّعْلِيمِ يَسِرْ فِي دَرْبِ الْحَيَاةِ، وَمَنْ يَرْفُضِ التَّأْدِيبَ يَضِلّ. 18مَنْ يُضْمِرْ الْبَغْضَاءَ تَنْطِقْ شَفَتَاهُ بِالْكَذِبِ، وَمَنْ جَاهَرَ بِالْمَذَمَّةِ فَهُوَ أَحْمَقُ. 19فِي كَثْرَةِ الْكَلامِ زَلّاتُ لِسَانٍ، وَمَنْ يَضْبِطُ شَفَتَيْهِ فَهُوَ عَاقِلٌ. 20كَلامُ الصِّدِّيقِ كَالْفِضَّةِ الْمُصَفَّاةِ، وَقَلْبُ الشِّرِّيرِ يَخْلُو مِنْ كُلِّ قِيمَةٍ. 21كَلامُ الصِّدِّيقِ يُفِيدُ كَثِيرِينَ، أَمَّا الْحَمْقَى فَيَمُوتُونَ مِنْ سُوءِ الْفَهْمِ. 22فِي بَرَكَةِ الرَّبِّ غِنىً وَلا تُضِيفُ إِلَيْهَا الْمَشَقَّةُ تَعَباً.

23ارْتِكَابُ الْفَاحِشَةِ عِنْدَ الْجَاهِلِ كَاللَّعِبِ، أَمَّا حُسْنُ التَّصَرُّفِ فَمَسَرَّةٌ لِلْحَكِيمِ. 24مَا يَخْشَى مِنْهُ الشِّرِّيرُ يُقْبِلُ إِلَيْهِ، وَشَهْوَةُ الصِّدِّيقيِنَ تُمْنَحُ لَهُمْ. 25يَتَلاشَى الشِّرِّيرُ كَمَا تَتَلاشَى الزَّوْبَعَةُ، أَمَّا الصِّدِّيقُ فَيَخْلُدُ إِلَى الأَبَدِ. 26الْكَسُولُ لِمَنْ أَرْسَلَهُ كَالْخَلِّ لِلأَسْنَانِ أَوْ كَالدُّخَانِ لِلْعَيْنَيْنِ. 27تَقْوَى الرَّبِّ تُطِيلُ أَيَّامَ الْحَيَاةِ، أَمَّا سِنُو الشِّرِّيرِ فَتُقْصَرُ. 28الْبَهْجَةُ هِيَ أَمَلُ الصِّدِّيقِ، وَرَجَاءُ الأَشْرَارِ مَآلُهُ الفَنَاءُ. 29طَرِيقُ الرَّبِّ هُوَ مَلاذٌ لِلْمُسْتَقِيمِينَ، وَدَمَارٌ لِفَاعِلِي الإِثْمِ. 30لَا يُزَحْزَحُ الصِّدِّيقُ أَبَداً، أَمَّا الأَشْرَارُ فَلا يَسْكُنُونَ الأَرْضَ. 31مِنْ فَمِ الصِّدِّيقِ تَفِيضُ الْحِكْمَةُ، وَاللِّسَانُ الْمُخَاتِلُ يُقْطَعُ. 32شَفَتَا الصِّدِّيقِ تُدْرِكَانِ مَا هُوَ حَقٌّ، فَتَنْطِقَانِ بِهِ، وَفَمُ الشِّرِّيرِ لَا يَتَكَلَّمُ إِلّا بِالْبَاطِلِ.