Amasia Di Hene Wɔ Yuda
1Bere a Yoas babarima Amasia fii ase dii ade wɔ Yuda no, na ɔhene Yehoas adi ade wɔ Israel mfe abien. 2Amasia dii ade no, na wadi mfe aduonu anum, na odii ade wɔ Yerusalem mfe aduonu akron. Na wɔfrɛ ne na se Yehoadin a ofi Yerusalem. 3Ɔyɛɛ nea ɛteɛ wɔ Awurade ani so, nanso anto nea nʼagya Dawid yɛe. Ɔhwɛɛ nʼagya Yoas nhwɛso so. 4Nanso, wansɛe abosonnan a na nnipa kɔbɔ afɔre, kɔhyew nnuhuam wɔ hɔ no.
5Bere a Amasia tim wɔ nʼahenni mu yiye no, okunkum mmarima a wokum nʼagya a na ɔyɛ ɔhene no. 6Nanso wɔn a wokunkum wɔn no mma de, wankum wɔn, sɛnea wɔakyerɛw wɔ Mose Mmara Nhoma no mu no, ne sɛnea Awurade ahyɛ no sɛ: Wonnkunkum agyanom, wɔn mma bɔne nti; na wonnkunkum mma, agyanom bɔne nti. Ɛsɛ sɛ wɔn mu biara wu wɔ ne bɔne ho.
7Amasia na okunkum Edomfo mpem du wɔ Nkyene Bon no mu no. Ɔno ara nso na odii Sela14.7 Sela Griik din ne Petra—Idumea kuropɔn. so nkonim, na ɔtoo hɔ din Yokteel, din a wɔde frɛ hɔ de besi nnɛ no.
8Da bi, Amasia ka sii Israelhene a ɔyɛ Yehoahas babarima ne Yehu nena anim se, “Behyia me ma yɛnko.”
9Na Israelhene Yoas buaa Yudahene Amasia se, “Nsɔe a ɛwɔ Lebanon mmepɔw so somaa abɔfo kɔɔ dutan sida nkyɛn kɔka kyerɛɛ no se, ‘Fa wo babea ma me babarima aware.’ Ɛhɔ ara na aboa bi fi wuram betiatiaa nsɔe no so sɛee no. 10Nokware, woadi Edom so nkonim, ama woayɛ ahantan. Ma wʼani nsɔ wo nkonimdi no, na tena wo fi. Adɛn nti na wopere wo ho kɔ ɔhaw a ɛde amanehunu bɛba wo ne Yudafo nyinaa so yi?”
11Na Amasia antie nti, Israelhene Yoas boaboaa nʼakofo ano ne no kɔkoe. Asraafo dɔm abien no hyiaa mu koe wɔ Bet-Semes a ɛwɔ Yuda. 12Israel asraafo dii Yuda so nkonim, maa Yuda asraafo no bɔ hwetee, guan kɔɔ wɔn kurom. 13Israelhene Yoas kyeree Yudahene, Yoas babarima Ahasia babarima Amasia wɔ Bet-Semes. Na Yoas bɔɔ nsra kɔɔ Yerusalem. Afei ɔhyɛɛ nʼakofo no ma wodwiriw Yerusalem fasu no, fi Efraim Pon no de kosii Twɔtwɔw so Pon no, a ne tenten bɛyɛ sɛ anammɔn ahansia no. 14Ɔfaa sikakɔkɔɔ, dwetɛ ne nnwinne nyinaa fii Awurade asɔredan mu ne ahemfi adekoradan mu hɔ. Ɔfaa nnipa no nnommum, na ɔsan kɔɔ Samaria.
15Yoas ahenni mu nsɛm nkae ne nea ne tumi kosii ne ako a ɔne Yudahene Amasia dii no nyinaa, wɔankyerɛw angu Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nhoma no mu ana? 16Bere a Yoas wui no, wosiee no wɔ ne mpanyimfo nkyɛn wɔ Samaria. Na ne babarima Yeroboam a ɔto so abien na odii nʼade sɛ ɔhene.
17Israelhene Yoas, Yehoahas babarima wu akyi no, Yudahene Amasia tenaa ase mfe dunum. 18Amasia ahenni mu nsɛm nkae no, wɔankyerɛw angu Yuda Ahemfo Abakɔsɛm Nhoma no mu ana? 19Wɔpam Amasia ti so wɔ Yerusalem nti, oguan kɔɔ Lakis. Nanso, nʼatamfo no somaa awudifo, ma wotiw no, kokum no wɔ hɔ. 20Wɔsan de no too ɔpɔnkɔ so, baa Yerusalem, na wosiee no wɔ ne mpanyimfo nkyɛn wɔ Dawid kurom.
