Naaman Ayaresa
1Na Aramhene5.1 Na ɔhene no din de Ben-Hadad II. bu Naaman a ɔyɛ asraafo so sahene no yiye. Efisɛ ɛnam ne so na Awurade maa Aram dii nkonim akɛse bebree. Ɛwɔ mu sɛ na Naaman yɛ ɔkofo kɛse de, nanso na ɔyare kwata.
2Afei, na Aram akofo adi Israel asase so, na abaawa ketewa bi ka wɔn a wɔkyeree wɔn nnommum no ho. Wɔde saa abaawa no maa Naaman yere sɛ nʼabaawa. 3Da bi, abaawa no ka kyerɛɛ nʼawuraa se, “Sɛ me wura kohu odiyifo a ɔwɔ Samaria no a, anka ɔbɛsa no yare ama kwata no afi ne honam ani.”
4Enti Naaman kaa asɛm a abaawa a ofi Israel no ka kyerɛɛ no no kyerɛɛ ɔhene. 5Ɔhene5.5 Ɔhene a na wɔreka ne ho asɛm yi, wɔfrɛ no Yoram. no ka kyerɛɛ no se, “Kɔ, na kɔsra odiyifo no. Mɛkyerɛw krataa aka wo ho, na wode akɔma Israelhene.” Enti Naaman faa dwetɛ akyɛde kilogram ahaasa aduanan (340), sikakɔkɔɔ kilogram aduosia nkron ne ntade mmɔho du, na osii mu kɔe. 6Krataa a ɔde rekɔma Israelhene no mu asɛm ne sɛ, “Menam krataa yi so reda me somfo Naaman adi akyerɛ wo. Mepɛ sɛ wosa no yare ma ne kwata no fi ne honam ani.”
7Bere a Israelhene kenkan krataa no, ɔde ahometew sunsuan nʼatade mu, kae se, “Saa ɔbarima yi asoma ɔkwatani aba me nkyɛn, sɛ mensa no yare! Meyɛ Onyankopɔn a mitumi kum, san ma nkwa? Ɔrehwehwɛ kwan bi afa so, anya nnyinaso bi na wabɛtow ahyɛ yɛn so bio.”
8Bere a Elisa, Onyankopɔn nipa, tee sɛ ɔhene no asunsuan ne ntade mu no, ɔde nkra kɔmaa no se, “Adɛn nti na woasunsuan wo ntade mu? Soma Naaman na ɔmmra me nkyɛn na obehu sɛ odiyifo papa bi wɔ Israel.” 9Enti Naaman faa nʼapɔnkɔ ne ne nteaseɛnam, kɔtwɛn wɔ Elisa fi pon ano. 10Na Elisa somaa ɔbɔfo kɔka kyerɛɛ no se, “Kɔhohoro wo ho mpɛn ason wɔ Asubɔnten Yordan mu, na wo honam bɛba mu, ama wo kwata no akɔ.”
11Na Naaman bo fuwii, ma osii kwan so. Ɔkae se, “Na minim sɛ, nea ɛbɛyɛ biara no, ɔbɛba abehyia me! Na minim sɛ ebia, ɔde ne nsa bɛfa kwata no so, na wabɔ Awurade a, ɔyɛ ne Nyankopɔn no din, nam so asa me yare. 12Nsubɔnten Abana ne Parpar a ɛwɔ Damasko nsen nsubɔnten a ɛwɔ Israel nyinaa? Adɛn nti na menkɔhohoro me ho wɔ mu, na minnya ayaresa?” Enti Naaman dan ne ho de abufuw sii mu.
13Nanso ne mpanyimfo bɔɔ mmɔden kasa kyerɛɛ no se, “Owura, sɛ odiyifo no kaa se yɛ adwuma kɛse bi a, anka worenyɛ ana? Ɛno nti, tie asɛm a waka sɛ kɔhohoro wo ho kɛkɛ, na wo ho bɛtɔ wo no, na di so.” 14Enti Naaman kɔɔ Asubɔnten Yordan mu, kɔdɔɔ asukɔ mpɛn ason, sɛnea Onyankopɔn nipa no hyɛɛ no sɛ ɔnyɛ no. Ne honam ani daa hɔ te sɛ akokoaa, maa ne kwata no nyinaa kɔe.
