Wosi Yehu Israelhene
1Na odiyifo Elisa afrɛ adiyifo no mu baako afi adiyifokuw no mu. Ɔka kyerɛɛ no se, “Siesie wo ho, na kɔ Ramot-Gilead. Fa saa toa a ngo wɔ mu yi ka wo ho kɔ. 2Hwehwɛ Yehosafat babarima Yehu a ɔyɛ Nimsi nena no. Frɛ no fi ne nnamfo mu, na fa no kɔ pia mu, 3na hwie ngo no gu ne tirim. Ka kyerɛ no se, ‘Sɛnea Awurade se ni: Meresra wo ngo, ama woabedi Israel so hene.’ Afei, bue ɔpon no na guan, nsɛe bere!”
4Enti odiyifo kumaa no kɔɔ Ramot-Gilead. 5Oduu hɔ no, ohuu Yehu sɛ ɔne asraafo mpanyimfo bi reyɛ nhyiamu. Ɔkae se, “Ɔsahene, mewɔ nkra bi de ma wo.”
Yehu bisae se, “Yɛn mu hena?”
Obuae se, “Wo a woyɛ ɔsahene no.”
6Enti Yehu gyaw wɔn a aka no hɔ, kɔɔ fie. Na odiyifo kumaa no hwiee ngo no guu Yehu tirim, kae se, “Sɛnea Awurade, Israel Nyankopɔn, se ni: Mesra wo ngo sɛ di Awurade nkurɔfo Israelfo so hene. 7Ɛsɛ sɛ wosɛe Ahab, wo wura no, fi. Saa ɔkwan no so na mɛfa atua mʼadiyifo a wokunkum wɔn ne Awurade asomfo no nyinaa a Isebel kunkum wɔn no so ka. 8Ɛsɛ sɛ wɔpepa Ahabfifo nyinaa fi hɔ—ɔbarima biara, ɔsomfo ne nea ɔde ne ho nyinaa a wɔwɔ Israel. 9Mɛsɛe Ahab fi, sɛnea mesɛee Nebat babarima Yeroboam ne Ahiya babarima Baasa afi no. 10Na akraman bɛwe Isebel nam wɔ Yesreel asase so, na obiara rensie no.” Afei, odiyifo kumaa no buee pon no, tuu mmirika guanee.
11Yehu san kɔɔ ne nkurɔfo mpanyimfo no nkyɛn. Wɔn mu baako bisaa no se, “Dɛn na damfo a ne ti asɛe no rehwehwɛ? Biribiara kɔ yiye ana?” Yehu buae se, “Wo ara wunim sɛnea ɔbarima no keka ne nsɛm fa.”
12Wɔn nyinaa kae se, “Woboa. Ka nokware.” Enti Yehu kae se, odiyifo no ayi akyerɛ no se Awurade asra no ngo sɛ ommedi Israel so hene.
13Wɔde wɔn ntade sesɛw atrapoe no so ntɛm ara, hyɛn torobɛnto, teɛteɛɛ mu se, “Yehu yɛ ɔhene.”
Yehu Kum Yoram Ne Ahasia
14Enti Yehosafat babarima Yehu a ɔyɛ Nimsi nena pam ɔhene Yoram ti so. Afei, na Yoram de ne ho akɔbɔ asraafo wɔ Ramot-Gilead a na wogyina de tia Aramhene Hasael asraafo no. 15Nanso na wɔapira Yoram wɔ ɔko no mu, ama wasan aba Yesreel sɛ ɔrebɛsa ne ho yare. Enti Yehu ka kyerɛɛ mmarima a wɔka ne ho no se, “Esiane sɛ mopɛ sɛ midi hene no nti, obiara nnguan nkɔ Yesreel nkɔka nea yɛayɛ wɔ hɔ no.” 16Na Yehu kɔtenaa teaseɛnam mu, kɔɔ Yesreel kɔhwehwɛɛ ɔhene Yoram a na wapira da hɔ no. Na Yudahene Ahasia nso wɔ hɔ bi.