21Yudafo sii Amasia babarima Asaria a na wadi mfe dunsia no hene. 22Nʼagya wu akyi no, Asaria san kyekyeree Elat kurow, dan maa Yuda.
Yeroboam A Ɔto So Abien Di Israelhene
23Yudahene Yoas babarima Amasia adedi mfe dunum mu no, Israelhene Yoas babarima Yeroboam a ɔto so abien bedii hene wɔ Israel. Odii ade wɔ Samaria mfirihyia aduanan baako. 24Ɔyɛɛ bɔne wɔ Awurade ani so. Na wantwe ne ho amfi abosonsom a Nebat babarima Yeroboam maa Israelfo kɔɔ mu no ho. 25Yeroboam a ɔto so abien gyigyee Israel nsase a ɛda Lebo Hamat ne Nkyene Po no ntam no sɛnea Awurade, Israel Nyankopɔn nam Amitai babarima Yona, odiyifo a ofi Gat-Hefer so, hyɛɛ ho bɔ no.
26Awurade huu sɛnea obiara a ɔwɔ Israel no reteetee, na wonni obiara a ɔbɛboa wɔn nso. 27Esiane sɛ Awurade nkaa se ɔbɛpepa Israel din koraa no nti, ɔnam Yoas babarima Yeroboam nso so gyee wɔn nkwa.
28Yeroboam a ɔto so abien ahenni mu nsɛm nkae ne dwuma a odii nyinaa, nea ne tumi ano kosii, nʼakodi ne nsase a ogyigye maa Israel a Damasko ne Hamat a na ɛwɔ Yuda nsam no nyinaa ka ho no, wɔankyerɛw angu Israel Ahemfo Abakɔsɛm Nhoma no mu ana? 29Bere a Yeroboam wui no, wosiee no ne mpanyimfo a na wɔyɛ Israel ahemfo no nkyɛn. Na ne babarima Sakaria na odii nʼade sɛ ɔhene.
Ang Paghari ni Amazia sa Juda
(2 Cro. 25:1-28)
1Nahimong hari sa Juda si Amazia nga anak ni Joas sa ikaduhang tuig sa paghari ni Jehoash, nga anak ni Jehoahaz, sa Israel. 2Nagaedad si Amazia ug 25 ka tuig sa dihang nahimo siyang hari. Sa Jerusalem siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 29 ka tuig. Ang iyang inahan mao si Jehoadan nga taga-Jerusalem. 3Gihimo ni Amazia ang maayo atubangan sa Ginoo, apan dili gayod sama sa gihimo ni David nga iyang katigulangan. Gisunod niya ang iyang amahan nga si Joas. 4Wala usab niya ipaguba ang mga simbahanan diha sa habog nga mga dapit, busa nagpadayon ang mga tawo sa paghalad ug sa pagsunog ug mga insenso didto.
5Sa dihang lig-on na ang paghari ni Amazia, gipapatay niya ang mga opisyal nga nagpatay sa iyang amahan nga hari. 6Apan wala niya ipapatay ang ilang mga anak, kay sumala sa nahisulat sa Libro sa Kasugoan ni Moises, nagaingon ang Ginoo, “Dili angay patyon ang mga ginikanan tungod sa sala sa ilang mga anak, ug ang mga anak dili usab angay patyon tungod sa sala sa ilang mga ginikanan. Patyon lang ang tawo tungod sa iyang kaugalingon nga sala.”
7Nakapatay si Amazia ug 10,000 ka mga taga-Edom sa kapatagan nga gitawag ug Asin. Nailog usab niya ang Sela, ug gitawag niya kinig Jokteel, ug mao gihapon ang ngalan niini hangtod karon.
8Unya, nagpadala si Amazia ug mga mensahero ngadto sa hari sa Israel nga si Jehoash nga anak ni Jehoahaz ug apo ni Jehu. Mao kini ang iyang mensahe: “Dali, atubanga ako sa usa ka panag-away.” 9Apan gitubag siya ni Haring Jehoash pinaagi niini nga estorya: “Didto sa Lebanon, may sampinit nga nagpadala niini nga mensahe ngadto sa kahoyng sedro: ‘Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalaki.’ Apan may miagi nga ihalas nga mananap ug gitunob-tunoban niini ang sampinit. 10Amazia, tinuod nga napildi mo ang Edom ug mibukad na ang imong atay tungod niini. Makontento ka nalang sa imong kadaogan ug pagpuyo diha sa imong palasyo. Nganong mangita ka pa man ug samok nga magdala ug kalaglagan kanimo ug sa Juda?”