15Naaman ne ne dɔm no san kɔ kɔhwehwɛɛ Onyankopɔn nipa no akyi kwan. Wokogyinaa nʼanim, maa Naaman kae se, “Afei na mahu sɛ Onyankopɔn nni wiase ha baabiara sɛ Israel nko ara. Afei, mesrɛ wo sɛ, gye mʼakyɛde yi.”
16Nanso Elisa buae se, “Mmere dodow a Onyankopɔn a mesom no te ase yi, merennye akyɛde biara.” Ɛwɔ mu sɛ Naaman hyɛɛ no biara sɛ onnye akyɛde no, nanso Elisa annye.
17Afei, Naaman kae se, “Eye, ɛno de, ma me kwan na memfa ha dɔte atifi abien nsoa me furumpɔnkɔ abien, na memfa nka me ho nkɔ me kurom. Efi nnɛ, Onyankopɔn akyi no, meremmɔ ɔhyew afɔre anaa afɔre biara mma onyame bi bio. 18Na mesrɛ sɛ, Awurade mfa saa bɔne yi nkyɛ me. Sɛ me wura ɔhene rekɔ Rimon abosomfi akɔsom, na misuso ne mu a, me nso mɛkotow nti, Awurade mfa eyi nkyɛ me.”
19Elisa kae se, “Kɔ asomdwoe mu.” Enti Naaman san sii kwan so.
Gehasi Anibere
20Nanso Elisa somfo Gehasi kaa wɔ ne tirim se, “Anka ɛnsɛ sɛ me wura ma Aramni yi kɔ a wannye akyɛde yi. Mmere dodow a Awurade te ase yi, metiw no, na makogye biribi afi ne nkyɛn.”
21Enti Gehasi tiw no. Bere a Naaman huu no sɛ ɔde mmirika reba ne so no, osi fii ne teaseɛnam mu kohyiaa no. Naaman bisaa no se, “Wobaa no asomdwoe mu ana?”
22Gehasi buae se, “Yiw, nanso me wura asoma me sɛ memmɛka nkyerɛ wo se, mmabun baanu bi a wɔyɛ adiyifo a wofi Efraim kurow a ɛda bepɔw so no mu abedu mprempren ara. Ose ɔrehwehwɛ dwetɛ kiliogram aduasa anan ne ntade nsakramu abien de ama wɔn.”
23Naaman kae se, “Ɛnyɛ asɛm a ɛyɛ den, gye dwetɛ kilogram aduasa anan yi.” Ɔmaa no ntade nsakramu abien, kyekyeree sika no wɔ nkotoku abien mu, yii asomfo baanu soaa akyɛde no, maa Gehasi. 24Nanso woduu bepɔw no so no, Gehasi gyee akyɛde no fii asomfo no nkyɛn, ma wɔsan wɔn akyi kɔe. Afei, ɔde akyɛde no kosiee ofi no mu.
25Bere a ɔkɔɔ ne wura Elisa nkyɛn no, obisaa no se, “Gehasi, wokɔɔ he?”
Obuae se, “Menkɔɔ baabiara.”
26Nanso Elisa bisaa no se, “Woanhu sɛ bere a Naaman si fii ne teaseɛnam mu behyiaa wo no, na mewɔ hɔ honhom mu? Saa bere yi na ɛsɛ sɛ wugye sika ne ntade ne ngodua mfuw ne bobe mfuw ne nguan ne anantwi ne asomfo? 27Nea woayɛ yi nti, wo ne wo mma ne wo mma mma bɛyare Naaman kwata no bi afebɔɔ.” Bere a Gehasi fii dan no mu no, na kwata ayɛ no a ne ho ahoa ayɛ sɛ sukyerɛmma.