17Ɔwɛmfo a na ɔwɔ Yesreel abantenten so no huu Yehu ne ne nkurɔfo sɛ wɔreba nti, ɔteɛɛ mu guu Yoram so se, “Mihu sɛ asraafo reba. Soma ɔpɔnkɔkafo bi, na ɔnkɔhwɛ sɛ wɔreba no asomdwoe so ana.” Ɔhene Yoram nso teɛɛ mu.
18Enti ɔpɔnkɔkafo no kohyiaa Yehu bisaa no se, “Ɔhene pɛ sɛ ohu sɛ moreba no asomdwoe so ana?”
Yehu buae se, “Wuhia asomdwoe de ayɛ dɛn? Di mʼakyi!”
Ɔwɛmfo no frɛɛ ɔhene se, “Ɔpɔnkɔkafo no ahyia wɔn, nanso ɔmma.”
19Enti ɔhene no somaa ɔpɔnkɔkafo a ɔto so abien. Okoduu wɔn nkyɛn bisae se, “Ɔhene pɛ sɛ ohu sɛ moreba no asomdwoe so ana?” Bio, Yehu bisae se, “Wuhia asomdwoe de ayɛ dɛn Di mʼakyi!”
20Ɔwɛmfo no teɛɛ mu se, “Ɔpɔnkɔkafo no ahyia wɔn, nanso ɔno nso mma. Ɛbɛyɛ Nimsi babarima Yehu a ɔka ɔpɔnkɔ mmirikatɛntɛ so no.”
21Ɔhene Yoram hyɛe se, “Ntɛm, monyɛ me teaseɛnam no krado mma me.” Na Israelhene Yoram ne Yudahene Ahasia tenatenaa wɔn nteaseɛnam mu kohyiaa Yehu. Wohyiaa no wɔ asase a na ɛyɛ Nabot, Yesreelni dea no so. 22Ɔhene Yoram bisae se, “Wobaa no asomdwoe so ana, Yehu?”
Yehu buae se, “Mpɛn dodow a wo na Isebel abosom ne ne bayi atwa yɛn ho ahyia yi, ɛbɛyɛ dɛn na maba no asomdwoe so?”
23Ɛnna ɔhene Yoram twee ne teaseɛnam pɔnkɔ no hama, de dan ɔpɔnkɔ no ani, guanee a ɔreteɛteɛ mu se, “Ɔmammɔfo Ahasia!”
24Na Yehu twee nʼagyan tow wɔɔ Yoram mmati ntam. Agyan no hwirew ne koma mu ma ɔtew hwee wɔ ne teaseɛnam no mu, wui. 25Yehu ka kyerɛɛ ne kunini Bidkar se, “Tow no kyene Nabot, Yesreelni no asase no so. Wokae bere a na yɛtete nteaseɛnam mu, di nʼagya Ahab akyi no? Awurade kae se, 26‘Meka ntam, di nsew sɛ, metua no so ka wɔ Nabot agyapade mu ha, sɛnea Awurade se ni,’ sɛ okum Nabot ne ne mmabarima nnɛra a mihuu no. Enti tow no kyene Nabot asase so ha, sɛnea Awurade kae no.”
27Bere a Yudahene Ahasia huu asɛm a asi no, oguan kɔɔ Bet-Hagan. Yehu taa no teɛteɛɛ mu se, “Munkum ɔno nso bi.” Enti wɔtow Ahasia agyan wɔɔ no wɔ ne teaseɛnam mu wɔ Gur atrapoe a ɛbɛn Yibleam. Otumi kɔe ara koduu Megido, na owui wɔ hɔ. 28Ne mpanyimfo de no too teaseɛnam mu, kɔɔ Yerusalem kosiee no wɔ ne mpanyimfo ho wɔ Dawid kurom. 29Na Ahasia dii ade wɔ Yuda no, na Israelhene Yoram nso adi ade mfe dubaako.