11Apan wala mamati si Amazia, busa gisulong siya ni Haring Jehoash ug sa mga sundalo niini. Naggira sila didto sa Bet Shemesh nga sakop sa Juda. 12Napildi sa Israel ang Juda, ug nangikyas ang mga sundalo sa Juda ngadto sa ilang mga balay. 13Nadakpan ni Haring Jehoash si Haring Amazia didto sa Bet Shemesh. Unya miadto si Jehoash sa Jerusalem ug giguba niya ang mga paril niini gikan sa Pultahan sa Efraim paingon sa Pultahan sa Eskina, nga mga 600 ka piye ang gilay-on. 14Gipanguha niya ang tanang bulawan, pilak, ug kagamitan nga iyang nakita sa templo sa Ginoo ug sa bodega sa palasyo. Nagdala usab siyag mga bihag sa iyang pagbalik sa Samaria.
15Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jehoash, ang tanan niyang gihimo ug ang iyang mga kadaogan, apil ang iyang pagpakiggira kang Amazia nga hari sa Juda, nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel. 16Sa dihang namatay si Jehoash, gilubong siya didto sa gilubngan sa mga hari sa Israel didto sa Samaria. Ug ang iyang anak nga si Jeroboam II mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
17Nagkinabuhi pa si Amazia nga hari sa Juda ug 15 ka tuig human mamatay si Jehoash nga hari sa Israel. 18Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Amazia nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Juda.
19May mga tawo nga nagplano sa pagpatay kang Amazia sa Jerusalem, busa miikyas siya ngadto sa Lakish. Apan gipasundan nila siya sa Lakish, ug gipatay siya didto. 20Gikarga nila ang iyang patayng lawas sa kabayo ug gidala balik sa Jerusalem, ug unya gilubong sa gilubngan sa iyang mga katigulangan sa Lungsod ni David. 21Ang gipuli sa katawhan sa Juda kang Amazia ingon nga hari mao ang iyang anak nga si Azaria14:21 Azaria: o, Uzia. nga nagaedad ug 16 ka tuig. 22Siya ang mibawi sa Elat ug nagtukod niini pag-usab human mamatay ang iyang amahan nga si Amazia.
Ang Paghari ni Jeroboam II sa Israel
23Nahimong hari sa Israel si Jeroboam II nga anak ni Jehoash sa ika-15 nga tuig sa paghari ni Amazia, nga anak ni Joas sa Juda. Sa Samaria siya nagpuyo, ug naghari siya sulod sa 41 ka tuig. 24Daotan ang iyang gihimo atubangan sa Ginoo. Gisunod niya ang tanang mga sala nga gihimo ni Jeroboam nga anak ni Nebat, nga nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel. 25Siya ang nagbawi sa mga lugar nga gipanag-iyahan kanhi sa Israel, gikan sa Lebo Hamat paingon sa Patay nga Dagat.14:25 Patay nga Dagat: sa Hebreo, Dagat sa Araba. Mao kini ang gisaad sa Ginoo, ang Dios sa Israel, pinaagi sa iyang alagad nga propeta nga si Jonas, nga anak ni Amitai nga taga-Gat Hefer. 26Pagbuot sa Ginoo nga mahitabo kini kay nakita niya ang labihan nga pag-antos sa mga Israelinhon, ulipon man o dili. Wala gayoy nakatabang kanila. 27Ug tungod kay wala moingon ang Ginoo nga papason niya ang Israel sa kalibotan, giluwas niya sila pinaagi kang Jeroboam II, nga anak ni Jehoash.
28Ang uban pang sugilanon mahitungod sa paghari ni Jeroboam II, ug ang iyang bantogan nga mga binuhatan ug ang uban pa niyang gihimo, apil na ang pagbawi sa Damascus ug Hamat nga kanhi sakop sa Juda,14:28 Juda: Ang buot ipasabot, ang tibuok nasod sa Israel sa wala pa mabahin sa duha ka gingharian. nahisulat sa libro sa mga sugilanon bahin sa mga hari sa Israel. 29Sa dihang namatay si Jeroboam II, gilubong siya sa lubnganan sa mga hari sa Israel. Ug si Zacarias nga iyang anak mao ang mipuli kaniya ingon nga hari.