Gin-ayo si Naaman sa Iya Balatian sa Panit
1Si Naaman nga kumander sang mga soldado sang Aram5:1 Aram: ukon, Syria. ginatahod gid sang hari sang Aram, kay paagi sa iya ginpadaog sang Ginoo ang Aram. Maayo siya nga soldado, pero may delikado siya nga balatian sa panit.5:1 delikado siya nga balatian sa panit: sa iban nga mga translations, aro. Ang Hebreo nga pulong sini ginagamit sa pila ka klase sang balatian sa panit nga ginakabig nga mahigko, suno sa Lev. 13.
2Sang nagsalakay ang mga soldado sang Aram sa Israel, may nabihag sila nga dalagita nga nangin suluguon sang asawa ni Naaman. 3Isa ka adlaw, nagsiling ining dalagita sa iya ama, “Kon magpakigkita lang ang akon agalon nga si Naaman sa propeta nga didto sa Samaria, ayuhon gid niya siya sa iya balatian sa panit.”
4Gani ginsugiran ni Naaman ang hari parte sa ginsiling sang dalagita nga halin sa Israel. 5Nagsiling ang hari sang Aram, “Lakat, kag dal-on mo ang akon sulat sa hari sang Israel.” Gani naglakat si Naaman nga may dala nga regalo nga 350 ka kilo nga pilak, 70 ka kilo nga bulawan kag napulo ka panid nga bayo. 6Amo ini ang mensahi sang sulat nga gindala niya sa hari: “Ginapadala ko dira si Naaman nga akon alagad agod ayuhon mo siya sa iya balatian sa panit.”
7Pagkabasa sang hari sang Israel sang sulat, gin-gisi niya ang iya bayo sa kalain sang buot kag nagsiling, “Ngaa sa akon niya ginpadala ining tawo agod ayuhon ang iya balatian sa panit? Ano ako, Dios? May gahom bala ako sa pagpatay kag sa pagbuhi? Nagapangita lang siya sang kabangdanan nga mag-away kami!” 8Pagkahibalo ni Elisha, nga alagad sang Dios, sa natabo, nagpadala siya sang sini nga mensahi sa hari: “Ngaa gin-gisi mo ang imo bayo? Pakadtua diri sa akon ina nga tawo, kag mahibaluan niya nga may propeta sa Israel.”
9Gani naglakat si Naaman upod sa iya mga kabayo kag karwahe kag nagpundo sa puwertahan sang balay ni Elisha. 10Nagsugo si Elisha sang mensahero sa pagsiling kay Naaman nga magkadto siya sa Suba sang Jordan kag magpanghugas sang iya kaugalingon sing makapito ka beses, kag magaayo siya. 11Pero naakig si Naaman kag naglakat nga nagakumod. Siling niya, “Abi ko sigurado gid nga magguwa siya kag mag-atubang sa akon. Nagpaabot ako nga magpanawag siya sa Ginoo nga iya Dios kag magbayaw sang iya kamot sa ibabaw sang akon balatian sa panit kag ayuhon ako. 12Indi bala nga mas maayo ang mga suba sang Abana kag sang Farfar sa Damascus sang sa iban nga mga suba diri sa Israel? Ngaa indi ako magpanghugas didto agod mag-ayo ako?” Gani naglakat siya nga akig gid.
13Pero nagpalapit ang iya mga suluguon sa iya kag nagsiling, “Sir, kon nagsugo ang propeta sa imo sa paghimo sang dako nga butang, indi bala nga himuon mo? Ti, ngaa indi mo paghimuon ang iya ginsiling nga magpanghugas ka agod mag-ayo ka?” 14Gani naglakat si Naaman sa Suba sang Jordan kag nagpanghugas sang iya kaugalingon sing makapito ka beses, suno sa ginsiling sang alagad sang Dios. Kag nag-ayo ang iya balatian kag naglimpyo ang iya panit pareho sa panit sang isa ka gamay nga bata. 15Dayon nagbalik si Naaman kag ang iya mga kaupod sa alagad sang Dios. Nagtindog siya sa atubangan ni Elisha kag nagsiling, “Karon nahibaluan ko na nga wala sing iban nga Dios sa bug-os nga kalibutan luwas sa Dios sang Israel. Gani palihog batuna ining regalo ko sa imo, sir.”