Isebel Wu
30Bere a ɔhemmea Isebel tee sɛ Yehu aba Yesreel no, ɔkekaa nʼanintɔn, yɛɛ ne ti fɛfɛɛfɛ, tɛw mfɛnsere mu. 31Bere a Yehu wuraa ahemfi pon no mu no, ɔhemmea no teɛɛ mu guu ne so se, “Owudifo, wobaa no asomdwoe so ana? Wote sɛ Simri a okum ne wura no.”
32Yehu pagyaw nʼani huu no wɔ mfɛnsere no mu teɛɛ mu se, “Hena na ɔwɔ mʼafa!” Na piamfo baanu anaa baasa hwɛɛ no. 33Yehu teɛɛ mu se, “Montow no nkyene fam.” Enti wɔtow no fii mfɛnsere no mu, maa ne mogya bi bɔ petee ɔfasu no ne nʼapɔnkɔ ho. Na Yehu maa nʼapɔnkɔ tiatiaa nʼamu no so.
34Na Yehu kɔɔ ahemfi hɔ kodidi, nomee. Akyiri no, ɔkae se, “Monkɔ nkosie ɔbea a wɔadome no yi, efisɛ ɔyɛ ɔhene babea.” 35Nanso wɔkɔɔ sɛ wɔrekosie no no, ne ti ne nan ne ne nsa nko ara na wohui.
36Bere a wɔbɛbɔɔ Yehu amanneɛ no, ɔkae se, “Eyi ne Awurade asɛm a ɔnam ne somfo Tisbini Elia so kae se, ‘Asasetam bi a ɛda Yesreel no so na akraman bɛwe Isebel nam no. 37Na nʼamu bɛbɔ apete, te sɛ wura wɔ Yesreel pɔw mu a ne saa nti, obiara ntumi nhu no.’ ”
Ginhimo si Jehu nga Hari sang Israel
1Ginpatawag ni Elisha ang isa ka miyembro sang grupo sang mga propeta kag ginsilingan, “Magpreparar ka sa pagkadto sa Ramot Gilead, kag dal-a ining tibod sang lana. 2Pag-abot mo didto, pangitaon mo dayon si Jehu nga anak ni Jehoshafat kag apo ni Nimshi. Kuhaon mo siya sa iya mga kaupod kag dal-on sa isa ka kuwarto nga duha lang kamo. 3Dayon kuhaon mo ang lana kag bubuan mo ang iya ulo kag magsiling, ‘Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: Ginpili ko ikaw nga hari sang Israel.’ Dayon magdali-dali ka guwa kag magdalagan.”
4Gani nagkadto ang bataon nga propeta sa Ramot Gilead. 5Pag-abot niya didto, nakita niya ang mga opisyal sang mga soldado nga nagapulungko. Nagsiling siya, “May mensahi ako para sa imo, sir.” Nagpamangkot si Jehu, “Para kay sin-o sa amon?” Nagsabat ang tawo, “Para sa imo, sir.” 6Nagtindog dayon si Jehu kag nagsulod sa balay. Ginbubuan siya dayon sang propeta sang lana sa ulo, kag ginsilingan, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo, ang Dios sang Israel: ‘Ginpili ko ikaw nga hari sang akon katawhan nga Israel. 7Laglagon mo ang panimalay ni Ahab nga imo agalon, agod mabalusan ko si Jezebel sa iya nga pagpamatay sa akon mga alagad nga mga propeta kag sa iban ko pa nga mga alagad. 8Malaglag ang bug-os nga panimalay ni Ahab. Pamatyon ko ang tanan nga miyembro sang iya panimalay nga mga lalaki, ulipon man ukon indi. 9Himuon ko sa panimalay ni Ahab ang akon ginhimo sa panimalay ni Jeroboam nga anak ni Nebat, kag sa panimalay ni Baasha nga anak ni Ahia. 10Kon parte kay Jezebel, pagakaunon siya sang mga ido didto sa duta sang Jezreel, kag wala sing may maglubong sa iya.’ ” Nagguwa dayon ang propeta kag nagdalagan.
11Pagbalik ni Jehu sa iya mga kaupod nga mga opisyal, ang isa sa ila nagpamangkot sa iya, “Ti, kamusta? Ngaa nagkadto sa imo atong buang-buang nga tawo?” Nagsabat si Jehu, “Nahibaluan naman ninyo kon sin-o siya kag kon ano ang iya mga ginahambal.” 12Nagsabat sila, “Indi ka magbutig sa amon. Sugiri kami kon ano gid ang iya ginsiling.” Nagsiling si Jehu, “Ginsilingan niya ako parte sa ginhambal sang Ginoo nga ginpili niya ako nga hari sang Israel.” 13Gin-uba gilayon sang mga opisyal ang ila mga kunop kag ginhumlad sa hagdanan nga ginatindugan ni Jehu. Ginpatunog dayon nila ang budyong kag nagsinggit, “Si Jehu na ang hari!”
Ginpatay ni Jehu si Joram kag si Ahazia
14Nagplano dayon si Jehu nga anak ni Jehoshafat kag apo ni Nimsi kontra kay Joram. (Sini nga tion, ginadepensahan ni Joram kag sang mga taga-Israel ang Ramot Gilead kontra kay Haring Hazael sang Aram. 15Pero napilasan si Joram sa pagpakig-away nila sa mga Arameanhon, gani nagpauli siya sa Jezreel sa pagpaayo sang iya mga pilas.) Nagsiling si Jehu sa iya kapareho nga mga opisyal, “Kon gusto ninyo ako nga mangin hari, indi ninyo pagtuguti nga may makaguwa sa sini nga banwa. Kay basi may magkadto sa Jezreel kag magpanugid didto nga ginhimo ninyo ako nga hari.” 16Nagsakay dayon si Jehu sa iya karwahe kag nagkadto sa Jezreel, nga sa diin nagapahuway si Joram. Didto man si Haring Ahazia sang Juda, kay nagbisita siya kay Joram.
17Karon, nakita sang guwardya sa tore sang Jezreel si Jehu nga nagapadulong kaupod ang iya mga soldado, gani nagsinggit siya, “May nagapadulong nga mga soldado!” Nagsabat si Joram, “Magpadala ka sang manugkabayo sa pagsugata sa ila sa paghibalo kon bala maayo ang ila tuyo sa pagkadto diri.” 18Gani naglakat ang isa ka manugkabayo sa pagsugata kay Jehu, kag nagsiling siya, “Gusto sang hari nga mahibaluan kon bala maayo ang inyo tuyo sa pagkadto diri.” Nagsabat si Jehu, “Ano ang imo labot? Magsunod ka sa akon!”
Nagsinggit ang guwardya sa hari, “Nakaabot na sa ila ang manugkabayo nga ginsugo mo, pero wala siya magbalik.” 19Gani nagpadala naman ang hari sang isa ka manugkabayo. Pag-abot niya sa ila nagsiling siya, “Gusto sang hari nga mahibaluan kon bala maayo ang inyo tuyo sa pagkadto diri.” Nagsabat si Jehu, “Ano ang imo labot? Magsunod ka sa akon!”
20Nagsinggit liwat ang guwardya sa hari, “Nakaabot na sa ila ang ikaduha nga manugkabayo nga ginsugo mo, pero wala man siya magbalik! Kag ang pangulo sang mga soldado puwerte kadasig magpadalagan, pareho kay Jehu!” 21Nagmando si Joram, “Ipreparar ninyo ang akon karwahe.” Kag sang napreparar na, naglakat si Haring Joram sang Israel kag si Haring Ahazia sang Juda sa pagsugata kay Jehu. Nagasakay sila sa ila tagsa ka karwahe. Kag nasugat-an nila si Jehu sa duta ni Nabot nga taga-Jezreel. 22Pagkakita ni Joram kay Jehu, ginpamangkot niya siya, “Maayo bala ang imo tuyo sa pagkadto diri, Jehu?” Nagsabat si Jehu, “Paano nga mangin maayo kon may ara gihapon sang pagbinabaylan kag pagsimba sa mga dios-dios nga gin-umpisahan sang imo iloy nga si Jezebel?” 23Ginpaliso dayon ni Joram ang iya kabayo kag ginpadalagan sing madasig. Nagsinggit siya kay Ahazia, “Nagtraidor si Jehu sa akon!”