16Nagsabat si Elisha, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo, nga akon ginaalagad, nga indi ako magbaton sang regalo.” Ginpilit siya ni Naaman nga batunon niya ang regalo, pero indi gid siya magbaton. 17Nagsiling si Naaman, “Kon indi ka gid, sir, tuguti na lang ako nga kargahan ko ang akon duha ka kabayo5:17 kabayo: Ang sapat nga ginmitlang diri ginatawag sa English nga mule, kag kaanggid ini sa kabayo. sang duta nga halin diri, kag dal-on ko sa amon.5:17 Ginapatihan sang una nga ang isa ka dios dapat simbahon sa iya kaugalingon nga duta. Kay sugod subong indi na ako maghalad sang mga halad nga ginasunog kag sang iban pa nga mga halad sa iban nga dios kundi sa Ginoo lang. 18Pero kabay pa, sir, nga patawaron ako sang Ginoo kon mag-upod ako sa akon hari sa templo sang dios nga si Rimon agod magsimba didto. Dapat lang nga himuon ko ini bilang isa ka opisyal nga ginasaligan sang hari. Pero kabay pa nga patawaron ako sang Ginoo kon magluhod man ako didto.” 19Nagsiling si Elisha, “Maayo lang nga paglakat.”
Pero indi pa gani malayo ang nalaktan ni Naaman, 20nagsiling si Gehazi sa iya kaugalingon, “Ginpalakat sang akon agalon si Naaman nga Arameanhon nga wala niya pagbatuna ang regalo nga dala niya. Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo nga lagson ko siya kag magkuha sang bisan ano sa iya.”
21Gani dali-dali nga ginlagas ni Gehazi si Naaman. Pagkakita ni Naaman kay Gehazi nga nagadalagan pakadto sa iya, nagpanaog siya sa karwahe kag ginsugata siya. Nagpamangkot si Naaman, “May malain bala nga natabo?” 22Nagsabat si Gehazi, “Wala man. Ginsugo lang ako sang akon agalon nga silingon ka nga may nag-abot bag-o lang gid nga duha ka bataon nga tawo nga miyembro sang grupo sang mga propeta, nga halin sa kabukiran sang Efraim. Kag nagpangabay ang akon agalon nga hatagan mo sila sang 35 ka kilo nga pilak kag duha ka panid nga bayo.” 23Nagsiling si Naaman, “Huo, ari ang 70 ka kilo nga pilak.” Kag ginpilit pa siya ni Naaman nga batunon ato. Ginsulod ni Naaman ang pilak sa duha ka bag pati ang duha ka panid nga bayo, kag ginhatag ini sa iya duha ka suluguon nga amo ang magdala sini para kay Gehazi. 24Pag-abot ni Gehazi sa bukid, ginkuha niya sa mga suluguon ang duha ka bag kag ginpabalik sila. Dayon gindala niya ato sa balay kag gintago, 25kag nagpakita siya dayon kay Elisha. Nagpamangkot si Elisha sa iya, “Diin ka naghalin, Gehazi?” Nagsabat si Gehazi, “Wala ako sing may ginkadtuan.” 26Pero nagsiling si Elisha, “Wala ka bala kahibalo nga ang akon espiritu ato didto sang nagpanaog si Naaman sa iya karwahe sa pagsugata sa imo? Indi ini tion sa pagbaton sang kuwarta, bayo, talamnan sang olibo, talamnan sang ubas, kasapatan, kag mga suluguon. 27Tungod nga ginhimo mo ini, ang balatian sa panit ni Naaman magasaylo sa imo kag sa imo mga kaliwat hasta san-o.” Paghalin ni Gehazi kay Elisha nagputi gid ang iya panit tungod sa balatian.