24Ginkuha ni Jehu ang iya pana kag ginpana si Joram sa likod. Naglapos ang pana sa iya tagipusuon, kag nalup-og siya sa iya karwahe. 25Nagsiling si Jehu kay Bidkar nga iya opisyal, “Kuhaa ang bangkay ni Joram, kag ihaboy sa uma ni Nabot nga taga-Jezreel. Nadumduman mo bala sang nagasakay kita nga duha sa likod dampi ni Ahab nga iya amay? Naghambal ang Ginoo sang sini nga mensahi kontra sa iya: 26‘Nakita ko kahapon ang imo pagpatay kay Nabot kag sa iya mga anak. Kag nagapromisa ako nga balusan ko gid ikaw diri mismo sa uma ni Nabot. Ako, ang Ginoo, ang nagasiling sini.’ Gani kuhaa siya kag ihaboy sa uma ni Nabot suno sa ginsiling sang Ginoo.”
27Pagkakita ni Haring Ahazia sang Juda sa natabo, nagpalagyo siya pakadto sa Bet Hagan. Ginlagas siya ni Jehu nga nagasinggit, “Patya man ninyo siya!” Gani ginpana nila siya9:27 Gani ginpana nila siya: Wala ini sa Hebreo, pero ara sa iban nga dumaan nga mga teksto. sa iya karwahe sa dalan nga pakadto sa Gur, malapit sa Ibleam. Nakapalagyo siya nga pilason hasta sa Megido, pero napatay siya didto. 28Ginkuha sang iya mga alagad ang iya bangkay kag ginkarga sa karwahe pakadto sa Jerusalem. Ginlubong siya sa ginlubngan sang iya mga katigulangan sa Banwa ni David.
29Nangin hari sang Juda si Ahazia sang ikaonse nga tuig sang paghari ni Joram, nga anak ni Ahab, sa Israel.
Ginpatay si Jezebel
30Nagkadto dayon si Jehu sa Jezreel. Pagkahibalo sini ni Jezebel, nagpaguwapa siya kag nagtan-aw sa may bintana sang palasyo. 31Pagsulod ni Jehu sa puwertahan sang palasyo, nagsiling si Jezebel sa iya, “Ikaw nga pareho kay Zimri nga manugpatay sang iya agalon, maayo bala ang imo tuyo sa pagkadto diri?” 32Nagtangla si Jehu sa bintana kag nagpamangkot, “May ara bala dira sa ibabaw nga dampig sa akon?” May duha dayon ukon tatlo ka opisyal nga nagtamwa sa iya sa bintana. 33Nagsiling si Jehu sa ila, “Ihulog ninyo siya!” Gani ginhulog nila si Jezebel. Kag ang iban niya nga dugo nag-asik sa pader kag sa mga kabayo, kag gintapak-tapak siya sang mga kabayo ni Jehu. 34Nagsulod dayon si Jehu sa palasyo kag nagkaon kag nag-inom. Pagkatapos nagsiling siya, “Kuhaa ninyo inang ginpakamalaot nga babayi kag ilubong, kay anak man siya sang hari.” 35Pero sang kuhaon na nila ang iya bangkay agod ilubong, wala na sing may nabilin sa iya, luwas lang sa iya bagol, mga tiil, kag mga kamot. 36Gani nagbalik sila kag ginsugiran si Jehu. Nagsiling si Jehu, “Amo ini ang ginsiling sang Ginoo paagi sa iya alagad nga si Elias nga taga-Tishbe: ‘Sa isa ka duta sang Jezreel, kan-on sang mga ido ang unod ni Jezebel. 37Ang iya lawas magalalapta didto pareho sa ipot kag wala sing may makakilala sa iya.’ ”
